Η παρούσα μελέτη περιλαμβάνει το επαγγελματικό περίγραμμα και το πλαίσιο εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης για το επάγγελμα του/της «Αργυροχρυσοχόου».

Ο/Η Αργυροχρυσοχόος είναι ο/η επαγγελματίας που δημιουργεί τεχνουργήματα εν όλω ή εν μέρει από πολύτιμα μέταλλα, όπως αυτά ορίζονται από την ισχύουσα νομοθεσία, που μπορούν να περιέχουν πολύτιμες πέτρες, μη πολύτιμα μέταλλα καθώς και με άλλα διακοσμητικά υλικά (ύφασμα, γυαλί, πέτρα κ.ά.). Με τον όρο τεχνουργήματα εννοείται οιοδήποτε προϊόν κοσμηματοποιίας, αργυροχρυσοχοΐας, επεξεργασίας ασημιού ή ρολογιών ή οιοδήποτε άλλο αντικείμενο το οποίο κατασκευάζεται, εν όλω ή εν μέρει, από πολύτιμα μέταλλα ή κράματα αυτών. Ένα τεχνούργημα από πολύτιμο μέταλλο μπορεί να περιέχει, για διακοσμητικούς λόγους, (i) μη μεταλλικά μέρη και (ii) μέρη από μη πολύτιμο μέταλλο. Ένα τεχνούργημα από πολύτιμο μέταλλο, το οποίο περιέχει, για διακοσμητικούς λόγους, μέρη από μη πολύτιμο μέταλλο, αναφέρεται ως σύμμικτο τεχνούργημα.

Ο/Η Αργυροχρυσοχόος διαθέτει τις απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες για να σχεδιάζει, κατασκευάζει, προσαρμόζει, επισκευάζει ή αξιολογεί κοσμήματα, τελετουργικά ή θρησκευτικά αντικείμενα και άλλα διακοσμητικά αντικείμενα από χρυσό, ασήμι, άλλα πολύτιμα μέταλλα ή πολύτιμους λίθους.

Στις αρμοδιότητές του/της συγκαταλέγεται επίσης η κατασκευή καλουπιών κοσμημάτων αντικειμένων, η χύτευση, η δημιουργία πολλαπλών αντιγράφων, η τοποθέτηση πετρών (λίθων), η χάραξη παραστάσεων επάνω στα κοσμήματα και η επιδιόρθωση.

Στη χώρα μας υπάρχει μεγάλη παράδοση στον χώρο του κοσμήματος, με τεχνικές από την εποχή του χαλκού, που εμπλουτίστηκαν από τοπικές παραδοσιακές τεχνικές και στη συνέχεια με τη μοντέρνα αισθητική αντίληψη. Οι τεχνικές που χαρακτηρίζουν το ελληνικό χειροποίητο κόσμημα από την εποχή αυτή έως σήμερα είναι η κοκκιδωτή, η συρματερή, η περίκλειστη (φιλιγκράν) και η διάτρητη. Τα
δε εργαστήρια αργυροχρυσοχοΐας, ακόμα και τα καταστήματα, είναι ως επί το πλείστον οικογενειακές επιχειρήσεις. Αυτό συμπεραίνεται και από την παρουσία στο επιχειρηματικό στερέωμα ελληνικών οίκων με μακροχρόνια παράδοση και παρουσία στο κόσμημα.

Από το 1950, ο τουρισμός βοήθησε στη διάδοση και στην ανάπτυξη της δυναμικής του ελληνικού κοσμήματος, αλλά και στην κατεύθυνση που πήρε μορφολογικά. Το ενδιαφέρον της ξένης αγοράς για αρχαιοελληνικό κόσμημα ώθησε τους επαγγελματίες να μελετήσουν τα αρχαιολογικά ευρήματα και να (ξανά) ανακαλύψουν παλιές τεχνικές.

Σήμερα, το ελληνικό κόσμημα εμπνέεται από την αρχαιότητα και την παράδοση, αλλά και από τη φύση και την παγκόσμια τέχνη. Και έχει καταφέρει από τη μία να χρησιμοποιεί δημιουργικά τις παραδοσιακές τεχνικές και από την άλλη να εκμεταλλεύεται τις σημαντικές τεχνολογικές εξελίξεις που έφεραν ο τρισδιάστατος σχεδιασμός, η τρισδιάστατη εκτύπωση και το διαδίκτυο.

Επίσης, παραδοσιακές πρακτικές κατασκευής αντικειμένων από άργυρο και χρυσό αποτελούν στοιχεία Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς και μπορούν να ενταχθούν στο Εθνικό Ευρετήριο και να φυλαχτούν ως στοιχεία της εθνικής συλλογικής πολιτιστικής κληρονομιάς.

Ο κλάδος της αργυροχρυσοχοΐας στην Ελλάδα αποτελεί έναν δυναμικό κλάδο της εθνικής οικονομίας και συνδέεται παραδοσιακά με τον τομέα της χειροτεχνίας και καλλιτεχνικής βιοτεχνίας στην Ελλάδα. Η χειροτεχνική/βιοτεχνική επιχειρηματικότητα προωθείται από το Υπουργείο Ανάπτυξης, στο πλαίσιο των εθνικών και ενωσιακών πολιτικών για την ανάπτυξη της επιχειρηματικού οικοσυστήματος της χειροτεχνίας, τη διαμόρφωση των αναγκαίων εθνικών υποδομών, τη προώθηση στοχευμένων χρηματοδοτικών εργαλείων, τη μετεξέλιξη των υφισταμένων αλυσίδων αξίας, την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων σε χειροτεχνικά & βιομηχανικά
προϊόντα σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2411/2023, τον εντοπισμό και την ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων, την μεταφορά γνώσης, την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, την απλοποίηση των διαδικασιών, τη βέλτιστη υιοθέτηση τεχνολογικών και ψηφιακών επιτευγμάτων, τη δικτύωση, καθώς και τη διεθνοποίηση των χειροτεχνικών επιχειρήσεων.

