Η παρούσα μελέτη αφορά στο επαγγελματικό περίγραμμα του/της Εκπαιδευτή/τριας Ενηλίκων.
Η δραστηριότητα του/της Εκπαιδευτή/τριας Ενηλίκων περικλείει τη διερεύνηση εκπαιδευτικών αναγκών των εκπαιδευομένων, τον σχεδιασμό και την υλοποίηση μιας εκπαιδευτικής ενότητας (με οποιαδήποτε εκπαιδευτική μεθοδολογία και πρακτική), την αξιολόγηση της εκπαιδευτικής παρέμβασης, την αξιολόγηση της πρακτικής του και τη συνεχή επαγγελματική του ανάπτυξη.
Από την άποψη της εμβέλειας ο/η Εκπαιδευτής/τρια Ενηλίκων καλύπτει όλο το φάσμα οργανωμένων εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων μη τυπικής εκπαίδευσης για ενηλίκους εκπαιδευομένους, όλων των σχετικών οργανισμών και φορέων του δημόσιου, ευρύτερου δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και κυρίως των δύο βασικών πυλώνων της Εκπαίδευσης Ενηλίκων, δηλαδή της συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης όλων των ειδικοτήτων και της γενικής εκπαίδευσης ενηλίκων.
Από την 01.09.2021 η πιστοποιημένη εκπαιδευτική επάρκεια αποτελεί προϋπόθεση προκειμένου ο/η εκπαιδευτής/τρια να μετάσχει σε χρηματοδοτούμενο από δημόσιους πόρους πρόγραμμα της μη τυπικής εκπαίδευσης.
Η διαδικασία πιστοποίησης εποπτεύεται και διεξάγεται από τον ΕΟΠΠΕΠ, κατά την οποία οι ενδιαφερόμενοι δεν πιστοποιούν την ειδικότητά τους (οικονομολόγος, γραφίστας, γεωπόνος κ.λπ.), αλλά μέσω της ακολουθούμενης διαδικασίας πιστοποιείται ότι διαθέτουν τις
απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες, προκειμένου να διδάξουν σε ομάδες ενηλίκων, σε δομές της μη τυπικής εκπαίδευσης (ΙΕΚ, ΚΔΒΜ κ.λπ.). Παράλληλα, με την αξιολόγηση των στοιχείων που συγκροτούν το Ατομικό Χαρτοφυλάκιο Προσόντων, τους  αποδίδονται οι Κωδικοί ΣΤΕΠ (ταξινομικό σύστημα επαγγελμάτων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής) που αντιστοιχούν στην ειδικότητα/εξειδίκευσή τους.

https://www.eoppep.gr/index.php/el/how-to/teacher-certification-educational-attainment-lifelong-learning-lll-adult#1-ti-einai-i-pistopoiisi-ekpaideftikis-eparkeias

The present study concerns the occupational profile of Adult Educators.

The activities of Adult Educators encompass exploring the educational needs of learners, designing and implementing educational units (using any educational methodology and practice), evaluating educational interventions, assessing their practice and engaging in continuous professional development.

In terms of scope, Adult Educators cover the entire spectrum of organized non-formal education activities for adult learners, involving all relevant public and private sector organizations and bodies, primarily focusing on the two main pillars of Adult Education: continuous vocational training across all professions and general adult education.

Since September 1, 2021, certified educational competence has been a prerequisite for Adult Educators to participate in publicly funded non-formal education programs. The certification process is supervised and conducted by EOPPEP (National Organisation for the Certification of Qualification & Vocational Guidance). During this process, individuals are not certified in their specific profession (e.g., economist, graphic designer, agronomist, etc.), but through the certification process, it is confirmed that they possess the necessary
knowledge, skills, and abilities to teach adult groups in non-formal education structures (e.g., Vocational Training Institutes, Vocational Training Centers, etc.). Additionally, through the evaluation of the elements comprising the Individual Portfolio of Qualifications, they are assigned STEP codes (the classification system of occupations by the Hellenic Statistical Authority) corresponding to their specialization/expertise.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ
Ο Εκπαιδευτής Ενηλίκων αναφέρεται στη δραστηριότητα που περικλείει τη διερεύνηση εκπαιδευτικών αναγκών των εκπαιδευομένων, τον σχεδιασμό και την υλοποίηση μιας εκπαιδευτικής ενότητας (με οποιαδήποτε εκπαιδευτική μεθοδολογία και πρακτική), την αξιολόγηση της εκπαιδευτικής παρέμβασης, την αξιολόγηση της πρακτικής του και τη συνεχή επαγγελματική του ανάπτυξη. Από την άποψη της εμβέλειας ο Εκπαιδευτής Ενηλίκων καλύπτει όλο το φάσμα οργανωμένων εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων μη τυπικής εκπαίδευσης για ενηλίκους εκπαιδευομένους, όλων των σχετικών οργανισμών και φορέων του δημόσιου, ευρύτερου δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και κυρίως των δύο βασικών πυλώνων της Εκπαίδευσης Ενηλίκων, δηλαδή της συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης όλων των ειδικοτήτων και της γενικής εκπαίδευσης ενηλίκων.

