Βοηθός Φυσικοθεραπευτή/τριας
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η παρούσα μελέτη περιλαμβάνει το επαγγελματικό περίγραμμα και το πλαίσιο εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης για το επάγγελμα του/της «Βοηθού Φυσικοθεραπευτή/τριας».
Ο/Η Βοηθός Φυσικοθεραπευτή/τριας εργάζεται στον τομέα της υγείας και πρόνοιας και πιο συγκεκριμένα στην παροχή υπηρεσιών φυσικοθεραπείας, υποβοηθώντας τον/την φυσικοθεραπευτή/τρια στην εφαρμογή μέσων και μεθόδων φυσικοθεραπείας, προετοιμάζοντας τα μέσα και τον χώρο φυσικοθεραπείας και υποστηρίζοντας την οργάνωση και τη λειτουργία του χώρου εργασίας.
Ως χώροι εργασίας του επαγγέλματος ορίζονται τα νομίμως λειτουργούντα εργαστήρια φυσικοθεραπείας, που εντάσσονται στους εξής τομείς απασχόλησης: εργαστήρια φυσικοθεραπείας, ιδρύματα και κέντρα αποθεραπείας και αποκατάστασης ατόμων με αναπηρία, ΑμεΑ (κινητικές αναπηρίες), κέντρα ανοιχτής προστασίας ηλικιωμένων (ΚΑΠΗ), χώροι θεραπευτικών λουτροπηγών, ειδικά κέντρα αποκατάστασης, νοσοκομεία, κλινικές, θεραπευτήρια, αθλητικά κέντρα και χώροι αθλήσεως.
Στους ανωτέρω τομείς απασχόλησης, ο/η Βοηθός Φυσικοθεραπευτή/τριας εκτελεί τις εργασίες του/της υπό την παρουσία, την επίβλεψη και την καθοδήγηση του/της αρμόδιου/ας Φυσικοθεραπευτή/τριας και εντός προκαθορισμένων από τον/την τελευταίο/α θεραπευτικών πλάνων.
Στην Ελλάδα απουσιάζουν επίσημα ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα σχετικά με τον αριθμό απασχολούμενων, τη γεωγραφική κατανομή, άρα και την τάση της εγχώριας αγοράς, ωστόσο τα στοιχεία από την ευρωπαϊκή και διεθνή αγορά –στον βαθμό που μπορούν από αυτά να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα– καταδεικνύουν την αύξηση της δυναμικής του επαγγέλματος, το οποίο διατίθεται ως ειδικότητα της αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης που παρέχεται στα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ) με συγκεκριμένα εργασιακά καθήκοντα.
Όλα τα παραπάνω και κυρίως η αποτύπωση του επαγγέλματος αναλύονται εκτενώς στο παρόν επαγγελματικό περίγραμμα (ΕΠ) και αναμένεται να συντελέσουν στην αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων των επαγγελματιών αυτού του είδους, προκειμένου και για την ασφαλή λειτουργικότητα και ανάπτυξη του κλάδου, άρα και την παροχή υψηλότερου επιπέδου υπηρεσιών στον χώρο της υγείας.
ABSTRACT
The present study concerns the occupational profile and the framework of educational standards of vocational training curricula of Physiotherapist Assistant”.
The Physiotherapist Assistant is employed at the healthcare sector and particularly in the provision of physiotherapy services by helping the physiotherapist in the application of means and methods of therapy, preparing the means and the environment of therapy and supporting the organization and running of the workplace.
The workplace of the Physiotherapist Assistant is defined as any legal running physiotherapy clinic either as standalone clinic or as a physiotherapy clinic located within one of the following facilities: rehabilitation centers for people with mobility disabilities, centers for the protection of senior citizens, therapeutic thermal springs, specialized rehabilitation centers, hospitals, clinics, therapeutic facilities, sports centers and facilities.
In all the above mentioned workplaces the Physiotherapist Assistant carries out his duties under the presence, supervision and guidance of the physiotherapist in charge, and within therapeutic schemes established by the latter.
In Greece there is a lack of official quantitative and qualitative data regarding the number of employees, the relevant geographical spread, and the trends of the profession. European and world data though they cannot provide safe conclusions, they do suggest an increase in the dynamic of the profession, which exists as a specialty of initial vocational training provided by the Institutes of Vocational Training with specified job duties.
All of the above and mainly the development of the specific job description are extensively analyzed in the present study and are expected to contribute to the recognition of the job qualifications of the professionals considered, to the smooth and safe functionality and development of the profession and thus to the provision of higher quality health services.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η παρούσα μελέτη περιλαμβάνει το επαγγελματικό περίγραμμα και το πλαίσιο εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης για το επάγγελμα του/της «Βοηθού Φυσικοθεραπευτή/τριας».
Το επαγγελματικό περίγραμμα συνιστά μια κωδικοποιημένη αποτύπωση του περιεχομένου του επαγγέλματος, καθώς και των απαιτούμενων για την άσκησή του προσόντων, όπως ορίζονται στην υπ΄αριθμ. 110988 ΚΥΑ (ΦΕΚ B΄566/08-05-2006) με περιεχόμενο «Πιστοποίηση Επαγγελματικών Περιγραμμάτων». Αντίστοιχα, το πλαίσιο εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης αξιοποιεί στο ακέραιο την «πρώτη ύλη» του επαγγελματικού περιγράμματος και διατυπώνει τις ελάχιστες βασικές προδιαγραφές που προηγούνται του κάθε εκπαιδευτικού σχεδιασμού, ανεξάρτητα από τα ιδιαίτερα θεσμικά του χαρακτηριστικά.
Η δομή, το περιεχόμενο και ο τρόπος παρουσίασης της μελέτης δίνουν τη δυνατότητα αξιοποίησής της από πολλαπλές ομάδες απεύθυνσης, εξυπηρετώντας διαφορετικούς κάθε φορά σκοπούς.
Ειδικότερα, μπορεί να αξιοποιηθεί από:
- εργαζόμενους ή ανέργους, ως εργαλείο πληροφόρησης για το επάγγελμα ή περιγραφής και τεκμηρίωσης των γνώσεων/δεξιοτήτων/ικανοτήτων τους,
- υπηρεσίες απασχόλησης και συμβουλευτικής σταδιοδρομίας, κατά την παροχή των υπηρεσιών τους,
- φορείς εκπαίδευσης/κατάρτισης, για να προσαρμόσουν τα προγράμματά τους,
- επιχειρήσεις, για να περιγράψουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τις δεξιότητες και τα προσόντα των εργαζομένων στις σχετικές θέσεις εργασίας.
Η μελέτη ακολουθεί ένα δομημένο πρότυπο με συγκεκριμένες μεθοδολογικές προδιαγραφές που ορίζονται στις Προδιαγραφές Εκσυγχρονισμένης Μεθοδολογίας, Προτύπων και Εργαλείων Εκπόνησης Επαγγελματικών Περιγραμμάτων και Πλαισίων Προδιαγραφών Προγραμμάτων[2], οι οποίες εγκρίθηκαν με την υπ’ αριθμ. ΓΔ/12832/15-04-21 Απόφαση της υπ’ αριθμ. 443ης/14-04-21 Συνεδρίασης του Δ.Σ. του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.
Συγκεκριμένα, η μελέτη εμπεριέχει: i) την εισαγωγή, ii) τη σύνοψη του επαγγελματικού περιγράμματος, iii) την ανάλυση του επαγγελματικού περιγράμματος, iv) τη βιβλιογραφία και v) το Πλαίσιο Εκπαιδευτικών Προδιαγραφών Προγραμμάτων.
i) Η εισαγωγή προσδιορίζει αδρά το περιεχόμενο της μελέτης και τον τρόπο αξιοποίησής της.
ii) Η σύνοψη του επαγγελματικού περιγράμματος παρουσιάζει περιληπτικά τις βασικές πληροφορίες της ανάλυσης του επαγγέλματος.
iii) Η ανάλυση του επαγγελματικού περιγράμματος περιλαμβάνει τις παρακάτω ενότητες:
- Ενότητα Α: Τίτλος και ορισμός του επαγγέλματος / ειδικότητας.
- Ενότητα Β: Ανάλυση του επαγγέλματος / ειδικότητας – «προδιαγραφές».
- Ενότητα Γ: Απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες για την άσκηση του επαγγέλματος / ειδικότητας.
- Ενότητα Δ: Προτεινόμενες διαδρομές για την απόκτηση των απαιτούμενων προσόντων.
- Ενότητα Ε: Ενδεικτικοί τρόποι αξιολόγησης των απαιτούμενων γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων.
Στην Ενότητα Α καταγράφονται οι γενικότερες συνθήκες άσκησης του επαγγέλματος, οι τεχνολογικές και άλλες αλλαγές που το επηρεάζουν, οι προοπτικές του επαγγέλματος στην αγορά εργασίας και των κλάδων δραστηριότητας στους οποίους ασκείται, καθώς και οι ρυθμίσεις που ισχύουν σχετικά με την άσκησή του.
Στην Ενότητα Β αποτυπώνεται το περιεχόμενο του επαγγέλματος. Αναλύεται σε Κύριες Επαγγελματικές Λειτουργίες (ΚΕΛ1 έως ΚΕΛν), κάθε ΚΕΛ αναλύεται σε Επιμέρους Επαγγελματικές Λειτουργίες (ΕΕΛ) και κάθε ΕΕΛ σε Επαγγελματικές Εργασίες (ΕΕ). Για κάθε ΕΕΛ προσδιορίζονται τα Κριτήρια Επαγγελματικής Ανταπόκρισης (ΚΕΑ) και το Εύρος Εφαρμογής (ΕυΕ) της.