Όλα τα παραπάνω καθώς και οι λειτουργίες του επαγγέλματος αποτυπώνονται στο παρόν επαγγελματικό περίγραμμα (ΕΠ) εκτενώς και προσδοκάται, σε συνδυασμό με άλλες αναφορές, όλα μαζί να συντελέσουν στην αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων των επαγγελματιών αυτού του είδους καθώς και στη λειτουργικότητα και ασφαλή ποιοτική ανάπτυξη του κλάδου.

The present study concerns the occupational profile and the framework of educational standards of vocational training curricula of the ’’Silver’’/’’Goldsmith’’.

The Silver/Goldsmith is the professional who creates jewellery and various decorative ornaments made of precious stones and metals. He has got the necessary knowledge, capabilities and skills to design his own or by order jewells-objects and afterwards he manufactures on metal unique handmade pieces, or he follows the productive procedure of design and the creation of the original (master) model on the pouring molten material, foundry etc.

Furthermore, in his qualities and competence are the construction of jewels, castings, moulding them and creating multiple copies. In addition, he puts stones, on the jewels-objects, engraves and repairs them.

In our country, there is a great tradition on the field of jewellery with techniques from the copper age which were enriched with the local traditional ones and afterwards with the contemporary sensual perception.

The techniques which characterize the Greek handmade jewel from the copper era until today, is the granulation, the filigree, the open work (or saw piercing) and the cloisonne’e. As far as it concerns the silversmith labs and studios, even the stores, are family businesses in their majority. We come to this conclusion regarding the presence of Greek brands with a long-term tradition on the creation of jewel.

Since 1950’s, tourism helped in its spread and development worldwide but also in the direction it took morphologically. The interest of the foreign market for the Grecian jewellery and tradition, urged the professionals to study the archaeological findings, in rediscovering old techniques.

Nowadays, the Greek jewellery is inspired by the ancient times antiquity and tradition. Also it’s influenced by nature and worldwide art. On the one hand silver/gold smithing has obtained to use creatively the traditional techniques and on the other hand it has taken advantage of the most important technological advances of 3D design, 3D Printing and the Internet.

The above study, including all the functions and sections of the profession portrays the present profile of the silver/goldsmith extensively. In combination with former references it aims to the recognition of his professional qualities as well as the functional quality of this domain

Η παρούσα μελέτη περιλαμβάνει το επαγγελματικό περίγραμμα και το πλαίσιο εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης για το επάγγελμα του/της «Αργυροχρυσοχόου».

Το επαγγελματικό περίγραμμα συνιστά μια κωδικοποιημένη αποτύπωση του περιεχομένου του επαγγέλματος, καθώς και των απαιτούμενων για την άσκησή του προσόντων, όπως ορίζονται στην υπ΄ αριθμ. 110988 ΚΥΑ (ΦΕΚ Β΄ 566/08-05-06) με περιεχόμενο «Πιστοποίηση Επαγγελματικών Περιγραμμάτων». Αντίστοιχα, το πλαίσιο εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων
επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης αξιοποιεί στο ακέραιο την «πρώτη ύλη» του επαγγελματικού περιγράμματος και διατυπώνει τις ελάχιστες βασικές προδιαγραφές που προηγούνται του κάθε εκπαιδευτικού σχεδιασμού, ανεξάρτητα από τα ιδιαίτερα θεσμικά του χαρακτηριστικά.

Η δομή, το περιεχόμενο και ο τρόπος παρουσίασης της μελέτης δίνουν τη δυνατότητα αξιοποίησής της από πολλαπλές ομάδες απεύθυνσης, εξυπηρετώντας διαφορετικούς κάθε φορά σκοπούς.

Ειδικότερα, μπορεί να αξιοποιηθεί από:

− εργαζόμενους ή ανέργους, ως εργαλείο πληροφόρησης για το επάγγελμα ή περιγραφής και τεκμηρίωσης των γνώσεων/δεξιοτήτων/ικανοτήτων τους,

− υπηρεσίες απασχόλησης και συμβουλευτικής σταδιοδρομίας, κατά την παροχή των υπηρεσιών τους,

− φορείς εκπαίδευσης/κατάρτισης, για να προσαρμόσουν τα προγράμματά τους,

− επιχειρήσεις, για να περιγράψουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τις δεξιότητες και τα προσόντα των εργαζομένων στις σχετικές θέσεις εργασίας.

Η μελέτη ακολουθεί ένα δομημένο πρότυπο με συγκεκριμένες μεθοδολογικές προδιαγραφές που
ορίζονται στις Προδιαγραφές Εκσυγχρονισμένης Μεθοδολογίας, Προτύπων και Εργαλείων Εκπόνησης
Επαγγελματικών Περιγραμμάτων και Πλαισίων Προδιαγραφών Προγραμμάτων2
, οι οποίες εγκρίθηκαν
με την υπ’ αριθμ. ΓΔ/12832/15-04-21 Απόφαση της υπ’ αριθμ. 443ης/14-04-21 Συνεδρίασης του Δ.Σ. του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.