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΗΣ
Τα πεδία απασχόλησης για την οριζόντια ειδικότητα του Εκπαιδευτή Ενηλίκων περιλαμβάνουν τους ακόλουθους φορείς:
− Κέντρα Διά Βίου Μάθησης (ΚΔΒΜ) και γενικότερα δομές μη τυπικής εκπαίδευσης ενηλίκων του δημόσιου τομέα, του ιδιωτικού τομέα και των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης που παρέχουν προγράμματα συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης, επανειδίκευσης  (reskilling), αναβάθμισης δεξιοτήτων (upskilling) και γενικής εκπαίδευσης ενηλίκων.
− Δομές ενδοεπιχειρησιακής εκπαίδευσης, τμήματα προσωπικού και εκπαίδευσης επιχειρήσεων.
− Κέντρα Επιμόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης (ΚΕΔΙΒΙΜ) των ΑΕΙ.
− Εταιρείες παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών για την ανάπτυξη, την εκπαίδευση και την κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού.
− Τμήματα εκπαίδευσης Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ) και ανθρωπιστικών οργανισμών.
− Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας.
− Άλλες δομές εκπαίδευσης και κατάρτισης ενηλίκων του δημόσιου, ευρύτερου δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ
Πέραν της πιστοποίησης από τον ΕΟΠΠΕΠ δεν υφίστανται άλλες ειδικές ρυθμίσεις για την άσκηση του επαγγέλματος.

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΑΠΟΚΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Απευθείας πιστοποίηση εκπαιδευτικής επάρκειας
– Για τους κατόχους πτυχίου στην εκπαίδευση ενηλίκων ή τη Δια Βίου Μάθηση ή τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση και κατάρτιση ή τη συνεχή εκπαίδευση και εκπαιδευτική πολιτική (επιπέδου 6 του ΕΠΠ) από Ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της ημεδαπής ή από αντίστοιχα αναγνωρισμένα Ιδρύματα της αλλοδαπής, οι οποίοι στο πλαίσιο των σπουδών τους σχεδίασαν, ανέλυσαν ή και υλοποίησαν Μικροδιδασκαλίες.

Πιστοποίηση ύστερα από συμμετοχή σε εξετάσεις
Α) Όσοι διαθέτουν μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης στην εκπαίδευση ενηλίκων ή τη Δια Βίου μάθηση ή τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση και κατάρτιση ή τη συνεχή εκπαίδευση και εκπαιδευτική πολιτική (επιπέδου 7 του ΕΠΠ) από Ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της ημεδαπής ή από αντίστοιχα αναγνωρισμένα Ιδρύματα της αλλοδαπής, οι οποίοι στο πλαίσιο των σπουδών τους σχεδίασαν, ανέλυσαν ή και υλοποίησαν Μικροδιδασκαλίες.
Β) Οι εκπαιδευτές που είναι ενταγμένοι στο Εισαγωγικό Μητρώο Εκπαιδευτών Ενηλίκων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην υπ’ αριθμ. 113613/3.11.2006 κ.υ.α. (Β΄ 1700) με θέμα: Τροποποίηση της αριθμ. 113172/2005 (Β΄ 1593) κοινής υπουργικής απόφασης των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας περί Συστήματος Πιστοποίησης Εκπαιδευτών Ενηλίκων ή σε άλλα Μητρώα Εκπαιδευτών και έχουν παρακολουθήσει επιτυχώς το πρόγραμμα εκπαίδευσης εκπαιδευτών 300 ωρών του Υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας ή έχουν ολοκληρώσει επιτυχώς προγράμματα εκπαίδευσης εκπαιδευτών φορέων που ανήκουν στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, διάρκειας τουλάχιστον 100 ωρών.
Γ) Οι εκπαιδευτές με διδακτική πείρα τουλάχιστον 150 ωρών σε ενηλίκους.