Στην Ενότητα Γ αναλύονται οι απαιτούμενες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες που είναι απαραίτητες για την αποτελεσματική εκτέλεση κάθε ΕΕΛ.
Στην Ενότητα Δ καταγράφονται οι διαδρομές για την απόκτηση των απαιτούμενων προσόντων.
Στην Ενότητα Ε αποτυπώνονται οι ενδεικτικοί τρόποι αξιολόγησης των απαιτούμενων γνώσεων και δεξιοτήτων.
iv) Στη βιβλιογραφία παρατίθενται βιβλία, άρθρα κ.λπ. πάνω στα οποία στηρίζεται η συγγραφή των ενοτήτων του επαγγελματικού περιγράμματος ενώ, παράλληλα, συνιστούν προτάσεις για περαιτέρω μελέτη και εμβάθυνση στο αντικείμενο ή στο επάγγελμα.
Για την ανάπτυξη της παρούσας μελέτης συστάθηκε ομάδα εργασίας στην οποία συμμετείχαν ο κος Ευστράτιος Ξανθός (συγγραφέας), ο κος Νικόλαος Μουτάφης (εμπειρογνώμονας-εκπρόσωπος αντιπροσωπευτικής οργάνωσης εργαζομένων, εν προκειμένω της ΓΣΕΕ), ο κος Σπυρίδων Ρουμελιώτης (εμπειρογνώμονας εκπρόσωπος αντιπροσωπευτικής εργοδοτικής οργάνωσης, εν προκειμένω της ΓΣΕΒΕΕ), οι κ.κ. Αικατερίνη Γκούμα και Ελένη Καρανάσιου(εμπειρογνώμονες επαγγέλματος) και η κα Αναστασία Αυλωνίτου (σύμβουλος επαγγελματικού περιγράμματος).
Η τελική σύνθεση του Επαγγελματικού Περιγράμματος πραγματοποιήθηκε από τον συγγραφέα, με την υποστήριξη των επιστημονικών στελεχών του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ κ.κ. Γεωργίας Μιχαλοπούλου και Κωνσταντίνας Λουλούδη, υπό την επιστημονική εποπτεία του Εκτελεστικού Διευθυντή του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ κου Παρασκευά Λιντζέρη.
ΣΥΝΟΨΗ
ΣΥΝΟΨΗ |
||||||||||
Βοηθός Φυσικοθεραπευτή 1 | ||||||||||
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ | ||||||||||
Βοηθός Φυσικοθεραπευτή είναι ο επαγγελματίας του χώρου της υγείας που υποβοηθά τον φυσικοθεραπευτή – μέλος του Πανελλήνιου Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών (ΝΠΔΔ)στην εφαρμογή μέσων και μεθόδων φυσικοθεραπείας, προετοιμάζει τα μέσα και τον χώρο φυσικοθεραπείας και υποστηρίζει την οργάνωση και λειτουργία του. Εργάζεται υπό την παρουσία, την επίβλεψη και την καθοδήγηση του αρμόδιου φυσικοθεραπευτή εντός προκαθορισμένων από τον τελευταίο θεραπευτικών πλάνων και στα πλαίσια του ισχύοντος ευρύτερου νομικού πλαισίου που σχετίζεται με το εν λόγω επάγγελμα (Ν. 4186 ΦΕΚΑ΄ 193/17-09-2013 και ΦΕΚΒ΄ 476/18-03-2008). Ειδικότερα και σύμφωνα με το πολυγλωσσικό ευρωπαϊκό ταξινομητικό σύστημα δεξιοτήτων, ικανοτήτων και επαγγελμάτων ESCO (https://esco.ec.europa.eu/el/classification/occupation?uri=http://data.europa.eu/esco/isco/C32 55) και το αμερικάνικο ταξινομητικό σύστημα επαγγελμάτων O*NET-SOC 2019 Taxonomy (31-2021.00 –Physical Therapist Assistants (onetonline.org), ο Βοηθός Φυσικοθεραπευτή προετοιμάζει τον χώρο και τα μέσα θεραπείας τηρώντας τους κανόνες υγιεινής και ασφάλειας, υποδέχεται, συνοδεύει και προετοιμάζει τον ασθενή, και υποβοηθά τον αρμόδιο φυσικοθεραπευτή στην εφαρμογή μέσων και μεθόδων θεραπείας. Καταγράφει την πρόοδο του ασθενή τηρώντας τις οδηγίες του φυσικοθεραπευτή και τις προβλεπόμενες από τον νόμο διαδικασίες για τη διαχείριση προσωπικών δεδομένων και ενημερώνει σχετικά τον φυσικοθεραπευτή. Τέλος, υποστηρίζει την οργάνωση και λειτουργία του χώρου φυσικοθεραπείας και την εξυπηρέτηση των ασθενών. Ο Βοηθός Φυσικοθεραπευτή μπορεί να απασχοληθεί σε εργαστήρια φυσικοθεραπείας, ιδρύματα και κέντρα αποθεραπείας και αποκατάστασης ατόμων με αναπηρία, ΑΜΕΑ (κινητικές αναπηρίες), κέντρα ανοικτής προστασίας ηλικιωμένων (ΚΑΠΗ), χώρους υδροθεραπείας, ειδικά κέντρα αποκατάστασης, νοσοκομεία, κλινικές, θεραπευτήρια, αθλητικά κέντρα και χώρους Αθλήσεως. Ανεξάρτητα από το εργασιακό περιβάλλον στο οποίο απασχολείται ένας Βοηθός Φυσικοθεραπευτή, απαιτείται πάντα η παρουσία και επίβλεψη φυσικοθεραπευτή. |
||||||||||
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΗΣ | ||||||||||
Ανεξάρτητα από το εργασιακό περιβάλλον στο οποίο απασχολείται ένας Βοηθός Φυσικοθεραπευτή, απαιτείται πάντα η παρουσία και επίβλεψη φυσικοθεραπευτή. |
||||||||||
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ | ||||||||||
Οι απόφοιτοι της ειδικότητας Βοηθός Φυσικοθεραπευτή μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της κατάρτισής τους στο ΙΕΚ λαμβάνουν Βεβαίωση Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΒΕΚ). Προϋπόθεση για την άσκηση του επαγγέλματος είναι η επιτυχής συμμετοχή τους στις εξετάσεις πιστοποίησης αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης που διενεργεί ο ΕΟΠΠΕΠ, μετά την οποία λαμβάνουν Δίπλωμα Επαγγελματικής Ειδικότητας Εκπαίδευσης και Κατάρτισης επιπέδου 5. Ο Βοηθός Φυσικοθεραπευτή δε λαμβάνει άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ούτε δύναται να λειτουργήσει επιχείρηση. Δύναται όμως να κάνει έναρξη επιτηδεύματος στην εφορία λαμβάνοντας τον εκάστοτε ισχύοντα ΚΑΔ, ώστε να απασχοληθεί όπου ορίζει η σχετική νομοθεσία και όπως αναγράφεται στην ανωτέρω ενότητα «Περιβάλλον Ενασχόλησης» της παρούσας σύνοψης. |
||||||||||
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΑΠΟΚΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ |
||||||||||
Προτεινόμενες Διαδρομές
|
||||||||||
|
||||||||||
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ | ||||||||||
Δεν υφίστανται σχετικές με το επάγγελμα συνδικαλιστικές ή επιστημονικές οργανώσεις. Επομένως η μόνη αναφορά που μπορεί να γίνει αφορά συνδικαλιστικούς φορείς ευρύτερης εμβέλειας και βασικά εργαζομένων, όπως η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδος (ΟΙΥΕ), https://oiye.gr/, το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Αθήνας, http://www.eka.org.gr/, η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδος (ΓΣΕΕ), https://gsee.gr/και φορείς που σχετίζονται με τις πολιτικές και τις δράσεις επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, όπως ο Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΕΟΠΠΕΠ),(https://www.eoppep.gr/index.php/el/). |
||||||||||
ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ | ||||||||||
|
||||||||||
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ | ||||||||||
|
||||||||||
ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ | ||||||||||
|
||||||||||
ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ | ||||||||||
Η αύξηση του αριθμού των Φυσικοθεραπευτών συμπορεύεται με την παράλληλη αύξηση του αριθμού των Βοηθών Φυσικοθεραπευτή, σύμφωνα με σχετικά δεδομένα που υπάρχουν για προηγμένες χώρες στον δυτικό κόσμο, όσο και αν απουσιάζουν αντίστοιχα δεδομένα για την ελληνική αγορά εργασίας. Παράγοντες όπως η αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης, η γήρανση του πληθυσμού, η εδραίωση υπηρεσιών υγείας πέραν της ιατρικής καθαυτής επίσης συντελούν αποδεδειγμένα στην αύξηση της ζήτησης για το εν λόγω επάγγελμα. Προς αυτό συνηγορεί και η εξέλιξη του επαγγέλματος και των σχετικών εκπαιδευτικών διαδρομών στις λιγοστές δεκαετίες ύπαρξής του στην εγχώρια και τη διεθνή αγορά. Ο Βοηθός Φυσικοθεραπευτή θα κληθεί να προσαρμόσει την άσκηση των επαγγελματικών καθηκόντων του σε πολιτικές και νομοθεσίες, όπως και σε υλικά και τεχνολογίες που θα προκύψουν στο εγγύς μέλλον και θα αφορούν τη ρύθμιση του επαγγέλματος στην εγχώρια αγορά εργασίας, την ενσωμάτωση καινοτομιών σχετικών με το επάγγελμα και την προστασία του περιβάλλοντος.
|
1Στην παρούσα μελέτη η φράση «Βοηθός Φυσικοθεραπευτή» αναφέρεται και στα δύο φύλα. Το αρσενικό γραμματικό γένος χρησιμοποιείται για καθαρά πρακτικούς λόγους.
