Η παρούσα μελέτη αφορά στο επαγγελματικό περίγραμμα του/της «Τεχνίτη/τεχνίτριας σχεδιασμού και παραγωγής έτοιμου ενδύματος».

Ο/Η Τεχνίτης/τεχνίτρια σχεδιασμού και παραγωγής έτοιμου ενδύματος απασχολείται σε βιοτεχνίες, βιομηχανίες και εργαστήρια κατασκευής ενδυμάτων και επιτελεί μια σειρά από εργασίες που συνίστανται στις κάτωθι:

• Παρακολουθεί τις τάσεις της μόδας και αποτυπώνει τις ιδέες του σε χαρτί (σκίτσο) ή σε ψηφιακό σχέδιο (3D) και υποβάλλει προτάσεις για τη συλλογή ενδυμάτων

• Δημιουργεί τα τεχνικά σκίτσα και το πατρόν του ενδύματος

• Κατασκευάζει το προ-δείγμα του ενδύματος

• Προβάρει το δείγμα, υπολογίζει τις ποσότητες των υλικών και τους χρόνους κοπής και ραφής του ενδύματος, σχεδιάζει τις διαβαθμίσεις και ελέγχει το μεγεθολόγιο του πατρόν

• Λαμβάνει την εντολή παραγωγής, συντονίζει το στρώσιμο, την κοπή και το μαρκάρισμα των υφασμάτων και των βοηθητικών υλικών.

• Συντονίζει τη διαδικασία παραγωγής των ενδυμάτων (ραφή, βαφή, πλύσιμο / ξέβαμμα, τοποθέτηση ετικετών και παραλαβή)

• Μεριμνά για τη βασική συντήρηση του εξοπλισμού παραγωγής ενδυμάτων

• Ελέγχει την ποιότητα και την ποσότητα των τελικών προϊόντων

• Καταγράφει τα στοιχεία παραγωγής στα έντυπα του συστήματος διαχείρισης ποιότητας.

The present study concerns the occupational profile of the “Ready-to-wear Garment Design and Production Technician”.

The Ready-to-wear Garment Design and Production Technician is the employee who works in crafts, industries and garment manufacturing workshops, performing the following tasks:

• Following fashion trends, capturing ideas on paper (sketch) or digital design (3D) and submitting design proposals for the collection

• Creating the technical sketches and pattern of the garment

• Making the pre-sample of the garment

• Pre-weighing the sample, calculating the quantities of materials and cutting and sewing times of the garments, drawing the graduations and checking the pattern’s size chart

• Receiving the production program, coordinating the laying, cutting and marking of fabrics and auxiliary materials

• Coordinating the production process (sewing, dyeing, washing / dyeing, labeling and receiving)

• Taking care of the basic maintenance of the garment manufacturing equipment

• Controlling the quality and quantity of finished products

• Recording the production elements into the documents of the quality management system.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ¹

Η παρούσα μελέτη περιλαμβάνει το επαγγελματικό περίγραμμα και το πλαίσιο εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης για το επάγγελμα του/της «Τεχνίτη/τεχνίτριας σχεδιασμού και παραγωγής έτοιμου ενδύματος».

Το επαγγελματικό περίγραμμα συνιστά μια κωδικοποιημένη αποτύπωση του περιεχομένου του επαγγέλματος, καθώς και των απαιτούμενων για την άσκησή του προσόντων, όπως ορίζονται στην υπ΄ αριθμ. 110988 ΚΥΑ (ΦΕΚ 566/8.5.06) με περιεχόμενο «Πιστοποίηση Επαγγελματικών Περιγραμμάτων». Αντίστοιχα, το πλαίσιο εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης αξιοποιεί στο ακέραιο την «πρώτη ύλη» του επαγγελματικού περιγράμματος και διατυπώνει τις ελάχιστες βασικές προδιαγραφές που προηγούνται του κάθε εκπαιδευτικού σχεδιασμού, ανεξάρτητα από τα ιδιαίτερα θεσμικά του χαρακτηριστικά.

Η δομή, το περιεχόμενο και ο τρόπος παρουσίασης της μελέτης, δίνει τη δυνατότητα αξιοποίησής της από πολλαπλές ομάδες απεύθυνσης, εξυπηρετώντας διαφορετικούς κάθε φορά σκοπούς.