Συγκεκριμένα, η μελέτη εμπεριέχει: i) την εισαγωγή, ii) τη σύνοψη του επαγγελματικού περιγράμματος, iii) την ανάλυση του επαγγελματικού περιγράμματος, iv) τη βιβλιογραφία και v) το Πλαίσιο Εκπαιδευτικών Προδιαγραφών Προγραμμάτων.

i) Η εισαγωγή προσδιορίζει αδρά το περιεχόμενο της μελέτης και τον τρόπο αξιοποίησής της.

ii) Η σύνοψη του επαγγελματικού περιγράμματος παρουσιάζει περιληπτικά τις βασικές πληροφορίες της ανάλυσης του επαγγέλματος.

iii) Η ανάλυση του επαγγελματικού περιγράμματος περιλαμβάνει τις παρακάτω ενότητες:

• Ενότητα Α: Τίτλος και ορισμός του επαγγέλματος / ειδικότητας.
• Ενότητα Β: Ανάλυση του επαγγέλματος / ειδικότητας – «προδιαγραφές».

1 «Όπου στο κείμενο του επαγγελματικού περιγράμματος αναφέρεται ο όρος «Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης» ή το αρκτικόλεξο «Ι.Ε.Κ.», νοούνται οι Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης ή το αρκτικόλεξο «Σ.Α.Ε.Κ.», αντίστοιχα. Σχετ. παρ.2, άρθρο 3 του ν. 5082/2024 (Α’9)»
2 Καραλής, Θ., Μαρκίδης, Κ., Βαρβιτσιώτη, Ρ., Νάτσης, Π., Καρατράσογλου, Ι., Παπαευσταθίου, Κ., Γούλας, Χ., & Λιντζέρης, Π. (2021). Μεθοδολογικές προσεγγίσεις ανάπτυξης επαγγελματικών περιγραμμάτων και πλαισίων εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων. Αθήνα: ΙΝΕ ΓΣΕΕ.

• Ενότητα Γ: Απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες για την άσκηση του επαγγέλματος / ειδικότητας.
• Ενότητα Δ: Προτεινόμενες διαδρομές για την απόκτηση των απαιτούμενων προσόντων.
• Ενότητα Ε: Ενδεικτικοί τρόποι αξιολόγησης των απαιτούμενων γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων.

Στην Ενότητα Α καταγράφονται οι γενικότερες συνθήκες άσκησης του επαγγέλματος, οι τεχνολογικές και άλλες αλλαγές που το επηρεάζουν, οι προοπτικές του επαγγέλματος στην αγορά εργασίας και των κλάδων δραστηριότητας στους οποίους ασκείται, καθώς και οι ρυθμίσεις που ισχύουν σχετικά με την άσκησή του.

Στην Ενότητα Β αποτυπώνεται το περιεχόμενο του επαγγέλματος. Αναλύεται σε Κύριες Επαγγελματικές Λειτουργίες (ΚΕΛ1 έως ΚΕΛν), κάθε ΚΕΛ αναλύεται σε Επιμέρους Επαγγελματικές Λειτουργίες (ΕΕΛ) και κάθε ΕΕΛ σε Επαγγελματικές Εργασίες (ΕΕ). Για κάθε ΕΕΛ προσδιορίζονται τα Κριτήρια Επαγγελματικής Ανταπόκρισης (ΚΕΑ) και το Εύρος Εφαρμογής (ΕυΕ) της.

Στην Ενότητα Γ αναλύονται οι απαιτούμενες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες που είναι απαραίτητες για την αποτελεσματική εκτέλεση κάθε ΕΕΛ.

Στην Ενότητα Δ καταγράφονται οι διαδρομές για την απόκτηση των απαιτούμενων προσόντων.

Στην Ενότητα Ε αποτυπώνονται οι ενδεικτικοί τρόποι αξιολόγησης των απαιτούμενων γνώσεων και δεξιοτήτων.

iv) Στη βιβλιογραφία παρατίθενται βιβλία, άρθρα κ.λπ. πάνω στα οποία στηρίζεται η συγγραφή των ενοτήτων του επαγγελματικού περιγράμματος ενώ, παράλληλα, συνιστούν προτάσεις για περαιτέρω μελέτη και εμβάθυνση στο αντικείμενο ή στο επάγγελμα.

Για την ανάπτυξη της παρούσας μελέτης συστάθηκε ομάδα εργασίας στην οποία συμμετείχαν ο κος Αντώνιος Κιουρτσόγλου (συγγραφέας), η κα Ανδρομάχη Πρασίνου (εμπειρογνώμονας-εκπρόσωπος αντιπροσωπευτικής οργάνωσης εργαζομένων, εν προκειμένω της ΓΣΕΕ), ο κος Κωνσταντίνος Μαργαρίτης (εμπειρογνώμονας-εκπρόσωπος αντιπροσωπευτικής οργάνωσης εργαζομένων, εν προκειμένω της ΓΣΕΒΕΕ), η κα Μυρσίνη Καρρά και ο κος Σταμάτιος Παγώνης (εμπειρογνώμονες επαγγέλματος) και η κα Ιωάννα Προφύρη (σύμβουλος επαγγελματικού περιγράμματος).