Α.1 Προτεινόμενος γενικός τίτλος του επαγγέλματος
Ο προτεινόμενος τίτλος του επαγγέλματος είναι Βοηθός Φυσικοθεραπευτή (Physiotherapist Assistant),καθώς είναι ο πιο δόκιμος και ευρέως χρησιμοποιούμενος τίτλος στην εγχώρια αγορά εργασίας και στις σχετικές με το επάγγελμα υφιστάμενες εκπαιδευτικές διαδρομές. Παρόλο που στη διεθνή αγορά εργασίας έχει επικρατήσει ο τίτλος Βοηθός Φυσικοθεραπείας (ISCO, 2008:192) στην παρούσα μελέτη επιλέγεται ο τίτλος Βοηθός Φυσικοθεραπευτή γιατί εκτιμήθηκε ότι αποτυπώνει με μεγαλύτερη ακρίβεια τις εργασιακές σχέσεις και συνθήκες της αγοράς εργασίας, συνάδει με την ειδικότητα που παρέχεται στα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης(ΙΕΚ) και ανταποκρίνεται πληρέστερα στο ευρύτερο νομικό πλαίσιο που σχετίζεται με το εν λόγω επάγγελμα (Ν. 4186 ΦΕΚA’ 193/17-09-2013 και ΦΕΚΒ΄ 476/18-03-2008).
ISCO, 2008:192ΦΕΚA’ 193/17-09-2013ΦΕΚΒ΄ 476/18-03-2008
Ο πλησιέστερος τίτλος στο σύστημα ταξινόμησης επαγγελμάτων ISCO08 είναι ο 3255 – «Τεχνικοί και Βοηθοί Φυσικοθεραπείας».
Α.2 Ορισμός του επαγγέλματος
Βοηθός Φυσικοθεραπευτή είναι ο επαγγελματίας του χώρου της υγείας που υποβοηθά τον φυσικοθεραπευτή – μέλος του Πανελλήνιου Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών (ΝΠΔΔ) στην εφαρμογή μέσων και μεθόδων φυσικοθεραπείας, προετοιμάζει τα μέσα και τον χώρο φυσικοθεραπείας και υποστηρίζει την οργάνωση και λειτουργία του.
Εργάζεται υπό την παρουσία, την επίβλεψη και την καθοδήγηση του αρμόδιου φυσικοθεραπευτή εντός προκαθορισμένων από τον τελευταίο θεραπευτικών πλάνων και στα πλαίσια του ισχύοντος ευρύτερου νομικού πλαισίου που σχετίζεται με το εν λόγω επάγγελμα (Ν. 4186 ΦΕΚ193/17.09.2013 και ΦΕΚΒ΄476/18-03-2008).
Ειδικότερα και σύμφωνα με το πολυγλωσσικό ευρωπαϊκό ταξινομητικό σύστημα δεξιοτήτων, ικανοτήτων και επαγγελμάτων ESCO (https://esco.ec.europa.eu/el/classification/occupation?uri=http://data.europa.eu/esco/isco/C32 55) και το αμερικάνικο ταξινομητικό σύστημα επαγγελμάτων O*NET-SOC 2019 Taxonomy (31-2021.00 –PhysicalTherapistAssistants (onetonline.org)), ο Βοηθός Φυσικοθεραπευτή προετοιμάζει τον χώρο και τα μέσα θεραπείας τηρώντας τους κανόνες υγιεινής και ασφάλειας, υποδέχεται, συνοδεύει και προετοιμάζει τον ασθενή, και υποβοηθά τον αρμόδιο φυσικοθεραπευτή στην εφαρμογή μέσων και μεθόδων θεραπείας. Καταγράφει την πρόοδο του ασθενή τηρώντας τις οδηγίες του φυσικοθεραπευτή και τις προβλεπόμενες από τον νόμο διαδικασίες για τη διαχείριση προσωπικών δεδομένων και ενημερώνει σχετικά τον φυσικοθεραπευτή. Τέλος, υποστηρίζει την οργάνωση και λειτουργία του χώρου φυσικοθεραπείας και την εξυπηρέτηση των ασθενών.
https://esco.ec.europa.eu/el/classification/occupation?uri=http://data.europa.eu/esco/isco/C32 5531-2021.00 –PhysicalTherapistAssistants (onetonline.org)
Ο Βοηθός Φυσικοθεραπευτή μπορεί να απασχοληθεί σε εργαστήρια φυσικοθεραπείας, ιδρύματα και κέντρα αποθεραπείας και αποκατάστασης ατόμων με αναπηρία, ΑΜΕΑ (κινητικές αναπηρίες), κέντρα ανοικτής προστασίας ηλικιωμένων (ΚΑΠΗ), χώρους υδροθεραπείας, ειδικά κέντρα αποκατάστασης, νοσοκομεία, κλινικές, θεραπευτήρια, αθλητικά κέντρα και χώρους αθλήσεως. Ανεξάρτητα από το εργασιακό περιβάλλον στο οποίο απασχολείται ένας Βοηθός Φυσικοθεραπευτή, απαιτείται πάντα η παρουσία και επίβλεψη φυσικοθεραπευτή.
Α.3 Αντιστοίχιση με το ισχύον Σύστημα Ταξινόμησης Επαγγελμάτων και Κλάδων Οικονομίας
Σύμφωνα με τη Στατιστική Ταξινόμηση Κλάδων Οικονομικών Δραστηριοτήτων, το εν λόγω επάγγελμα ταξινομείται ως εξής:
86 Δραστηριότητες Ανθρώπινης Υγείας
86.9 Άλλες Δραστηριότητες Ανθρώπινης Υγείας
86.90 Άλλες Δραστηριότητες Ανθρώπινης Υγείας
Αντιστοίχιση με ISCO – 08
Αντιστοίχιση με ISCO – 08
Σύμφωνα με την Τυποποιημένη Διεθνή Ταξινόμηση Επαγγελμάτων (International Standard Classification of Occupations – ISCO-08), το εν λόγω επάγγελμα ταξινομείται ως εξής:
3 Τεχνικοί και Ασκούντες συναφή επαγγέλματα
32 Τεχνικοί του Τομέα της Υγείας
325 Άλλοι Βοηθοί Επαγγελματιών του Τομέα της Υγείας
3255 Τεχνικοί και Βοηθοί Φυσικοθεραπείας
Α.4 Ιστορική εξέλιξη του επαγγέλματος
Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο η ανάγκη για αποκατάσταση των τραυματιών που επέστρεφαν στις πατρίδες τους και η έλλειψη σε επαγγελματίες του κλάδου της υγείας, που είχαν προκαλέσει οι απώλειες στα πεδία των μαχών, έθεσαν τις βάσεις για τη θέσπιση του επαγγέλματος του Βοηθού Φυσικοθεραπευτή. Οι πρώτες ιστορικές καταγραφές εντοπίζονται στον τότε προηγμένο δυτικό κόσμο, κυρίως στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου στα μέσα της δεκαετίας του ’60 και στις αρχές της δεκαετίας του ’70 καθιερώθηκε η εκπαίδευση και απασχόληση επαγγελματιών της υγείας ως βοηθών των φυσικοθεραπευτών. Επρόκειτο για επαγγελματίες που δεν είχαν λάβει την πλήρη και πολυετή εκπαίδευση ενός φυσικοθεραπευτή και καλούνταν να επικουρήσουν τους φυσικοθεραπευτές στα οργανωτικά, καθώς και σε κάποια από τα κλινικά τους καθήκοντα (History of the support worker within the CSP, 2014, History of the Physical Therapy Assistant, 2019).
Στις δύο επόμενες δεκαετίες παρατηρούνται διεργασίες που ομοιάζουν αλλά και διαφοροποιούνται χρονικά και ποιοτικά από χώρα σε χώρα, οι οποίες συντέλεσαν στην τυποποίηση των εκπαιδευτικών περιγραμμάτων, των επαγγελματικών δικαιωμάτων και των καθηκόντων του Βοηθού Φυσικοθεραπευτή.
Ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ’70 στις ΗΠΑ και από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι Βοηθοί Φυσικοθεραπευτή εγγράφονται ως μέλη των αντίστοιχων εγχώριων επαγγελματικών συλλόγων φυσικοθεραπευτών, με διακριτό ρόλο, δικαιώματα και πεδίο επαγγελματικής δραστηριότητα (History of the support worker within the CSP 2014, History of the Physical Therapy Assistant 2019).
Στην Ελλάδα η ειδικότητα του Βοηθού Φυσικοθεραπευτή θεσπίστηκε για πρώτη φορά ως ειδικότητα στα ΙΕΚ το 1999 με την ονομασία «Ειδικός Κινησιοθεραπείας», η οποία και διατηρήθηκε έως το 2008, οπότε και μετονομάστηκε, μετά από παρέμβαση του Πανελλήνιου Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών, σε «Βοηθός Φυσικοθεραπευτή – υπάλληλος εργαστηρίου φυσικοθεραπείας» (Απόφαση Δ΄2635, ΦΕΚ 476Β’/18.03.2008). Η συναφής ειδικότητα «Ειδικός υδροθεραπείας και λουτροθεραπείας» επίσης μετονομάστηκε σε «Βοηθός Φυσικοθεραπευτή σε ιαματικές πηγές» βάσει της υπουργικής απόφασης 9833/2009 (ΦΕΚ 1055Β΄/02.06.009). Οι προαναφερθείσες ειδικότητες αντικαταστάθηκαν από την ειδικότητα «Βοηθός φυσικοθεραπείας» με βάση τον Ν.4186/2013 (ΦΕΚ 193Α΄/17.09.2013).