Παρακολούθηση πιστοποιημένου από τον ΕΟΠΠΕΠ προγράμματος
Όσοι υποψήφιοι δεν εμπίπτουν σε καμία από τις παραπάνω δύο κατηγορίες, προκειμένου να συμμετέχουν σε διαδικασία πιστοποίησης εκπαιδευτικής επάρκειας, θα πρέπει να ολοκληρώσουν επιτυχώς πιστοποιημένο από τον Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. πρόγραμμα εκπαίδευσης Εκπαιδευτών.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Απευθείας πιστοποίηση εκπαιδευτικής επάρκειας
Α) Για τους κατόχους πτυχίου στην εκπαίδευση ενηλίκων ή τη Δια Βίου Μάθηση ή τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση και κατάρτιση ή τη συνεχή εκπαίδευση και εκπαιδευτική πολιτική (επιπέδου 6 του ΕΠΠ) από Ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της ημεδαπής ή από αντίστοιχα αναγνωρισμένα Ιδρύματα της αλλοδαπής, οι οποίοι στο πλαίσιο των σπουδών τους σχεδίασαν, ανέλυσαν ή και υλοποίησαν Μικροδιδασκαλίες.
Β) Για τους κατόχους μεταπτυχιακού διπλώματος ειδίκευσης στην εκπαίδευση ενηλίκων ή τη Δια Βίου μάθηση ή τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση και κατάρτιση ή τη συνεχή εκπαίδευση και εκπαιδευτική πολιτική (επιπέδου 7 του ΕΠΠ) από Ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της ημεδαπής ή από αντίστοιχα αναγνωρισμένα Ιδρύματα της αλλοδαπής, οι οποίοι στο πλαίσιο των σπουδών τους σχεδίασαν, ανέλυσαν ή και υλοποίησαν Μικροδιδασκαλίες

Απευθείας συμμετοχή σε εξετάσεις
Α) Όσοι εκπαιδευτές ενταγμένοι στο Εισαγωγικό Μητρώο Εκπαιδευτών Ενηλίκων του ΕΚΕΠΙΣ, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην υπ’ αριθμ. 113613/3.11.2006 Κ.Υ.Α./ ΦΕΚ Β` 1700 («Τροποποίηση της αριθμ. 113172/2005/ ΦΕΚΒ` 1593 κοινής υπουργικής απόφασης των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας περί Συστήματος Πιστοποίησης Εκπαιδευτών Ενηλίκων») είχαν παρακολουθήσει επιτυχώς το πρόγραμμα εκπαίδευσης εκπαιδευτών 300 ωρών του Υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας (2006-2007).
Β) Όσοι έχουν ολοκληρώσει επιτυχώς πιστοποιημένο από τον ΕΟΠΠΕΠ πρόγραμμα εκπαίδευσης εκπαιδευτών που θα περιλαμβάνει θεωρητική εκπαίδευση και υλοποίηση μικροδιδασκαλίας (εφόσον υφίσταται σχετικό κανονιστικό πλαίσιο πιστοποίησης προγραμμάτων) και πιστοποιημένο από τον ΕΟΠΠΕΠ πρόγραμμα εκπαίδευσης εκπαιδευτών). Σε διαφορετική περίπτωση, απαιτείται να έχουν ολοκληρώσει επιτυχώς προγράμματα εκπαίδευσης εκπαιδευτών φορέων που ανήκουν στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, διάρκειας τουλάχιστον 100 ωρών
Γ) Οι εκπαιδευτές με διδακτική πείρα τουλάχιστον 150 ωρών σε ενηλίκους.