Η τελική σύνθεση του Επαγγελματικού Περιγράμματος πραγματοποιήθηκε από τον συγγραφέα με την υποστήριξη των επιστημονικών στελεχών του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ κ.κ. Γεωργίας Μιχαλοπούλου και Κωνσταντίνας Λουλούδη, υπό την επιστημονική εποπτεία του Εκτελεστικού Διευθυντή του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ κου Παρασκευά Λιντζέρη.

Ο Αργυροχρυσοχόος είναι ο επαγγελματίας που ασχολείται με τον σχεδιασμό (https://www.prospects.ac.uk/job profiles/jewellerydesigner), την κατασκευή, την επιδιόρθωση, την κοστολόγηση και την πώληση κοσμημάτων και άλλων τεχνουργημάτων από πολύτιμα μέταλλα και λίθους (http://edujob.gr/node/21715).

Επιπλέον, και σύμφωνα με το αμερικάνικο ταξινομητικό σύστημα επαγγελμάτων O*NET-SOC 2019 Taxonomy, ο Αργυροχρυσοχόος παρέχει υπηρεσίες κοστολόγησης, αγοράς, πώλησης, επιδιόρθωσης, καθαρισμού, γυαλίσματος και επιμετάλλωσης αντικειμένων (https://www.onetonline.org/link/summary/51-9071.00).

Ειδικότερα, σύμφωνα με το πολυγλωσσικό ευρωπαϊκό ταξινομητικό σύστημα δεξιοτήτων, ικανοτήτων και επαγγελμάτων ESCO, ο Αργυροχρυσοχόος κατασκευάζει καλούπια και χυτεύει ώστε να δημιουργεί παραγωγή κοσμημάτων – αντικειμένων (ESCO, 2022), διαθέτοντας τις απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες, για να χαράσσει επάνω τους σχέδια, να τα διακοσμεί με πολύτιμους λίθους ή σμάλτο και στο τέλος να τα γυαλίζει. Ακόμη, επιδιορθώνει και μεταποιεί εκείνα που έχουν φθαρεί ή δεν εφαρμόζουν ικανοποιητικά επάνω στους ιδιοκτήτες (https://esco.ec.europa.eu/el/classification- /occupation_main#overlayspin).

Μπορεί να εργαστεί ως μισθωτός ή ως αυτοαπασχολούμενος, σε εργαστήρια αργυροχρυσοχοΐας και καταστήματα πώλησης κοσμημάτων, (σε καλές συνθήκες, όπου απαραίτητα πρέπει να υπάρχει καλός και ειδικός φωτισμός), ως εργαστηριακός εκπαιδευτής σε σχολές και φορείς κατάρτισης (dypa.gov.gr, https://www.dypa.gov.gr/argyroxrysoxoias), αλλά και ως ειδικός συνεργάτης ή σύμβουλος (https://www.indeed.com/career-advice/finding-a-job/careers-in-jewelry) σε οίκους και καταστήματα μόδας σε θέματα που αφορούν το κόσμημα γενικότερα. Επίσης μπορεί να εργαστεί και σε εισαγωγικές ή εξαγωγικές εταιρείες, σε γκαλερί, σε οίκους δημοπρασιών, σε επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης κ.α.

Ο Αργυροχρυσοχόος πρέπει να ακολουθεί τις εξελίξεις τόσο της μόδας όσο και της τεχνολογίας  (https://www.careerexplorer.com/careers/jeweler/).

Στο επάγγελμα του αργυροχρυσοχόου απαντώνται πολλές εξειδικεύσεις όπως :

– Κατασκευαστής τεχνουργημάτων από πολύτιμα μέταλλα
– Κοσμηματοπώλης
– Εισαγωγέας /εξαγωγέας τεχνουργημάτων από πολύτιμα μέταλλα
– Χονδρική πώληση τεχνουργημάτων από πολύτιμα μέταλλα
– Κατασκευαστής φιλιγκράν
– Συγκολλητής πολύτιμων μετάλλων
– Σχεδιαστής τεχνουργημάτων από πολύτιμα μέταλλα
– Παραδοσιακός αργυροχρυσοχόος (γιαννιώτικο κόσμημα, βυζαντικό κόσμημα κ.ά.)
– Στιλβωτής κοσμημάτων
– Επιδιορθωτής κοσμημάτων
– Τεχνίτης για την τοποθέτηση πολύτιμων πετρών σε κοσμήματα
– Ωρολογοποιός

Στην παρούσα μελέτη η φράση «Αργυροχρυσοχόος» αναφέρεται και στα δύο φύλα. Το αρσενικό γραμματικό γένος χρησιμοποιείται για καθαρά πρακτικούς λόγους.

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΗΣ

− Εργαστήρια αργυροχρυσοχοΐας είτε ως αυτοαπασχολούμενος είτε ως εργαζόμενος
− Καταστήματα πώλησης κοσμημάτων είτε ως αυτοαπασχολούμενος είτε ως εργαζόμενος
− Σε εισαγωγικές ή εξαγωγικές εταιρείες,
− σε γκαλερί,
− σε οίκους δημοπρασιών,
− σε επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης κ.α.
− Ως εργαστηριακός εκπαιδευτής σε σχολές και φορείς κατάρτισης
− Ως ειδικός συνεργάτης ή σύμβουλος

• σε οίκους και καταστήματα μόδας
• σε επιδείξεις μόδας, σε φωτογραφίσεις
• σε τηλεόραση, θέατρο, κινηματογράφο

− Σε περιοδικά (παραδοσιακά και blogs) σε θέματα που αφορούν το κόσμημα

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ

Δεν υπάρχει νομικό πλαίσιο που να αναφέρεται σε προϋποθέσεις που απαιτούνται για την άσκηση του επαγγέλματος του Αργυροχρυσοχόου. Εκείνο όμως που απαιτείται, σύμφωνα τον Ν.442/2016, είναι να γνωστοποιείται η εγκατάσταση και λειτουργία του εργαστηρίου αργυροχρυσοχοΐας (σε περιβάλλοντα που χρειάζονται καλό και ειδικό φωτισμό).