Α.5 Οικονομία και επιχειρηματικό περιβάλλον
Δυστυχώς τα μόνα αξιόπιστα στοιχεία που κατέστη δυνατόν να ανευρεθούν βασίζονται σε δεδομένα του 2011 που εμφανίζονται στην ιστοσελίδα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, και με βάση τα οποία ο αριθμός των Βοηθών Φυσικοθεραπευτή στην Ελλάδα ανερχόταν τότε στα 2.360 άτομα (https://www.who.int/data/gho/data /indicators/indicator-details/GHO/physiotherapy-technicians-and-assistants-(number)). Απουσιάζουν πλήρως τόσο από ελληνικές (Ελληνική Στατιστική Αρχή, ΕΛΣΤΑΤ) όσο και από ευρωπαϊκές (Eurostat) βάσεις δεδομένων ποιοτικά στοιχεία σχετικά με τους ασκούντες το εν λόγω επάγγελμα, στοιχεία για τη γεωγραφική κατανομή και άλλα. Τα μόνα στοιχεία που υπάρχουν και αναφέρονται στο παρόν επαγγελματικό περίγραμμα, καθότι αποτελούν τα κατεξοχήν περιβάλλοντα απασχόλησης των Βοηθών Φυσικοθεραπευτή, είναι στοιχεία εργαστηρίων φυσικοθεραπείας που υπάρχουν στην Ελλάδα.
https://www.who.int/data/gho/data /indicators/indicator-details/GHO/physiotherapy-technicians-and-assistants-(number))
Ως προς αυτά, συνολικά στην Ελλάδα υπάρχουν 2.723 εργαστήρια φυσικοθεραπείας, εκ των οποίων 1.129 λειτουργούν στο περιφερειακό τμήμα Αττικής και Κυκλάδων και 1.592 στην υπόλοιπη Ελλάδα. Επί του συνόλου των εργαστηρίων φυσικοθεραπείας τα 1.721 (63,2%) λειτουργούνται από άνδρες και τα 1.002 (36,8%) από γυναίκες (https://psf.org.gr/index.php).
Τέλος και στον βαθμό που μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα από δεδομένα που αφορούν άλλες χώρες, η τάση του αριθμού ασκούντων το επάγγελμα είναι έντονα αυξητική. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στις ΗΠΑ ο αριθμός των απασχολούμενων ανερχόταν το 2021 σε 96.500 άτομα με πρόβλεψη να αυξηθεί κατά 17.900 άτομα στην επόμενη δεκαετία (Workforce Characteristics for Physical Therapy Assistants, ONET https://www.onetonline.org/ link/summary/31-2021.00).
https://www.onetonline.org/ link/summary/31-2021.00
Συμπληρωματικά στα παραπάνω αξίζει να αναφερθούν, επίσης, πρόσφατα στοιχεία που αφορούν στη μισθωτή απασχόληση ιδιωτικού δικαίου για το επάγγελμα «Φυσικοθεραπευτές και ασκούντες συναφή επαγγέλματα» που απορρέουν από το Μηχανισμό Διάγνωσης Αναγκών της Αγοράς Εργασίας (https://mdaae.gr/), του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και συγκεκριμένα από τον διαδραστικό πίνακα «Δυναμισμός Μισθωτής Απασχόλησης, 2023» (https://mdaae.gr/data/dynamismos-misthotis-apascholisis-idiotikou-dikaiou/). Πηγή των δεδομένων είναι το Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ.
https://mdaae.gr/https://mdaae.gr/data/dynamismos-misthotis-apascholisis-idiotikou-dikaiou/
Σύμφωνα με αυτά, το 2023 απασχολούνται ως φυσικοθεραπευτές 7.403 άτομα έναντι 6.835 το 2022, εκ των οποίων 4.150 με πλήρη απασχόληση (3.253 το 2022) και 3.875 με Μερική ή εκ περιτροπής εργασία (2.960 το 2022). Από το σύνολο των απασχολούμενων με μισθωτή απασχόληση το 2023, οι 5.051 (68,22%) είναι γυναίκες και οι 2.352 άνδρες.
Το 2023 δημιουργήθηκαν 568 νέες θέσεις εργασίας για «Φυσικοθεραπευτές και ασκούντες συναφή επαγγέλματα», (ΣΤΕΠ92, 4D). Ο κύριος όγκος των νέων θέσεων εργασίας (67%) δημιουργήθηκε στην Περιφέρεια Αττικής και στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (206 και 173 νέες θέσεις αντίστοιχα) ενώ ακολουθεί η περιφέρεια της Θεσσαλίας με 60 νέες θέσεις, ενώ στις άλλες περιφέρειες ο αριθμός των νέων θέσεων είναι αρκετά μικρότερος.
Ο κλάδος (Κλάδος 4D) με το σημαντικότερο αριθμό νέων θέσεων εργασίας είναι ο «Άλλες δραστηριότητες ανθρώπινης υγείας» με 518 θέσεις, (το 91%) και ακολουθούν κλάδοι, όπως «Νοσοκομειακές δραστηριότητες» (33 νέες θέσεις), «Δραστηριότητες κομμωτηρίων, κουρείων και κέντρων αισθητικής» και «Δραστηριότητες βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών» (29 νέες θέσεις αντίστοιχα), κλπ.»
Α.6 Εργασία, ανθρώπινο δυναμικό και συνθήκες απασχόλησης
Οι Βοηθοί Φυσικοθεραπευτή μπορούν να απασχοληθούν σε εργαστήρια φυσικοθεραπείας, ιδρύματα και κέντρα αποθεραπείας και αποκατάστασης ΑΜΕΑ (κινητικές αναπηρίες), κέντρα ανοικτής προστασίας ηλικιωμένων (ΚΑΠΗ), χώρους υδροθεραπείας, ειδικά κέντρα αποκατάστασης, νοσοκομεία, κλινικές, θεραπευτήρια, αθλητικά κέντρα και χώρους αθλήσεως, πάντα υπό την παρουσία, επίβλεψη και καθοδήγηση επαγγελματία φυσικοθεραπευτή – μέλους του Πανελλήνιου Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών και με σχέση εξαρτημένης εργασίας, ή άλλης σχέσης εργασίας σύμφωνα με την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία.
Επιθυμητά χαρακτηριστικά του ανθρώπινου δυναμικού στο συγκεκριμένο επάγγελμα αποτελούν η υπολογιστική δεξιότητα, η καλή μνήμη, η χωρο-αντιληπτική ικανότητα, η ψυχραιμία, η ψυχολογική σταθερότητα, ο αυτοέλεγχος, η αντοχή στην ψυχολογική πίεση και το στρες, η ενσυναίσθηση, η συμπόνια, η εχεμύθεια, η επιμονή στην επίτευξη στόχων, η επιμέλεια και η προσοχή στη λεπτομέρεια, η συνέπεια, η ευσυνειδησία, η υπευθυνότητα, ο επαγγελματισμός, η γνώση αγγλικών, οι βασικές γνώσεις Η/Υ, η άνετη χρήση διαδικτύου, οι επικοινωνιακές δεξιότητες, η ορθή κρίση και ικανότητα λήψης αποφάσεων, η οργανωτικότητα, η προσαρμοστικότητα, το πνεύμα ομαδικής εργασίας και η καλή διαχείριση χρόνου. Η τήρηση κανόνων υγείας και ασφάλειας, η πρόβλεψη και πρόληψη των κινδύνων επίσης θεωρούνται σημαντικά γνωρίσματα για την προστασία τόσο των ίδιων των Βοηθών Φυσικοθεραπευτή, όσο και των ασθενών – ληπτών των υπηρεσιών φυσικοθεραπείας.
Η φύση του επαγγέλματος –που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει τη διαχείριση ατόμων με περιορισμένη κινητικότητα ή κίνδυνο πτώσης, την ανάγκη χρήσης ταυτόχρονα των δύο χεριών, τη χρήση εξοπλισμού άσκησης και την ανάγκη επαρκούς αντίληψης, όρασης και ομιλίας– καθιστά σημαντική την απουσία υψηλού ποσοστού αναπηρίας. Ωστόσο σε κάποιες θέσεις εργασίας με συγκεκριμένα ή περιορισμένα καθήκοντα θα μπορούσαν να απασχοληθούν άτομα με αναπηρία με την προϋπόθεση να έχουν εξασφαλιστεί δομές προσβασιμότητας στον χώρο εργασίας τους.