Ειδικότερα, μπορεί να αξιοποιηθεί από:

− εργαζόμενους ή ανέργους, ως εργαλείο πληροφόρησης για το επάγγελμα ή περιγραφής και τεκμηρίωσης των γνώσεων/δεξιοτήτων/ικανοτήτων τους,

− υπηρεσίες απασχόλησης και συμβουλευτικής σταδιοδρομίας, κατά τη παροχή των υπηρεσιών τους

− φορείς εκπαίδευσης/κατάρτισης, για να προσαρμόσουν τα προγράμματά τους,

− επιχειρήσεις, για να περιγράψουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τις δεξιότητες και τα προσόντα των εργαζομένων στις σχετικές θέσεις εργασίας.

Η μελέτη ακολουθεί ένα δομημένο πρότυπο με συγκεκριμένες μεθοδολογικές προδιαγραφές που ορίζονται στις Προδιαγραφές Εκσυγχρονισμένης Μεθοδολογίας, Προτύπων και Εργαλείων Εκπόνησης Επαγγελματικών Περιγραμμάτων και Πλαισίων Προδιαγραφών Προγραμμάτων2, οι οποίες εγκρίθηκαν με την υπ’ αριθμ. ΓΔ/12832/15-04-21 Απόφαση της υπ’ αριθμ. 443ης/14-04-21 Συνεδρίασης του Δ.Σ. του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.

Συγκεκριμένα, η μελέτη εμπεριέχει: i) την εισαγωγή, ii) τη σύνοψη του επαγγελματικού περιγράμματος, iii) την ανάλυση του επαγγελματικού περιγράμματος, iv) τη βιβλιογραφία και v) το Πλαίσιο Εκπαιδευτικών Προδιαγραφών Προγραμμάτων.

i) Η εισαγωγή προσδιορίζει αδρά το περιεχόμενο της μελέτης και τον τρόπο αξιοποίησής της.

ii) Η σύνοψη του επαγγελματικού περιγράμματος, παρουσιάζει περιληπτικά τις βασικές πληροφορίες της ανάλυσης του επαγγέλματος.

iii) Η ανάλυση του επαγγελματικού περιγράμματος περιλαμβάνει τις παρακάτω ενότητες:

• Ενότητα Α: Τίτλος και ορισμός του επαγγέλματος / ειδικότητας.

• Ενότητα Β: Ανάλυση του επαγγέλματος / ειδικότητας – «προδιαγραφές».

• Ενότητα Γ: Απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες για την άσκηση του επαγγέλματος / ειδικότητας.

• Ενότητα Δ: Προτεινόμενες διαδρομές για την απόκτηση των απαιτούμενων προσόντων.

• Ενότητα Ε: Ενδεικτικοί τρόποι αξιολόγησης των απαιτούμενων γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων.

Στην Ενότητα Α καταγράφονται οι γενικότερες συνθήκες άσκησης του επαγγέλματος, οι τεχνολογικές και άλλες αλλαγές που το επηρεάζουν, οι προοπτικές του επαγγέλματος στην αγορά εργασίας και των κλάδων δραστηριότητας στους οποίους ασκείται, καθώς και οι ρυθμίσεις που ισχύουν σχετικά με την άσκησή του.

Στην Ενότητα Β αποτυπώνεται το περιεχόμενο του επαγγέλματος. Αναλύεται σε Κύριες Επαγγελματικές Λειτουργίες (ΚΕΛ1 έως ΚΕΛν), κάθε ΚΕΛ αναλύεται σε Επιμέρους Επαγγελματικές Λειτουργίες (ΕΕΛ) και κάθε ΕΕΛ σε Επαγγελματικές Εργασίες (ΕΕ). Για κάθε ΕΕΛ προσδιορίζονται τα Κριτήρια Επαγγελματικής Ανταπόκρισης (ΚΕΑ) και το Εύρος Εφαρμογής (ΕυΕ) της.

Στην Ενότητα Γ αναλύονται οι απαιτούμενες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες που είναι απαραίτητες για την αποτελεσματική εκτέλεση κάθε ΕΕΛ.

Στην Ενότητα Δ καταγράφονται οι διαδρομές για την απόκτηση των απαιτούμενων προσόντων.

Στην Ενότητα Ε οι ενδεικτικοί τρόποι αξιολόγησης των απαιτούμενων γνώσεων και δεξιοτήτων.

iv) Στη βιβλιογραφία παρατίθενται βιβλία, άρθρα κ.λπ. πάνω στα οποία στηρίζεται η συγγραφή των ενοτήτων του επαγγελματικού περιγράμματος ενώ, παράλληλα, συνιστούν προτάσεις για περαιτέρω μελέτη και εμβάθυνση στο αντικείμενο ή στο επάγγελμα.