Επιπλέον, οι Αργυροχρυσοχόοι εγγράφονται στο Ειδικό Μητρώο Αργυροχρυσοχόων του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου, σύμφωνα με τους Κανόνες Διακίνησης και Εμπορίας Προϊόντων και Παροχής Υπηρεσιών (ΔΙΕΠΠΥ – ΥΑ 91354/2017, ΦΕΚ 2983Β΄, Κεφάλαιο 6 – Ενότητα 6.1, άρθρα 53-59), το οποίο τους χορηγεί κωδικό αριθμό ταυτότητας κατασκευαστή, με τον οποίο σφραγίζουν όλα τα κοσμήματα που κατασκευάζουν, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΑΠΟΚΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ

Οι υφιστάμενες εκπαιδευτικές διαδρομές είναι αυτές που προσδιορίζονται από νομοθετικές ρυθμίσεις, οι οποίες είναι σε ισχύ και περιγράφουν τις προϋποθέσεις για την απόκτηση επαγγελματικών αδειών και επαγγελματικών δικαιωμάτων για ένα συγκεκριμένο επάγγελμα.

Για το παρόν επαγγελματικό περίγραμμα δεν απαιτείται άδεια άσκησης επαγγέλματος.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Οι παρακάτω διαδρομές δείχνουν τις εναλλακτικές επιλογές ως προς τα βήματα που μπορεί να ακολουθήσει κάποιος για να αποκτήσει τα απαιτούμενα προσόντα άσκησης του επαγγέλματος :

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ

− Πανελλήνια Ομοσπονδία Βιοτεχνών Αργυροχρυσοχόων Κοσμηματοπωλών Ωρολογοπωλών (ΠΟΒΑΚΩ), www.povako.gr
− Τοπικοί σύλλογοι (π.χ. Σύλλογος Αργυροχρυσοχόων Αθηνών (www.saath.gr), Συντεχνία Χρυσοχόων Αργυροχόων Θεσσαλονίκης, κλ.π.)
− Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ), www.gsevee.gr
− Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας (ΓΣΕΕ), www.gsee.gr
− Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδας (ΟΙΛΕ), www.oiye.gr
− Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Αθήνας (ΕΚΑ), www.eka.org.gr

ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ

− Σχεδιάζει κοσμήματα-αντικείμενα από πολύτιμα μέταλλα και άλλα υλικά.
− Κατασκευάζει κοσμήματα-αντικείμενα
− Δημιουργεί εγχάρακτες παραστάσεις πάνω σε κοσμήματα-αντικείμενα
− Δένει πολύτιμους λίθους σε κοσμήματα-αντικείμενα
− Επιδιορθώνει κοσμήματα-αντικείμενα
− Μετατρέπει κοσμήματα-αντικείμενα
− Καθαρίζει, γυαλίζει (λουστράρει), επιμεταλλώνει κοσμήματα-αντικείμενα
− Διενεργεί ποιοτικό έλεγχο και αξιολογεί αντικείμενα, πολύτιμα μέταλλα & πολύτιμες πέτρες.