Α.7 Συνδικαλιστικές ή επιστημονικές οργανώσεις σχετικές με το επάγγελμα, έντυπα ή άλλα μέσα ή πηγές πληροφόρησης
Δεν υφίστανται σχετικές με το επάγγελμα συνδικαλιστικές ή επιστημονικές οργανώσεις. Επομένως, η μόνη αναφορά που μπορεί να γίνει αφορά συνδικαλιστικούς φορείς ευρύτερης εμβέλειας και βασικά εργαζομένων, όπως η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδος (ΟΙΥΕ),https://oiye.gr/, το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Αθήνας, http://www.eka.org.gr/, η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδος (ΓΣΕΕ),https://gsee.gr/,και φορείς που σχετίζονται με τις πολιτικές και τις δράσεις επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, όπως ο Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΕΟΠΠΕΠ),(https://www.eoppep.gr/index.php/el/).
https://oiye.gr/http://www.eka.org.gr/https://gsee.gr/https://www.eoppep.gr/index.php/el/
Στο διαδίκτυο και σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης δύναται να ανευρεθεί ο «Σύλλογος Βοηθών Φυσικοθεραπευτών Ελλάδας» (https://svfellados.wixsite.com/svfe), ωστόσο δεν κατέστη δυνατή η επικοινωνία με αυτόν, ώστε να εξακριβωθεί αν είναι θεσμοθετημένη νομική οντότητα ή πρώιμη προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση.
https://svfellados.wixsite.com/svfe
Στην εν λόγω ιστοσελίδα αναγράφεται επίσης πως βρίσκεται υπό έκδοση το πρώτο τεύχος του περιοδικού του συλλόγου. Σε κάθε περίπτωση οι Βοηθοί Φυσικοθεραπευτή μπορούν να ενημερώνονται από το περιοδικό Φυσικοθεραπεία, το οποίο είναι η επίσημη έκδοση του Πανελλήνιου Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών.
Φυσικοθεραπεία
Α.8 Θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας του επαγγέλματος
Οι Βοηθοί Φυσικοθεραπευτή δεν έχουν κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα, δε λαμβάνουν άδεια ασκήσεως επαγγέλματος, ούτε δύνανται να λειτουργήσουν επιχείρηση. Δύνανται όμως να κάνουν έναρξη επιτηδεύματος στην εφορία λαμβάνοντας τον εκάστοτε ισχύοντα ΚΑΔ, ώστε να απασχοληθούν όπου ορίζει η σχετική νομοθεσία.
Οι απόφοιτοι της ειδικότητας Βοηθός Φυσικοθεραπευτή μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της κατάρτισής τους στο ΙΕΚ λαμβάνουν Βεβαίωση Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΒΕΚ) και μετά την επιτυχή συμμετοχή τους στις εξετάσεις πιστοποίησης αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης που διενεργεί ο ΕΟΠΠΕΠ λαμβάνουν Δίπλωμα Επαγγελματικής Ειδικότητας Εκπαίδευσης και Κατάρτισης επιπέδου 5. Οι απόφοιτοι των ΙΕΚ οι οποίοι πέτυχαν στις εξετάσεις πιστοποίησης αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης που διενεργεί ο ΕΟΠΠΕΠ μέχρι την έκδοση του διπλώματος λαμβάνουν Βεβαίωση Πιστοποίησης Επαγγελματικής Κατάρτισης.
Προϋπόθεση εγγραφής των ενδιαφερομένων στην ειδικότητα Βοηθός Φυσικοθεραπευτή είναι να είναι κάτοχοι απολυτηρίων τίτλων, δομών της μη υποχρεωτικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ως ακολούθως: Γενικό Λύκειο (ΓΕΛ), Τεχνικό Επαγγελματικό Λύκειο (ΤΕΛ), Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο (ΕΠΛ), Τεχνικό Επαγγελματικό Εκπαιδευτήριο (ΤΕΕ) Β΄ Κύκλου σπουδών, Επαγγελματικό Λύκειο (ΕΠΑΛ), Επαγγελματική Σχολή (ΕΠΑΣ), Σχολή Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΕΚ). Οι γενικές προϋποθέσεις εγγραφής στα ΙΕΚ ρυθμίζονται στην απόφαση του Γενικού Γραμματέα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης, ΔΒΜ και Νεολαίας του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων αριθμ. Κ5/160259/2021 (ΦΕΚ Β΄5837) καθώς και στους αντίστοιχους κανονισμούς λειτουργίας των ΙΙΕΚ (ΦΕΚ Β’ 4264/2022) του Υπουργείου Παιδείας, της ΔΥΠΑ (ΚΥΑ αριθμ. 81127/2022 (ΦΕΚ Β’4796) και του Υπουργείου Υγείας και ΙΕΚ ΕΚΑΒ (Β’ 4445/2022).
Το θεσμικό πλαίσιο που σχετίζεται με το επάγγελμα του Βοηθού Φυσικοθεραπευτή ορίζεται σωρευτικά και από τα παρακάτω:
- Απόφαση Δ΄2635, Αρ.Φύλ. 476, 18-03-2008 «Λειτουργία της νέας ειδικότητας Βοηθός Φυσικοθεραπευτή – Υπάλληλος Εργαστηρίου Φυσικοθεραπείας»
- Ν. 3879/2010, «Ανάπτυξη της Διά Βίου Μάθησης και λοιπές διατάξεις» (ΦΕΚ Α΄ 163/21-09-2010), όπως εκάστοτε ισχύει
- Ν. 4186/2013, «Αναδιάρθρωση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και λοιπές διατάξεις» (ΦΕΚ Α΄ 193/17-09-2013), όπως εκάστοτε ισχύει
- Ν. 4763/2020 «Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης, ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/958 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 28ης Ιουνίου 2018 σχετικά με τον έλεγχο αναλογικότητας πριν από τη θέσπιση νέας νομοθετικής κατοχύρωσης των επαγγελμάτων (EE L 173), κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας για το Ελληνογερμανικό Ίδρυμα Νεολαίας και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 254 Α’/21-12-2020), όπως εκάστοτε ισχύει
- Απόφαση Δ΄2635, Αρ.Φύλ. 476, 18-03-2008 «Λειτουργία της νέας ειδικότητας Βοηθός Φυσικοθεραπευτή – Υπάλληλος Εργαστηρίου Φυσικοθεραπείας»
- Ν. 3879/2010, «Ανάπτυξη της Διά Βίου Μάθησης και λοιπές διατάξεις» (ΦΕΚ Α΄ 163/21-09-2010), όπως εκάστοτε ισχύει
- Ν. 4186/2013, «Αναδιάρθρωση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και λοιπές διατάξεις» (ΦΕΚ Α΄ 193/17-09-2013), όπως εκάστοτε ισχύει
- Ν. 4763/2020 «Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης, ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/958 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 28ης Ιουνίου 2018 σχετικά με τον έλεγχο αναλογικότητας πριν από τη θέσπιση νέας νομοθετικής κατοχύρωσης των επαγγελμάτων (EE L 173), κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας για το Ελληνογερμανικό Ίδρυμα Νεολαίας και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 254 Α’/21-12-2020), όπως εκάστοτε ισχύει
Α.9 Τεχνολογίες / τεχνολογικές αλλαγές που επηρεάζουν το επάγγελμα
Κατά τις τελευταίες δύο δεκαετίες εισήχθησαν στην εφαρμοσμένη φυσικοθεραπευτική αξιολόγηση και αποκατάσταση πληθώρα καινοτόμων τεχνολογιών, ως αποτέλεσμα του αυξανόμενου συναφούς ερευνητικού έργου, της διείσδυσης του διαδικτύου, της μείωσης του κόστους παραγωγής σε χώρες της Ασίας και της άρσης υφιστάμενων πατεντών.
Τεχνολογίες, συσκευές, τεχνικές και μέθοδοι διεισδύουν με διαφορετικούς ρυθμούς τόσο στα προγράμματα σπουδών σχετικά με τη φυσικοθεραπεία, όσο και στη σχετική με τις υπηρεσίες φυσικοθεραπείας αγορά εργασίας, την οποία και μεταβάλλουν αναλόγως. Ενδεικτικά αλλά όχι εξαντλητικά αναφέρονται οι εξής τεχνολογικές αλλαγές που έχουν επηρεάσει το επάγγελμα: Bloodflow restriction, πλατφόρμες καταγραφής δύναμης, συστήματα ανάλυσης βάδισης/κίνησης, προθέσεις – τεχνητά μέλη, εξωσκελετοί, βιοανατροφοδότηση, αισθητήρες, smartwatches/wearables, εφαρμογές smartphones, διαγνωστικός υπέρηχος μυοσκελετικού συστήματος, tecar, shockwave therapy, εικονική πραγματικότητα και αποκατάσταση μέσω videogames (Owens et al., 2020).
Ως εκ τούτου, οι Βοηθοί Φυσικοθεραπευτή στο πλαίσιο των επαγγελματικών καθηκόντων τους, όπως αυτά αποτυπώνονται στην παρούσα μελέτη, καλούνται να καταρτιστούν και να εξελίξουν τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους επάνω στις νέες τεχνολογίες, συσκευές, τεχνικές και μεθόδους με τις οποίες δεν έχουν εξοικείωση και οι οποίες προστίθενται με ταχείς ρυθμούς στις ήδη υπάρχουσες και καθιερωμένες.
Α.10 Εξελίξεις αναφορικά με την κλιματική αλλαγή και την περιβαλλοντική προστασία που επηρεάζουν το επάγγελμα
Υπό το πρίσμα της αυξανόμενης περιβαλλοντικής κρίσης εντοπίζεται, τόσο σε επίπεδο θεωρητικής ανάλυσης όσο και πρακτικής εφαρμογής, η ανάγκη για επανεξέταση της σχέσης μεταξύ του περιβάλλοντος, της ανθρώπινης υγείας και της επιστήμης της φυσικοθεραπείας.