Για την ανάπτυξη της παρούσας μελέτης συστάθηκε ομάδα εργασίας στην οποία συμμετείχαν ο κος Μιλτιάδης Σταμπουλής (συγγραφέας), ο κος Γεώργιος Πρινιωτάκης (εμπειρογνώμονας-εκπρόσωπος αντιπροσωπευτικής εργοδοτικής οργάνωσης, εν προκειμένω του ΣΕΒ), ο κος Χρηστάγγελος Γεωργαντέλης (εμπειρογνώμονας-εκπρόσωπος αντιπροσωπευτικής οργάνωσης εργαζομένων, εν προκειμένω της ΓΣΕΕ), ο κος Νικόλαος Μαρκάκης (εμπειρογνώμονας επαγγέλματος) και η κα Ελευθερία Ρώμα (σύμβουλος επαγγελματικού περιγράμματος).

Η τελική σύνθεση του Επαγγελματικού Περιγράμματος πραγματοποιήθηκε από τον συγγραφέα, με την υποστήριξη των επιστημονικών στελεχών του ΣΕΒ/ΣΤΕΓΗ, κ.κ. Τέσσας Μίχου, Χριστίνας Παππά, Νίκου Γαβαλάκη και Ζήση Μανούζα, υπό την επιστημονική εποπτεία της κας Ντόρας Οικονόμου, Διευθύντριας Τομέα Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού του ΣΕΒ.

^{1 Όπου στο κείμενο του επαγγελματικού περιγράμματος αναφέρεται ο όρος «Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης» ή το αρκτικόλεξο «Ι.Ε.Κ.», νοούνται οι Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης ή το αρκτικόλεξο «Σ.Α.Ε.Κ.», αντίστοιχα. Σχετ. παρ.2, άρθρο 3 του ν. 5082/2024 (Α’9).}

^{2 Καραλής, Θ., Μαρκίδης, Κ., Βαρβιτσιώτη, Ρ., Νάτσης, Π., Καρατράσογλου, Ι., Παπαευσταθίου, Κ., Γούλας, Χ., & Λιντζέρης, Π. (2021) Μεθοδολογικές προσεγγίσεις ανάπτυξης επαγγελματικών περιγραμμάτων και πλαισίων εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων, Αθήνα: ΙΝΕ ΓΣΕΕ.}

Τεχνίτης/τεχνίτρια σχεδιασμού και παραγωγής έτοιμου ενδύματος³

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ

Ο Τεχνίτης σχεδιασμού και παραγωγής έτοιμου ενδύματος είναι ο εργαζόμενος που απασχολείται σε μονάδες παραγωγής ενδυμάτων και ο οποίος επιτελεί μια σειρά από εργασίες που συνίστανται στις κάτωθι:

• Παρακολουθεί τις τάσεις της μόδας, αποτυπώνει τις ιδέες του σε χαρτί (σκίτσο) ή σε ψηφιακό σχέδιο (3D) και υποβάλλει προτάσεις για τη συλλογή ενδυμάτων

• Δημιουργεί τα τεχνικά σκίτσα και το πατρόν του ενδύματος

• Κατασκευάζει το προ-δείγμα του ενδύματος

• Προβάρει το δείγμα, υπολογίζει τις ποσότητες των υλικών και τους χρόνους κοπής και ραφής του ενδύματος, σχεδιάζει τις διαβαθμίσεις και ελέγχει το μεγεθολόγιο του πατρόν

• Λαμβάνει την εντολή παραγωγής, συντονίζει το στρώσιμο, την κοπή και το μαρκάρισμα των υφασμάτων και των βοηθητικών υλικών

• Συντονίζει τη διαδικασία παραγωγής των ενδυμάτων (ραφή, βαφή, πλύσιμο / ξέβαμμα, τοποθέτηση ετικετών και παραλαβή)

• Μεριμνά για τη βασική συντήρηση του εξοπλισμού παραγωγής ενδυμάτων

• Ελέγχει την ποιότητα και την ποσότητα των τελικών προϊόντων

• Καταγράφει τα στοιχεία παραγωγής στα έντυπα του συστήματος διαχείρισης ποιότητας.

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΗΣ

Ο Τεχνίτης σχεδιασμού και παραγωγής έτοιμου ενδύματος εργάζεται σε βιοτεχνίες, βιομηχανίες και εργαστήρια κατασκευής ενδυμάτων.

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ

Δεν απαιτείται άδεια άσκησης για το επάγγελμα του Τεχνίτη σχεδιασμού και παραγωγής έτοιμου ενδύματος.