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ

− Αρχές μεταλλογνωσίας
− Αρχές προστασίας του περιβάλλοντος
− Βασικές αρχές διακόσμησης βιτρίνας
− Βασικές αρχές διαπραγμάτευσης
− Βασικές αρχές δικαίου πώλησης
− Βασικές αρχές εξυπηρέτησης και πληροφόρησης πελατών
− Βασικές αρχές επικοινωνίας
− Βασικές αρχές νομοθεσίας προστασίας του καταναλωτή
− Βασικές αρχές σύνθεσης
− Βασικές αρχές συσκευασίας και παράδοσης των προϊόντων
− Βασικές γνώσεις (σύγχρονης) ιστορίας κοσμήματος
− Βασικές γνώσεις γεμολογίας
− Βασικές γνώσεις διαδικασίας χυτηρίου
− Βασικές γνώσεις μεταλλογνωσίας
− Βασικές γνώσεις χημείας
− Βασικό ελεύθερο σχέδιο (αναλογίες, τονικότητα, χρωματολογία)
− Βασικός σχεδιασμός σε 2D και 3D CAD
− Βουλκανισμός
− Γνώσεις διαχείρισης προβλημάτων με πελάτες
− Γνώσεις προφύλαξης κλοπής
− Γνώση διαδικτυακών συναλλαγών
− Γνώση Η/Υ και έρευνας στο web
− Γνώση σε βάθος των προϊόντων που διαθέτει προς πώληση
− Γνώση τρόπων διαμόρφωσης των πολύτιμων κραμάτων
− Δημιουργία καλουπιών θερμής-ψυχρής σιλικόνης
− Δημιουργία κέρινων μοντέλων από καλούπια σιλικόνης για παραγωγή
− Δημιουργία τρισδιάστατων αντικειμένων σε χυτεύσιμο υλικό
− Διαδικασία επιμετάλλωσης
− Διαδικασία επισμάλτωσης
− Διαδικασία καρφωτικής
− Διαδικασία χάραξης σε πολύτιμα μέταλλα
− Είδη κοπών λίθων
− Έλεγχος και συντήρηση εργαλείων
− Έλεγχος και συντήρηση εργαλείων
− Επιλογή εξοπλισμού αργυροχρυσοχοΐας
− Επιλογή εργαλείων χάραξης
− Επιλογή και αγορά πρώτων υλών
− Επιλογή μεθόδου χάραξης
− Επισκευή-προσαρμογή καλουπιών
− Εργασίες πάνω στο χυτευμένο αντικείμενο
− Εργονομική οργάνωση του εξοπλισμού του εργαστηρίου
− Θεσμικό πλαίσιο διαφύλαξης προσωπικών και ευαίσθητων δεδομένων
− Θεσμικό πλαίσιο υγιεινής και ασφάλειας
− Κανόνες ασφαλούς καρφώματος λίθων
− Κανόνες επαγγελματικής δεοντολογίας
− Κοπή υλικού σιλικόνης
− Κοστολόγηση εργασίας
− Κοστολόγηση πολύτιμων υλικών
− Οργάνωση του εργαστηρίου
− Πολύτιμα μέταλλα
− Πολύτιμοι ημιπολύτιμοι λίθοι
− Ποιοτικός έλεγχος
− Ρευστοποίηση (τήξη) πολύτιμων μετάλλων
− Στίλβωση πολύτιμων κραμάτων-μετάλλων
− Στοιχειώδεις γνώσεις marketing
− Στοιχειώδεις γνώσεις δημοσίων σχέσεων
− Συντήρηση των μηχανημάτων
− Συμπεριφορά καταναλωτή
− Τεχνικές πωλήσεων
− Σχέδιο κοσμήματος με το χέρι και μέσω Η/Υ
− Τεχνικές και τρόποι κατασκευής και ολοκλήρωσης κοσμημάτων
− Τεχνικές σχεδίασης με το χέρι (ελεύθερο και γραμμικό σχέδιο)
− Τεχνικές σχεδίασης μέσω λογισμικού
− Τεχνικό σχέδιο (όψεις, τομές, αξονομετρικό)
− Τρόποι ζυγίσματος και μέτρησης καθαρότητας μετάλλων
− Υγεία και ασφάλεια στον χώρο εργασίας
− Χρηματιστήριο πολύτιμων μετάλλων και λίθων
− Χρήση 3D CAM (3D printing και CNC μηχάνημα)
− Χύτευση πολύτιμων μετάλλων-κραμάτων
− Τεχνικές σχεδίαση με το χέρι(ελεύθερο και γραμμικό σχέδιο)
− Τεχνικές σχεδίασης μέσω λογισμικού
− Τεχνικές σχεδίασης προοπτικών σχεδίων και τρισδιάστατων απεικονίσεων μέσω λογισμικού τρισδιάστατου μοντελισμού

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ

− Αγορά πρώτων υλών αργυροχρυσοχοΐας
− Αντιγραφή σχεδίου-φωτοτυπίας-φωτογραφίας
− Εκπόνηση τρισδιάστατου μοντέλου (3D) με τη χρήση λογισμικού
− Εξαγωγή των αρχείων σε κατάλληλο format
− Εξυπηρέτηση πελατών
− Εφαρμογή αρχών διαπραγμάτευσης
− Εφαρμογή βασικών τεχνικών αργυροχρυσοχοΐας (κοπή-σεγάρισμα, κόλληση, φινίρισμα μετάλλου)
− Εφαρμογή ηλεκτρολυτικής διαδικασίας
− Εφαρμογή κανόνων ασφαλούς καρφώματος πέτρας
− Εφαρμογή κανόνων θέρμανσης και τήξης πολύτιμων μετάλλων και κραμάτων
− Εφαρμογή κανόνων μεταβολής κλίμακας
− Εφαρμογή της γνώσης Η/Υ, χρήσης διαδικτύου στην έρευνα και στην ολοκλήρωση παραγγελιών
− Εφαρμογή των αρχών προστασίας του περιβάλλοντος
− Εφαρμογή των κανόνων επαγγελματικής δεοντολογίας
− Εφαρμογή των κανόνων υγείας και ασφάλειας
− Εφαρμογή των κανόνων marketing
− Εφαρμογή των κανόνων ανακύκλωσης.
− Εφαρμογή των κανόνων εκτίμησης πολύτιμων αντικειμένων-λίθων
− Ζύγισμα και υπολογισμός ποσότητας υλικών
− Θέρμανση (τήξη) μετάλλου
− Μεταφορά σε καλούπια για τη χύτευση μοντέλων
− Συσκευασία προϊόντων
− Χειρισμός απλών εργαλείων (φλόγιστρο, κολλητήρι, Vacum)
− Χειρισμός εργαλείων και υλικών στον πάγκο κόλλησης
− Χειρισμός εργαλείων υγραερίου
− Χειρισμός ηλεκτρικών εργαλείων
− Χρήση CNC Router (αυτοματοποιημένα μηχανήματα κοπής-επεξεργασίας υλικού, τα οποία καθοδηγούν την κοπή βάση σχεδίου-προγράμματος Η/Υ)
− Χρήση γεωμετρικών οργάνων
− Χρήση γεωμετρικών οργάνων (χάρακα, κλιμακόμετρο, διαβήτη)
− Χρήση εργαλείων βουλκανισμού
− Χρήση εργαλείων για το γέμισμα των καλουπιών
− Χρήση εργαλείων επισμάλτωσης
− Χρήση εργαλείων καρφωτικής
− Χρήση εργαλείων χάραξης
− Χρήση περιφερειακών συσκευών Η/Υ
− Χρήση κεριέρας (προετοιμασία υλικού, θέρμανση)
− Χρήση μονάδας laser χάραξης
− Χρήση παντογράφου
− Χρήση των εργαλείων εκτίμησης πολύτιμων αντικειμένων
− Χρήση χυτόπρεσας
− Εκπόνηση σχεδίων με τη χρήση λογισμικού
− Εκπόνηση σχεδίων με συμβατικά μέσα
− Εκπόνηση τρισδιάστατου μοντέλου (3D) με τη χρήση λογισμικού
− Χειρισμός αντιρρήσεων και παραπόνων των πελατών
− Επίδειξη και παρουσίαση προϊόντων
− Παροχή συμβουλών σε πελάτες σχετικά με την επιλογή προϊόντων

ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Στη χώρα μας υπάρχει μεγάλη παράδοση στον χώρο του κοσμήματος, με τα εργαστήρια αργυροχρυσοχοΐας, ακόμα και τα καταστήματα πωλήσεων, να είναι ως επί το πλείστον οικογενειακές επιχειρήσεις σου συμπεριλαμβάνονται στις πολύ μικρές επιχειρήσεις της χώρας.

Στην εξέλιξη του επαγγέλματος θα πρέπει να επισημανθεί η συμβολή του πρώην ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΜΙΚΡΩΝ-ΜΕΣΑΙΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΧΕΙΡΟΤΕΧΝΙΑΣ (ΕΟΜΜΕΧ) και της θυγατρικής τους ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΑΡΓΥΡΟΧΡΥΣΟΧΟΪΑΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ( ΕΛΚΑ Α.Ε.) στην ανάπτυξη και τεχνική υποστήριξη των πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων του  κλάδου της αργυροχρυσοχοΐας, και γενικά του τομέας της χειροτεχνίας & καλλιτεχνικής βιοτεχνίας, μέσω δράσεων & επιχειρησιακών προγραμμάτων , που συγχρηματοδοτούνταν από την Ε.Ε., καθώς και με το ερευνητικό έργο των μελετών του ΕΟΜΜΕΧ που αναρτώνται στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας του Υπουργείου Ανάπτυξης ⁴ .

Ο ΕΟΜΜΕΧ (Ελληνικός Οργανισμός Μικρών – Μεσαίων Επιχειρήσεων & Χειροτεχνίας) ιδρύθηκε το 1977 ως Ν.Π.Ι.Δ. με το Ν.707/1977, με την ενοποίηση του Εθνικού Οργανισμού Ελληνικής Χειροτεχνίας (ΕΟΕΧ) και του Κέντρου Βιοτεχνικής Ανάπτυξης (ΚΕΒΑ), με σκοπό την προαγωγή και προώθηση της Ελληνικής Βιοτεχνίας & Χειροτεχνίας με κάθε πρόσφορο τρόπο, στα πλαίσια της εκάστοτε ασκούμενης Κυβερνητικής Πολιτικής. Από το 1997 (Π.Δ. 159/96, που εκδόθηκε κατ’ εφαρμογή του Ν. 2414/96) έως το 2012 ο ΕΟΜΜΕΧ λειτούργησε ως Ανώνυμη Εταιρία κοινωφελούς χαρακτήρα, με μοναδικό μέτοχο το Υπουργείο Ανάπτυξης.

Η πρώην ΕΛΚΑ Α.Ε. μέσω των εργαστηριακών δοκιμών και των προγραμμάτων κατάρτισης υποστήριζε τους αργυροχρυσοχόους της χώρας μας και παρείχε ποιοτικό έλεγχο για τα προϊόντα του κλάδου. Η ΕΛΚΑ Α.Ε. αποτελεί μία εκ των υπό εκκαθάριση θυγατρικών εταιρειών του πρώην Ελληνικού Οργανισμού Μικρών – Μεσαίων Επιχειρήσεων και Χειροτεχνίας (ΕΟΜΜΕΧ), οι οποίες σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 16 του Ν. 4038/2012 (ΦΕΚ Α΄/14) λύονται αυτοδικαίως και τίθενται σε εκκαθάριση. Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 17 του Ν. 4038/2012, οι δράσεις και οι αρμοδιότητες του ΕΟΜΜΕΧ, μεταφέρθηκαν και ασκούνται από τη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας του Υπουργείου Ανάπτυξης,

Λαμβάνοντας υπόψη τις πολιτικές της ΕΕ για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ), το Industry 4.0 και την ψηφιακή και πράσινη μετάβαση, σε συνδυασμό με τις εξελίξεις σε ενωσιακό και διεθνές επίπεδο για τον τομέα της χειροτεχνίας και καλλιτεχνικής βιοτεχνίας, ταυτόχρονα με την διαπίστωση της ανάγκης ανασυγκρότησης του τομέα στην Ελλάδα έπειτα από την παύση λειτουργίας του Ελληνικού Οργανισμού Μικρών – Μεσαίων Επιχειρήσεων & Χειροτεχνίας (ΕΟΜΜΕΧ), η Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας υλοποίησε το Υποέργο 3 «Μελέτη για τη χαρτογράφηση του τομέα της χειροτεχνίας και καλλιτεχνικής βιοτεχνίας»