Η φυσικοθεραπεία είναι εν γένει μια φιλική προς το περιβάλλον ολιστική υπηρεσία υγείας, καθώς χρησιμοποιεί κατά κόρον τεχνικές διά των χειρών, διαπροσωπική επικοινωνία και ασκήσεις χωρίς ή με ελάχιστο εξοπλισμό (Toner et al., 2021). Ωστόσο, η μαζική χρήση μη ανακυκλώσιμων αναλώσιμων υλικών (π.χ. χαρτοσέντονα) και προϊόντων αποτελούμενων από παράγωγα πετρελαίου (π.χ. κρέμες μάλαξης), η υιοθέτηση τεχνολογιών και συσκευών για την κατασκευή των οποίων χρησιμοποιούνται σπάνιες γαίες και μεταλλεύματα (π.χ.laser), η χρήση καουτσούκ για την κατασκευή προϊόντων ελαστικής αντίστασης και άλλων, καθώς και η τήρηση αρχείων όλων των ειδών σε έντυπη αντί ψηφιακή μορφή αυξάνουν το ενεργειακό αποτύπωμα της παροχής υπηρεσιών φυσικοθεραπείας (Maric et al., 2021, Maric & Nicholls, 2019).
Παρότι η συζήτηση για τη σχέση φυσικοθεραπείας, περιβάλλοντος και υγείας έχει ανοίξει πολύ πρόσφατα, είναι αρκετά πιθανό οι βοηθοί φυσικοθεραπευτών να κληθούν να προσαρμόσουν την άσκηση των επαγγελματικών καθηκόντων τους σε πολιτικές και νομοθεσίες όπως και σε υλικά και τεχνολογίες που θα προκύψουν στο άμεσο μέλλον και που θα αφορούν στην καλύτερη προστασία του περιβάλλοντος (Duindam, 2022).
ΕΝΟΤΗΤΑ Β: «Ανάλυση του επαγγέλματος ή/και ειδικότητας – Προδιαγραφές»
ΕΝΟΤΗΤΑ Γ: «Απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες»
ΚΕΛ 1 | ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΕΙ ΤΟΝ/ΤΗΝ ΑΣΘΕΝΗ ΚΑΙ ΥΠΟΒΟΗΘΑ ΤΟΝ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗ ΣΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΩΝ | ||||||
ΕΕΛ 1.1 | ΥΠΟΔΕΧΕΤΑΙ,ΣΥΝΟΔΕΥΕΙ ΚΑΙ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΕΙ ΤΟΝ/ΤΗΝ ΑΣΘΕΝΗ | ||||||
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ
1.1.1. Υποδέχεται και συνοδεύει τον/την ασθενή στον χώρο θεραπείας 1.1.2. Ελέγχει τα ζωτικά σημεία του/της ασθενή 1.1.3.Καθοδηγεί τον/την ασθενή στη λήψη της ενδεδειγμένης θέσης θεραπείας |
|||||||
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗΣ:
|
|||||||
ΕΥΡΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Περιβάλλον και συνθήκες εργασίας: Εργαστήρια φυσικοθεραπείας, Ιδρύματα και κέντρα αποθεραπείας και αποκατάστασης ΑΜΕΑ (κινητικές αναπηρίες), Κέντρα ανοιχτής προστασίας Ηλικιωμένων (ΚΑΠΗ), Χώροι υδροθεραπείας, Ειδικά κέντρα αποκατάστασης, Νοσοκομεία, Κλινικές, Θεραπευτήρια, Αθλητικά κέντρα, Χώροι αθλήσεως Προϋπόθεση αποτελεί η παρουσία φυσικοθεραπευτή. Μέσα/εργαλεία/υλικά: Φορητά βοηθήματα βάδισης (βακτηρίες μασχάλης, αγκώνος, χειρός, περιπατητήρας «Π»), Αμαξίδια, Ορθοπεδικοί νάρθηκες, Πιεσόμετρα, Οξύμετρα, Γωνιόμετρα Παραγόμενη υπηρεσία: Υποδοχή, συνοδεία και προετοιμασία του ασθενή Μέθοδοι εφαρμογής και διαδικασίες: Τυπική χρήση εξοπλισμού μέτρησης ζωτικών σημείων, Κανόνες υγείας και ασφάλειας, Τυπικές διαδικασίες υποδοχής κοινού |
|||||||
ΓΕΝΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ
Ως ελάχιστο προαπαιτούμενο προσόν για την περαιτέρω επαγγελματική εκπαίδευση, κατάρτιση ή επαγγελματική δραστηριότητα είναι οι γενικές γνώσεις που αντιστοιχούν:
|
|||||||
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ
|
Αντιστοίχιση με το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων – Επίπεδο 5:
«Διαθέτει ευρείες, εξειδικευμένες, αντικειμενικές και θεωρητικές γνώσεις σε ένα πεδίο εργασίας ή σπουδής και έχει επίγνωση των ορίων των γνώσεων αυτών» |
||||||
ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ
|
|||||||
ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ
|
Αντιστοίχιση με το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων – Επίπεδο 5
«Κατέχει ευρύ φάσμα γνωστικών και πρακτικών δεξιοτήτων που απαιτούνται για την εξεύρεση δημιουργικών λύσεων σε αφηρημένα προβλήματα» |
||||||
ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ | Επίπεδο χρήστη | Κατηγορίες Ψηφιακών Δεξιοτήτων | |||||
Επεξεργασία Δεδομένων | Δημιουργία Περιεχομένου | Επικοινωνία | Επίλυση Προβλημάτων | Ασφάλεια | |||
Βασικός | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ | ||
Ανεξάρτητος | – | – | – | – | – | ||
Έμπειρος | – | – | – | – | – | ||
ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ
Βασικές Ικανότητες
|
Αντιστοίχιση με το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων – Επίπεδο 5:
«Μπορεί να διαχειρίζεται και να επιβλέπει στο πλαίσιο συγκεκριμένης εργασίας ή διαδικασίας μάθησης, όπου μπορεί να συμβαίνουν και απρόβλεπτες αλλαγές. Μπορεί να αναθεωρεί και να αναπτύσσει τόσο την προσωπική του απόδοση όσο και άλλων ατόμων» |
ΕΕΛ 1.2 | ΥΠΟΒΟΗΘΑ ΤΟΝ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗ ΣΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΕΣΩΝ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΩΝ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ | ||||||
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ
1.2.1. Υποβοηθά τον φυσικοθεραπευτή στην εφαρμογή φυσικών μέσων θεραπείας 1.2.2. Υποβοηθά τον φυσικοθεραπευτή στην εφαρμογή ηλεκτροθεραπευτικών μέσων 1.2.3. Υποβοηθά τον φυσικοθεραπευτή στην εφαρμογή μάλαξης 1.2.4. Υποβοηθά τον φυσικοθεραπευτή στην εφαρμογή του πλάνου κινησιοθεραπείας 1.2.5. Υποβοηθά τον φυσικοθεραπευτή στην εφαρμογή του πλάνου θεραπευτικής άσκησης |
|||||||
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗΣ:
Υποβοηθά τον φυσικοθεραπευτή στην εφαρμογή φυσικών μέσων υπό την παρουσία και καθοδήγησή του, σύμφωνα με τις αρχές της φυσικοθεραπείας, την κατάσταση της υγείας του ασθενή, τις εκάστοτε αντενδείξεις και τηρώντας τους κανόνες υγείας και ασφάλειας Υποβοηθά τον φυσικοθεραπευτή στην εφαρμογή ηλεκτροθεραπευτικών μέσων υπό την παρουσία και καθοδήγησή του, σύμφωνα με τις αρχές της φυσικοθεραπείας, τις οδηγίες του κατασκευαστή, την κατάσταση της υγείας του ασθενή, τις εκάστοτε αντενδείξεις και τηρώντας τους κανόνες υγείας και ασφάλειας. Υποβοηθά τον φυσικοθεραπευτή στην εφαρμογή μάλαξης υπό την παρουσία και καθοδήγησή του, σύμφωνα με τις αρχές της φυσικοθεραπείας, την κατάσταση της υγείας του ασθενή, τις εκάστοτε αντενδείξεις και τηρώντας τους κανόνες υγείας και ασφάλειας. Υποβοηθά τον φυσικοθεραπευτή στην εφαρμογή του πλάνου κινησιοθεραπείας υπό την παρουσία και καθοδήγησή του, σύμφωνα με τις αρχές της φυσικοθεραπείας, την κατάσταση της υγείας του ασθενή, τις εκάστοτε αντενδείξεις και τηρώντας τους κανόνες υγείας και ασφάλειας. Υποβοηθά τον φυσικοθεραπευτή στην εφαρμογή του πλάνου θεραπευτικής άσκησης υπό την παρουσία και καθοδήγησή του, σύμφωνα με τις αρχές της φυσικοθεραπείας, την κατάσταση της υγείας του ασθενή, τις εκάστοτε αντενδείξεις και τηρώντας τους κανόνες υγείας και ασφάλειας. |