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ
− ΓΓΕΕΚΔΒΜ– Γενική Γραμματεία Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης & Δια Βίου Μάθησης
− ΕΟΠΠΕΠ – Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού.
− ΔΥΠΑ – Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης.
− ΕΕΕΕ – Επιστημονική Ένωση Εκπαίδευσης Ενηλίκων.
− EAEA – European Association for the Education of Adults
− ESREA – European Society for Research on the Education of Adults

ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ
− Σχεδιάζει το περιεχόμενο της εκπαιδευτικής του παρέμβασης
− Προετοιμάζει τη δια ζώσης εκπαιδευτική του παρέμβαση
− Προετοιμάζει την ψηφιακή εξ αποστάσεως σύγχρονη και ασύγχρονη εκπαίδευση
− Διαπραγματεύεται το περιεχόμενο της εκπαιδευτικής του παρέμβασης με την εκπαιδευόμενη ομάδα
− Συντονίζει, συμβουλεύει (mentoring), υποστηρίζει και διευκολύνει (facilitate) την εκπαιδευόμενη ομάδα
− Αξιολογεί την εκπαιδευτική του παρέμβαση
− Μεριμνά για την επαγγελματική του ανάπτυξη

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ
− Αρχές Ανοικτής και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης.
− Αρχές αυτομόρφωσης.
− Αρχές βιωματικής / συμμετοχικής μάθησης.
− Αρχές εκπαιδευτικής αξιολόγησης.
− Αρχές και μέθοδοι ανάπτυξης δεξιοτήτων.
− Αρχές και μέθοδοι αυτοαξιολόγησης.
− Αρχές και μέθοδοι διαμόρφωσης εκπαιδευτικού υλικού.
− Αρχές και μέθοδοι Εκπαίδευσης Ενηλίκων.
− Αρχές και μέθοδοι της δυναμικής της ομάδας.
− Αρχές κριτικά στοχαστικής διδασκαλίας.
− Αρχές συμπεριληπτικής εκπαίδευσης
− Αρχές της διαφοροποιημένης διδασκαλίας
− Βασικές αρχές mentoring.
− Βασικές αρχές διαπολιτισμικής εκπαίδευσης.
− Βασικές αρχές σχεδιασμού εκπαιδευτικών ενοτήτων.
− Διερεύνηση εκπαιδευτικών αναγκών.
− Εθνικές και Ευρωπαϊκές πολιτικές Εκπαίδευσης Ενηλίκων και Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης.
− Εκπαιδευτικές τεχνικές στην εξ αποστάσεως ηλεκτρονική εκπαίδευση.
− Εξοπλισμός και μέσα στην Εκπαίδευση Ενηλίκων.
− Επαγγελματικά Περιγράμματα, καθιερωμένα ευρετήρια και κωδικοποίηση επαγγελμάτων.
− Εποπτικά και οπτικοακουστικά μέσα στην εκπαίδευση.
− Ευάλωτες κοινωνικές ομάδες στην Εκπαίδευση Ενηλίκων.
− Θεσμικό πλαίσιο Εκπαίδευσης Ενηλίκων και Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης.
− Θεσμικό πλαίσιο προστασίας προσωπικών δεδομένων.
− Κανόνες υγείας και ασφάλειας κατά την εκπαιδευτική διαδικασία.
− Λογισμικό επεξεργασίας κειμένου
− Λογισμικό παρουσιάσεων.
− Λογισμικό υπολογιστικών φύλλων.
− Μαθησιακό συμβόλαιο.
− Ολοκληρωμένα Συστήματα Διαχείρισης Μάθησης – LMS (Learning Management Systems).
− Προδιαγραφές ανάπτυξης εκπαιδευτικού υλικού.
− Προδιαγραφές ανάπτυξης ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού.
− Προδιαγραφές εργαστηριακής άσκησης.
− Σχεδιασμός εκπαιδευτικής παρέμβασης.
− Σχεδιασμός προγραμμάτων ηλεκτρονικής σύγχρονης και ασύγχρονης εκπαίδευσης.
− Βάσεις δεδομένων και πηγές για την Εκπαίδευση Ενηλίκων.
− Χώρος και εκπαιδευτική διαδικασία.