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΑΠΟΚΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

1η Διαδρομή: Δίπλωμα ΙΕΚ της ειδικότητας «Τεχνικός Τεχνολογίας Ενδύματος & Υποδήματος – Σχεδιαστής Μόδας» και συναφής επαγγελματική εμπειρία ενός (1) έτους

2η Διαδρομή: Δίπλωμα Μεταλυκειακού Έτους – Τάξης Μαθητείας των ΕΠΑΛ της ειδικότητας «Σχεδίαση και Παραγωγή Ενδύματος» και συναφής επαγγελματική εμπειρία ενός (1) έτους

3η Διαδρομή: Πτυχίο ΕΠΑΛ της ειδικότητας «Σχεδίαση και Παραγωγή Ενδύματος», συναφής επαγγελματική εμπειρία δύο (2) ετών και Συνεχιζόμενη Επαγγελματική Κατάρτιση στο σύνολο των γνώσεων (θεωρία) που αντιστοιχούν στις ΚΕΛ του επαγγέλματος

4η Διαδρομή: Πτυχίο ΕΠΑΣ της ειδικότητας «Υφάσματος Ένδυσης και Σχεδιασμού Ενδύματος», συναφής επαγγελματική εμπειρία τριών (3) ετών και Συνεχιζόμενη Επαγγελματική Κατάρτιση στο σύνολο των γνώσεων (θεωρία) που αντιστοιχούν στην ΚΕΛ του επαγγέλματος

5η Διαδρομή: Απολυτήριο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, συναφής επαγγελματική εμπειρία πέντε (5) ετών και Συνεχιζόμενη Επαγγελματική Κατάρτιση στο σύνολο των γνώσεων (θεωρία) που αντιστοιχούν στην ΚΕΛ του επαγγέλματος

^{3 Στην παρούσα μελέτη η φράση «Τεχνίτης σχεδιασμού και παραγωγής έτοιμου ενδύματος»] αναφέρεται και στα δύο φύλα. Το αρσενικό γραμματικό γένος χρησιμοποιείται για καθαρά πρακτικούς λόγους.}

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ

Εργοδότες:

− Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πλεκτικής – Ετοίμου Ενδύματος Ελλάδος (ΣΕΠΕΕ)

Εργαζόμενοι:

− Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας (Γ.Σ.Ε.Ε.)

ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ

− Σχεδιάζει τα ενδύματα της συλλογής και καθορίζει το ύφος και την αισθητική γραμμή της.

− Δημιουργεί το τεχνικό σκίτσο και το πατρόν του ενδύματος

− Κατασκευάζει το προ-δείγμα του ενδύματος για τον έλεγχο του πατρόν

− Προβάρει το δείγμα, υπολογίζει τις ποσότητες των υλικών, τους χρόνους κοπής και ραφής του ενδύματος και σχεδιάζει τις διαβαθμίσεις του βασικού πατρόν

− Λαμβάνει την εντολή παραγωγής, συντονίζει το στρώσιμο, την κοπή και το μαρκάρισμα των υφασμάτων και των βοηθητικών υλικών

− Συντονίζει τη διαδικασία ραφής, βαφής, πλυσίματος / ξεβάμματος, τοποθέτησης ετικετών, σιδερώματος, συσκευασίας και αποθήκευσης των ενδυμάτων και μεριμνά για τη συντήρηση του εξοπλισμού κατασκευής ενδυμάτων

− Ελέγχει την ποιότητα και την ποσότητα των έτοιμων ενδυμάτων και τηρεί τα έντυπα του συστήματος διαχείριση ποιότητας.

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ

− Αισθητική και χρωματολογία

− Αρχές και διαδικασίες συστημάτων διαχείρισης ποιότητας

− Βασικές αρχές και μέθοδοι ποιοτικού ελέγχου έτοιμων ενδυμάτων

− Βασικές γνώσεις προγραμματισμού παραγωγής ενδυμάτων

− Βασικό και διεθνές μεγεθολόγιο ενδυμάτων

− Βασικές μετρήσεις ανά είδος ενδύματος (π.χ. περίμετρος μέσης, περίμετρος θώρακα, ύψος, μήκος μανικιού, περίμετρος γοφών κλπ.)

− Γνώση γεωμετρικών τεχνικών κατασκευής πατρόν

− Γνώσεις νημάτων, υφασμάτων και υφασματολογίας, βοηθητικών και διακοσμητικών υλικών

− Γνώσεις σχεδιαστικών οργάνων και μηχανολογικού εξοπλισμού κατασκευής ενδυμάτων

− Ειδικές προδιαγραφές και απαιτήσεις χρήσης υλικών κατασκευής ενδυμάτων

− Έρευνα αγοράς

− Δημιουργία τεχνικών σκίτσων ενδυμάτων

− Διαδικασίες παραγγελιοδοσίας και παραγγελιοληψίας

− Διεθνή πρότυπα ποιότητας για τον κλάδο της ένδυσης

− Ιστορία της μόδας

− Κανόνες κοπής, στρώσης και μαρκαρίσματος των υφασμάτων και βοηθητικών υλικών κατασκευής ενδυμάτων

− Κανόνες υγείας και ασφάλειας στην εργασία

− Κλίμακες σχεδίασης πατρόν

− Κωδικοποίηση κομματιών πατρόν

− Λογισμικά ψηφιακής σχεδίασης ενδυμάτων (π.χ. Clo3D κ.λπ.)