|||||||
ΕΥΡΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Περιβάλλον και συνθήκες εργασίας: Εργαστήρια φυσικοθεραπείας, Ιδρύματα και κέντρα αποθεραπείας και αποκατάστασης ΑΜΕΑ (κινητικές αναπηρίες), Κέντρα ανοιχτής προστασίας ηλικιωμένων (ΚΑΠΗ),Χώροι υδροθεραπείας, Ειδικά κέντρα αποκατάστασης, Νοσοκομεία, Κλινικές, Θεραπευτήρια, Αθλητικά κέντρα, Χώροι αθλήσεως Προϋπόθεση αποτελεί η παρουσία φυσικοθεραπευτή Μέσα/εργαλεία/υλικά: Συσκευή υπερήχων, Τζελ υπερήχων, Συσκευή ηλεκτροθεραπείας (διασταυρούμενων με ή χωρίς αναρρόφηση, γαλβανικών, φαραδικών, TENS και διαδυναμικών ρευμάτων), Φορητή συσκευή TENS, Ηλεκτρόδια και σφουγγαράκια συσκευών ηλεκτροθεραπείας, Συσκευή Ηλεκτρομαγνητικών πεδίων, Συσκευή Laser, Συσκευή διαθερμίας (μικροκυματική και βραχέων κυμάτων), Συσκευή υπεριωδών και υπερύθρων ακτίνων, Συσκευή ηλεκτρομάλαξης, Παραφινόλουτρο, Δινόλουτρο, Θερμά επιθέματα, Ψυχρά επιθέματα, Λάδια/Κρέμες μάλαξης, Ράβδοι ασκήσεων, Στατικό ποδήλατο, Πολύζυγο, Τροχαλία, Βαράκια διάφορα, Τροχός, Μηχανήματα πρηνισμού-υπτιασμού αντιβραχίου/άκρας χειρός και κάμψης-έκτασης καρπού, Μπάλες (διαφόρων μεγεθών), Στρώματα γυμναστικών ασκήσεων, Λάστιχα ενδυνάμωσης, Εξασκητήρας άκρας χείρας, Δίσκοι ισορροπίας, Σχάρες ανάρτησης, Κινητός καθρέπτης Παραγόμενη υπηρεσία: Υποβοήθηση του φυσικοθεραπευτή στην εφαρμογή των μέσων και των μεθόδων θεραπείας σύμφωνα με τις οδηγίες του Μέθοδοι εφαρμογής και διαδικασίες: Οδηγίες φυσικοθεραπευτή και οδηγίες χρήσης του κατασκευαστή ηλεκτροθεραπευτικών μηχανημάτων, Τυποποιημένα και εξατομικευμένα μέσα και μέθοδοι θεραπείας, Κατάσταση της υγείας του ασθενή, Εκάστοτε αντενδείξεις, Μέτρα υγείας και ασφάλειας |
|||||||
ΓΕΝΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ
Ως ελάχιστο προαπαιτούμενο προσόν για την περαιτέρω επαγγελματική εκπαίδευση, κατάρτιση ή επαγγελματική δραστηριότητα είναι οι γενικές γνώσεις που αντιστοιχούν:
|
|||||||
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ
|
Αντιστοίχιση με το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων – Επίπεδο 5:
«Διαθέτει ευρείες, εξειδικευμένες, αντικειμενικές και θεωρητικές γνώσεις σε ένα πεδίο εργασίας ή σπουδής και έχει επίγνωση των ορίων των γνώσεων αυτών» |
||||||
ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ
|
|||||||
ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ
|
Αντιστοίχιση με το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων – Επίπεδο 5:
«Κατέχει ευρύ φάσμα γνωστικών και πρακτικών δεξιοτήτων που απαιτούνται για την εξεύρεση δημιουργικών λύσεων σε αφηρημένα προβλήματα» |
||||||
ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ | Επίπεδο χρήστη | Κατηγορίες Ψηφιακών Δεξιοτήτων | |||||
Επεξεργασία Δεδομένων | Δημιουργία Περιεχομένου | Επικοινωνία | Επίλυση Προβλημάτων | Ασφάλεια | |||
Βασικός | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ | ||
Ανεξάρτητος | – | – | – | – | – | ||
Έμπειρος | – | – | – | – | – | ||
ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ
Βασικές Ικανότητες
|
Αντιστοίχιση με το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων – Επίπεδο 5:
«Μπορεί να διαχειρίζεται και να επιβλέπει στο πλαίσιο συγκεκριμένης εργασίας ή διαδικασίας μάθησης, όπου μπορεί να συμβαίνουν και απρόβλεπτες αλλαγές. Μπορεί να αναθεωρεί και να αναπτύσσει τόσο την προσωπική του απόδοση όσο και άλλων ατόμων» |
ΚΕΛ 2 | ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΕΙ ΤΑ ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΧΩΡΟ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΙ ΤΗΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ |
ΓΕΝΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ
Ως ελάχιστο προαπαιτούμενο προσόν για την περαιτέρω επαγγελματική εκπαίδευση, κατάρτιση ή επαγγελματική δραστηριότητα είναι οι γενικές γνώσεις που αντιστοιχούν:
|
|||||||
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ
|
Αντιστοίχιση με το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων – Επίπεδο 5:
«Διαθέτει ευρείες, εξειδικευμένες, αντικειμενικές και θεωρητικές γνώσεις σε ένα πεδίο εργασίας ή σπουδής και έχει επίγνωση των ορίων των γνώσεων αυτών» |
||||||
ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ
|
|||||||
ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ
|
Αντιστοίχιση με το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων – Επίπεδο 5:
«Κατέχει ευρύ φάσμα γνωστικών και πρακτικών δεξιοτήτων που απαιτούνται για την εξεύρεση δημιουργικών λύσεων σε αφηρημένα προβλήματα» |
||||||
ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ | Επίπεδο χρήστη | Κατηγορίες Ψηφιακών Δεξιοτήτων | |||||
Επεξεργασία Δεδομένων | Δημιουργία Περιεχομένου | Επικοινωνία | Επίλυση Προβλημάτων | Ασφάλεια | |||
Βασικός | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ | ||
Ανεξάρτητος | – | – | – | – | – | ||
Έμπειρος | – | – | – | – | – | ||
ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ
Βασικές Ικανότητες
|
Αντιστοίχιση με το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων – Επίπεδο 5:
«Μπορεί να διαχειρίζεται και να επιβλέπει στο πλαίσιο συγκεκριμένης εργασίας ή διαδικασίας μάθησης, όπου μπορεί να συμβαίνουν και απρόβλεπτες αλλαγές. Μπορεί να αναθεωρεί και να αναπτύσσει τόσο την προσωπική του απόδοση όσο και άλλων ατόμων» |
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΓΝΩΣΕΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ & ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ISCED[4] | |
ISCED | ΕΠΙΠΕΔΟ 4 |
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ |
ΕΝΟΤΗΤΑ Δ: «Υφιστάμενες και προτεινόμενες διαδρομές για την απόκτηση των απαιτούμενων προσόντων»
Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται οι διαδρομές μάθησης για το επάγγελμα του Βοηθού Φυσικοθεραπευτή.
Οι παρακάτω διαδρομές δείχνουν (με βάση τη σειρά που αναφέρονται) τις εναλλακτικές επιλογές ως προς τα βήματα που μπορεί να ακολουθήσει κάποιος για να αποκτήσει τα απαιτούμενα προσόντα άσκησης του επαγγέλματος.
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ
ΕΝΟΤΗΤΑ Ε «Ενδεικτικοί τρόποι αξιολόγησης των απαιτούμενων γνώσεων και δεξιοτήτων»
Η αξιολόγηση επαγγελματικών γνώσεων και δεξιοτήτων προϋποθέτει την επιλογή της κατάλληλης μεθόδου και των ανάλογων μεθοδολογικών εργαλείων, ανάλογα με το είδος των γνώσεων και δεξιοτήτων που πρόκειται να αξιολογηθούν, τον σκοπό της αξιολόγησης και, ενδεχομένως, τα χαρακτηριστικά του πληθυσμού-στόχου των εργαζόμενων που πρόκειται να αξιολογηθούν ως προς τις γνώσεις και δεξιότητές τους.