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ
− Αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο.
− Ανάπτυξη σχεδίου εκπαιδευτικής παρέμβασης.
− Βιβλιογραφική έρευνα γραφείου.
− Δεξιότητες διαπραγμάτευσης, επικοινωνίας, πειθούς, επεξεργασίας εναλλακτικών λύσεων, σύνθεσης απόψεων, ενσυναίσθησης.
− Διαμόρφωση δημιουργικού κλίματος μάθησης.
− Διαμόρφωση εργαλείων εκπαιδευτικής αξιολόγησης.
− Διαμόρφωση κοινότητας μάθησης μεταξύ των εκπαιδευόμενων.
− Διαρρύθμιση χώρων εκπαίδευσης.
− Διατύπωση σκοπού και στόχων εκπαιδευτικής ενότητας.
− Διαχείριση Ολοκληρωμένων Συστημάτων Διαχείρισης Μάθησης – LMS (Learning Management Systems)
− Δόμηση περιεχομένου εκπαιδευτικής παρέμβασης σε ενότητες και υποενότητες.
− Ενημέρωση ψηφιακού χαρτοφυλακίου πιστοποιημένου εκπαιδευτή ενηλίκων.
− Επιλογή εκπαιδευτικών υλικών και εκπαιδευτικών μέσων που διασφαλίζουν την προσβασιμότητα στην εκπαιδευτική διαδικασία ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.
− Επιλογή εποπτικών μέσων και εξοπλισμού εκπαιδευτικής παρέμβασης.
− Εφαρμογή αρχών διαχείρισης διαφορετικότητας.
− Εφαρμογή αρχών διαχείρισης της δυναμικής της εκπαιδευόμενης ομάδας.
− Εφαρμογή Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων
− Εφαρμογή διαδικασιών δόμησης μαθησιακού συμβολαίου.
− Εφαρμογή κανόνων υγείας και ασφάλειας κατά την εκπαιδευτική διαδικασία.
− Εφαρμογή μεθόδων βιβλιογραφικής αποδελτίωσης
− Εφαρμογή προδιαγραφών συμμετοχικών εκπαιδευτικών τεχνικών. Ενδεικτικά: εισήγηση, μελέτη περίπτωσης, παίξιμο ρόλων, ερωτήσεις-απαντήσεις, καταιγισμός ιδεών κ.ά.
− Εφαρμογή προτύπων διασφάλισης ποιότητας φορέων και υπηρεσιών εκπαίδευσης ενηλίκων και διά βίου εκπαίδευσης.
− Εφαρμογή τεχνικών ανάπτυξης κριτικού στοχασμού.
− Εφαρμογή τεχνικών ανάπτυξης τεχνικών/επαγγελματικών δεξιοτήτων
− Εφαρμογή τεχνικών ανατροφοδότησης εκπαιδευτικής παρέμβασης.
− Εφαρμογή τεχνικών αυτοαξιολόγησης.
− Εφαρμογή τεχνικών διερεύνησης αναγκών.
− Εφαρμογή τεχνικών εκπαιδευτικής αξιολόγησης.
− Εφαρμογή τύπων και μοντέλων αξιολόγησης εκπαιδευομένων.
− Εφαρμογή των τεχνικών ανάπτυξης των τεχνικών/επαγγελματικών και οριζοντίων δεξιοτήτων των εκπαιδευομένων.
− Παραγωγή προσδοκώμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων προγραμμάτων Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης βάσει πιστοποιημένων επαγγελματικών περιγραμμάτων και καθιερωμένων ευρετηρίων και κωδικοποιήσεων επαγγελμάτων.
− Προσαρμογή εκπαιδευτικού υλικού στις ανάγκες της εκπαιδευόμενης ομάδας.
− Σύνδεση εκπαιδευτικής παρέμβασης με τις ευρωπαϊκές και εθνικές προτεραιότητες.
− Σύνδεση εκπαιδευτικής παρέμβασης με το κοινωνικο-οικονομικό και πολιτισμικό περιβάλλον.
− Σύνταξη εκθέσεων αξιολόγησης.
− Τήρηση θεσμικού πλαισίου προστασίας προσωπικών δεδομένων.
− Υλοποίηση βιωματικών / συμμετοχικών δραστηριοτήτων.
− Υποκίνηση ενδιαφέροντος της εκπαιδευόμενης ομάδας για το μαθησιακό αντικείμενο.
− Χρήση εποπτικών και οπτικοακουστικών μέσων διδασκαλίας.
− Χρήση ψηφιακών εργαλείων επιστημονικής τεκμηρίωσης.

ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
–

4 Στην παρούσα μελέτη η φράση «Εκπαιδευτής Ενηλίκων» αναφέρεται και στα δύο φύλα. Το αρσενικό γραμματικό γένος χρησιμοποιείται για καθαρά πρακτικούς
λόγους.