− Μέθοδοι μέτρησης (μετράζ) των ποσοτήτων των υλικών κατασκευής ενδυμάτων

− Μεθοδολογία συναρμολόγησης (ραφής) και προβαρίσματος ενδυμάτων

− Σχεδιαστικά όργανα και λογισμικά σχεδίασης πατρόν (π.χ. Optitex 3D, Polypattern 3D κ.λπ.

− Σχέδιο μόδας

− Τεχνικές και μέθοδοι ραφής, βαφής, πλυσίματος / ξεβάμματος, τοποθέτησης ετικετών, σιδερώματος, συσκευασίας και αποθήκευσης ενδυμάτων

− Τεχνική ορολογία επαγγέλματος (ελληνική και αγγλική)

− Τεχνικές προσαρμογής και κοπής πατρόν

− Τεχνικές σχεδιασμού διαβαθμίσεων (σμίκρυνση-μεγέθυνση) πατρόν

− Τεχνικές της χρονομέτρησης της εργασίας κοπής και ραφής ενδυμάτων

− Χειρισμός, λειτουργία και βασική προληπτική συντήρηση μηχανολογικού εξοπλισμού ραφής, βαφής, πλυσίματος / ξεβάμματος, τοποθέτησης ετικετών και σιδερώματος ενδυμάτων

− Χειρισμός και λειτουργία εξοπλισμού κοπής, στρώσης και μαρκαρίσματος υφασμάτων και βοηθητικών υλικών κατασκευής ενδυμάτων

− Styling

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ

− Βασική προληπτική συντήρηση μηχανολογικού εξοπλισμού ραφής, βαφής, πλυσίματος / ξεβάμματος, τοποθέτησης ετικετών και σιδερώματος ενδυμάτων

− Δημιουργική και αισθητική αντίληψη

− Έλεγχος μεγεθολογίου πατρόν

− Εφαρμογή μεθόδων καταμέτρησης έτοιμων ενδυμάτων

− Εφαρμογή τεχνικών ελέγχου ποιότητας ετοίμων ενδυμάτων

− Εφαρμογή τεχνικών κατασκευής ενδυμάτων (προσαρμογής και κοπής πατρόν, κοπής και ραφής ενδυμάτων, στρώσης και μαρκαρίσματος των υφασμάτων και των βοηθητικών υλικών, βαφής κλπ.)

− Εφαρμογή του βασικού και διεθνούς μεγεθολογίου ενδυμάτων

− Λειτουργία και χρήση εξοπλισμού στρώσης, κοπής και μαρκαρίσματος υφασμάτων και βοηθητικών υλικών κατασκευής ενδυμάτων

− Ποιοτικός έλεγχος κοπής πατρόν

− Προγραμματισμός, οργάνωση και διαχείριση ανθρώπινων και υλικών πόρων στην κατασκευή ενδυμάτων

− Συλλογή, ταξινόμηση και επεξεργασία πληροφοριών

− Συμπλήρωση εντύπων συστήματος διαχείρισης ποιότητας

− Σύνταξη οδηγιών κατασκευής πατρόν

− Σχεδιασμός διαβαθμίσεων βασικού πατρόν

− Σχεδιασμός σε χαρτί (σκίτσο) ή σε τρισδιάστατο σχέδιο (3D)

− Τήρηση κανόνων υγείας και ασφάλειας

− Υπολογισμός κωδικών χρωμάτων, υφασμάτων και υλικών για την κατασκευή ενδυμάτων

− Χρήση εξοπλισμού προβαρίσματος ενδυμάτων

− Χρήση εργαλείων και μηχανών κοπής και ραφής ενδυμάτων

− Χρήση εργαλείων και οργάνων ελέγχου ποιότητας ετοίμων ενδυμάτων

− Χρήση εργαλείων σχεδιασμού και κοπής του πατρόν

− Χρήση σχεδιαστικών οργάνων και λογισμικών σχεδίασης πατρόν (π.χ. Optitex 3D, Polypattern 3D κ.λπ.)

− Χρήση σχεδιαστικών οργάνων και μηχανολογικού εξοπλισμού κατασκευής ενδυμάτων