⁴ https://www.ggb.gr/%CE%9C%CE%B5%CE%BB%CE%AD%CF%84%CE%B5%CF%82%20- %20%CE%9B%CE%B5%CF%85%CE%BA%CF%8E%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1

μέσω της ενταγμένης Πράξης «Προσαρμογή του Εθνικού Παρατηρητηρίου για τις ΜμΕ στις ανάγκες της νέας Αναπτυξιακής / Βιομηχανικής Πολιτικής 2020-2030 και της πολιτικής για τις ΜμΕ – Ανάπτυξη υπηρεσιών και εργαλείων παρακολούθησης και πληροφόρησης» με χρηματοδότηση από το ΕΠΑνΕΚ του ΕΣΠΑ 2014- 2020. Τα αποτελέσματα του έργου είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας στο σύνδεσμο: https://www.ggb.gr/el/sme_observatory/map_handcraft_smes και αφορούν στον κλάδο της αργυροχρυσοχοϊας.

Επίσης επισημαίνεται ότι η τέχνη της αργυροχρυσοχοΐας στη νεώτερη Ελλάδα, αναπτύχθηκε ιδιαίτερα και ορισμένες περιοχές (Γιάννενα, Ρόδος) απέκτησαν μεγάλη φήμη για τα εργαστήρια των αργυροχρυσοχόων τους. Στη Στεμνίτσα της Αρκαδίας, που αποτελούσε αργυροχρυσοχοϊκό κέντρο ήδη από τα μεταβυζαντινά χρόνια, λειτουργεί Σχολή Αργυροχρυσοχοΐας, που ιδρύθηκε τη δεκαετία του ΄70 από το Κέντρο Χειροτεχνίας – Ε.Ο.Μ.Μ.Ε.Χ. Στη συνέχεια λειτούργησε ως (δημόσιο) Τεχνικό Επαγγελματικό Εκπαιδευτήριο (Τ.Ε.Ε.) και από το σχολικό έτος 2007-08 ως δημόσια Επαγγελματική Σχολή (ΕΠΑ.Σ). Σήμερα λειτουργεί ως Δημόσιο ΙΕΚ και προσφέρει στον ελλαδικό χώρο άριστους τεχνίτες, συνεχιστές της μεγάλης παράδοσης. . Με βάση την ιστορική της πορεία και σύμφωνα με το πρόγραμμα σπουδών της, η Σχολή προσπαθεί να συνδυάσει την εμπειρία και η αρτιότητα των παραδοσιακών τεχνικών με τις σύγχρονες σχεδιαστικές εμπορικές αντιλήψεις, αποτελώντας μία από της λίγες στοχευμένες χειροτεχνικής φύσης λειτουργούσες επαγγελματικές δομές που ανέδειξε η έρευνα.

Τέλος, ο κλάδος της αργυροχρυσοχοΐας στη χώρα μας εκπροσωπείται θεσμικά από την «Πανελλήνια Ομοσπονδία Βιοτεχνών Αργυροχρυσοχόων Κοσμηματοπωλών Ωρολογοπωλών» (ΠΟΒΑΚΩ), η οποία είναι δευτεροβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση και ιδρύθηκε το 1979 µε σκοπό την καλλιέργεια και τη διάδοση του συνδικαλιστικού πνεύματος, τη διεκδίκηση κοινών συμφερόντων, την ενθάρρυνση συνεργασίας μεταξύ των µελών της, την συμβολή στον κοινωνικό διάλογο και την επίλυση των προβλημάτων και την ανάπτυξη του κλάδου της αργυροχρυσοχοΐας.

Σήμερα, το ελληνικό κόσμημα εμπνέεται από την αρχαιότητα και την παράδοση, αλλά και από τη φύση και την παγκόσμια τέχνη, καθώς και από ειδικές θεματικές κατηγορίες, όπως η ορθοδοξία (όπως έχει διαπιστωθεί σε διεθνείς εκθέσεις που διοργανώνονται στην Ελλάδα, ενδεικτικά Athens International Jewellery Show, Kosmima στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης) και έχει καταφέρει από τη μία να χρησιμοποιεί δημιουργικά τις παραδοσιακές τεχνικές και από την άλλη να εκμεταλλεύεται τις σημαντικές τεχνολογικές εξελίξεις που έφεραν ο τρισδιάστατος σχεδιασμός, η τρισδιάστατη εκτύπωση και το διαδίκτυο.

Στην διαφύλαξη και στην προώθηση της παραδοσιακής αργυροχρυσοχοΐας στη χώρα μας συμβάλλει η εγγραφή της Γιαννιώτικης Αργυροτεχνίας στο Εθνικό Ευρετήριο το 2023 της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς από το Υπουργείο Πολιτισμού.

Στο πλαίσιο αυτό το επάγγελμα του αργυροχρυσοχόου έχει «χώρο» για κάθε ενδιαφερόμενο που επιθυμεί να δραστηριοποιηθεί στον κλάδο δημιουργεί και να επιδιορθώνει κοσμήματα και άλλα διακοσμητικά αντικείμενα από πολύτιμα μέταλλα και πολύτιμες πέτρες ή επιθυμεί να εξελίσσεται στο επάγγελμά του με κατάρτιση στις σύγχρονες τεχνολογίες, μεθόδους και πρακτικές, επενδύοντας στην βιώσιμη ανάπτυξης της επιχείρησής του.