Στον πίνακα που ακολουθεί, προτείνονται ενδεικτικοί τρόποι αξιολόγησης του συνόλου των απαιτούμενων Γνώσεων και Δεξιοτήτων ανά Επιμέρους Επαγγελματική Λειτουργία:
ΕΕΛ |
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ |
|
Γνώσεων |
Δεξιοτήτων |
|
ΕΕΛ 1.1 |
ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Ή/ΚΑΙ ΤΕΣΤ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ |
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ |
Παρατηρήσεις: |
Δεδομένης της γνώσης που ήδη διαθέτουμε για τα μαθησιακά και εκπαιδευτικά χαρακτηριστικά των Βοηθών Φυσικοθεραπευτή, θεωρούμε ότι οι εν λόγω εργαζόμενοι αποκτούν ένα ευρύ φάσμα θεωρητικών γνώσεων και δεξιοτήτων που τους επιτρέπει να κατανοούν το πεδίο εργασίας και να εφαρμόζουν στοιχεία και διαδικασίες σε ένα γενικότερο πλαίσιο. Οι αναγκαίες δηλωτικές και διαδικαστικές γνώσεις κρίνεται σκόπιμο να αξιολογηθούν στο πλαίσιο της γραπτής εξέτασης ή/και του τεστ πολλαπλών επιλογών, καθώς και της παρατήρησης εκτέλεσης εργασίας. Η ανταπόκριση στα κριτήρια αποτελεσματικής άσκησης των δεξιοτήτων θα μπορούσε να αξιολογηθεί μέσω μιας πρακτικής δοκιμασίας που θα βασιζόταν στην παρατήρηση εκτέλεσης εργασίας. |
|
ΕΕΛ 1.2 |
ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Ή/ΚΑΙ ΤΕΣΤ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ |
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ |
Παρατηρήσεις: |
Όπως στην ΕΕΛ 1.1 |
|
ΕΕΛ 1.3 |
ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Ή/ΚΑΙ ΤΕΣΤ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ |
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ |
Παρατηρήσεις: |
Όπως στην ΕΕΛ 1.1 |
|
ΕΕΛ 2.1 |
ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Ή/ΚΑΙ ΤΕΣΤ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ |
ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ’Η/ΚΑΙ ΤΕΣΤ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ |
Παρατηρήσεις: |
Όπως στην ΕΕΛ 1.1 |
|
ΕΕΛ 2.2 |
ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Ή/ΚΑΙ ΤΕΣΤ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ |
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ |
Παρατηρήσεις: |
Όπως στην ΕΕΛ 1.1 |
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΩΝ
ΚΕΛ: |
Κύρια Επαγγελματική Λειτουργία |
ΕΕΛ: |
Επιμέρους Επαγγελματική Λειτουργία |
ΕΕ: |
Επαγγελματική Εργασία |
ΚΕΑ: |
Κριτήρια Επαγγελματικής Ανταπόκρισης |
ΕυΕ: |
Εύρος Εφαρμογής |
ΕΠ: |
Επαγγελματικό Περίγραμμα |
ISCED: |
International Standard Classification of Education |
NQF-ΕΠΠ: |
National Qualifications Framework-Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων |
ΣΤΕΠ: |
Στατιστική ταξινόμηση επαγγελμάτων |
ΣΤΑΚΟΔ: |
Στατιστική ταξινόμηση κλάδων οικονομικών δραστηριοτήτων |
ISCO: |
Διεθνής Τυποποιημένη Ταξινόμηση Επαγγελμάτων |
ESCO: |
Ευρωπαϊκή ταξινόμηση δεξιοτήτων, ικανοτήτων και επαγγελμάτων |
ΠΕΠ: |
Πλαίσιο εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης/κατάρτισης |
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ
Ελληνόγλωσσες
Καραλής, Θ., Μαρκίδης, Κ., Βαρβιτσιώτη, Ρ., Νάτσης, Π., Καρατράσογλου, Ι., Παπαευσταθίου, Κ., Γούλας, Χ., &Λιντζέρης, Π. (2021).Μεθοδολογικές προσεγγίσεις ανάπτυξης επαγγελματικών περιγραμμάτων και πλαισίων εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων. Αθήνα: ΙΝΕΓΣΕΕ.
Μηχανισμός Διάγνωσης των Αναγκών της Αγοράς Εργασίας, https://mdaae.gr/
Ξενόγλωσσες
American Physical Therapy Association (2019).History of the Physical Therapy Assistant. Ανακτήθηκε 3 Μαρτίου, 2023,απόhttps://www.apta.org/apta–history/pta–history
Duindam, D. (2022). Transitioning to Sustainable Healthcare: Decarbonising Healthcare Clinics, a Literature Review. Challenges 13(2):68.
Estel, K., Scherer, J., Dahl, H.et al. (2022). Potential of digitalization within physiotherapy: a comparative survey. BMC Health Serv Res22, 496. doi.org/10.1186/s12913-022-07931-5
History of the support worker within the CSP, 2014.Chartered Society of Physiotherapy.Ανακτήθηκε3 Μαρτίου, 2023,απόhttps://www.csp.org.uk/system/files/pd072_ history_support_worker_within_csp.pdf
International Labour Office (2008).International Standard Classification of Occupations (ISCO), σ.192.Ανακτήθηκε 17 Νοεμβρίου, 2022, απόhttps://www.ilo.org/public/english/bureau/stat/isco/docs/publication08.pdf
Maric,F.,& Nicholls, D.A.(2019). A call for a new environmental physiotherapy. An editorial, Physiotherapy Theory and Practice 35(10), 905-907, doi:10.1080/09593985.2019.1632006
Maric, F., Groven, K.S., Banerjee,S.,& Michelsen, T.D.(2021). Essentials for sustainable physiotherapy: Introducing environmental reasoning into physiotherapy clinical decision-making. Fysioterapeuten 11(7), 348-364.
Occupational Information Network (O*NET) (χ.χ.).Physical Therapy Assistants. Ανακτήθηκε 20Δεκεμβρίου, 2022,απόhttps://www.onetonline.org/link/summary/31-2021.00.
Occupational Information Network (O*NET) (χ.χ.).Workforce Characteristics for Physical Therapy Assistants. Ανακτήθηκε 20 Δεκεμβρίου, 2022, απόhttps://www.onetonline.org/ link/summary/31-2021.00
Owens, J.G., Rauzi, M.R., Kittelson, A., Graber, J., Bade, M.J., Johnson, J., &Nabhan, D. (2020). How New Technology Is Improving Physical Therapy. Curr Rev Musculoskelet Med. 13(2):200-211. doi:10.1007/s12178-020-09610-6
Physiotherapy Assistants and Technicians (χ.χ.). EuropeanSkills, Competences, Qualifications and Occupations.Ανακτήθηκε 20 Δεκεμβρίου, 2022, απόhttps://esco.ec.europa.eu/el/classification/occupation? uri=http://data. europa.eu/esco/isco/C3255
Toner, A., Lewis, J.S., Stanhope, J., Maric, F. (2021). Prescribing active transport as a planetary health intervention–benefits, challenges and recommendations. Physical Therapy Reviews Jan 19:1-9.
World Health Organization (WHO). Physiotherapy Technicians and Assistants. Ανακτήθηκε 27Μαρτίου, 2023,απόhttps://www.who.int/data/gho/data/indicators/ indicator-details/GHO/physiotherapy-technicians-and-assistants-(number).
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ - Πλαίσιο εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης/κατάρτισης
Σκοπός της ανάπτυξης του Πλαισίου Εκπαιδευτικών Προδιαγραφών Προγραμμάτων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης/Κατάρτισης και Γενικής Εκπαίδευσης Ενηλίκων είναι να αποτελέσει έναν εύληπτο, χρηστικό Οδηγό, ο οποίος θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ευκολία από σχεδιαστές Προγραμμάτων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης.
Είναι σαφές ότι το Πλαίσιο Εκπαιδευτικών Προδιαγραφών δεν μπορεί και δεν πρέπει να καλύψει με πληρότητα και ακρίβεια το σύνολο των απαιτήσεων που διαμορφώνουν ένα πρόγραμμα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, για δύο κυρίως λόγους:
α) Τα Επαγγελματικά Περιγράμματα (ΕΠ) σχεδιάζονται με στόχο την κωδικοποίηση της επαγγελματικής και κοινωνικής εμπειρίας ενός συγκεκριμένου εργασιακού αντικειμένου το οποίο διαθέτει ένα ειδικό και αναγνωρίσιμο σώμα γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων. Είναι λοιπόν δεδομένο ότι η απόκτηση και η ανάπτυξή τους, προϋποθέτει τη διαμόρφωση και τη λειτουργία συγκεκριμένων περιβαλλόντων εκπαίδευσης και κατάρτισης που να ανταποκρίνονται σε συγκεκριμένες μεθοδολογικές και θεσμικές προϋποθέσεις: αναλυτικά προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης, προγράμματα αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης, συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης κ.λπ. Τα Πλαίσια Εκπαιδευτικών Προδιαγραφών δεν μπορούν να καλύψουν με ενιαίο και απόλυτο τρόπο το σύνολο των προδιαγραφών όλων των δυνατών εκδοχών εκπαίδευσης και κατάρτισης. Γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο, περιοριζόμαστε στον προσδιορισμό ενιαίων εκπαιδευτικών προϋποθέσεων και προδιαγραφών, διατυπώνοντας κάποιες ελάχιστες βασικές προδιαγραφές που προηγούνται του κάθε εκπαιδευτικού σχεδιασμού, ανεξάρτητα από τα ιδιαίτερα θεσμικά του χαρακτηριστικά.
β) Τα Πλαίσια Εκπαιδευτικών Προδιαγραφών συντελούν στον εκπαιδευτικό σχεδιασμό προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τη διαδικασία σχεδιασμού και διαμόρφωσης ενός συγκεκριμένου προγράμματος εκπαίδευσης και κατάρτισης. Στην πραγματικότητα πρόκειται για δύο εντελώς διαφορετικές διεργασίες οι οποίες υπηρετούν διαφορετικούς στόχους και αξιοποιούν ειδικές και ιδιαίτερες μεθοδολογικές προσεγγίσεις. Ο/Η συγγραφέας ενός Επαγγελματικού Περιγράμματος επιδιώκει να αποτυπώσει με ακρίβεια και εγκυρότητα μια συγκεκριμένη επαγγελματική δραστηριότητα, κωδικοποιώντας τα επιμέρους στοιχεία της, έτσι ώστε να εντάσσεται σε έναν ενιαίο και ομοιογενή μηχανισμό συστηματικής κατάταξης επαγγελμάτων. Ο/Η σχεδιαστής/στρια ενός εκπαιδευτικού προγράμματος ή ενός προγράμματος κατάρτισης, από την πλευρά του/της, οργανώνει τον χρόνο, τον τόπο και διατάσσει τα αναγκαία διδακτικά μέσα, έτσι ώστε να επιτευχθούν συγκεκριμένα προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα.
Είναι απολύτως κατανοητό ότι στα προκαταρκτικά στάδια ενός εκπαιδευτικού σχεδιασμού επιχειρείται η διερεύνηση των συγκεκριμένων εκπαιδευτικών αναγκών των εκπαιδευομένων και λαμβάνεται υπόψη το συγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο εκπαίδευσης και κατάρτισης. Από αυτή την άποψη, τα ΕΠ είναι μια από τις πολλές δυνατές πηγές τροφοδότησης τόσο σε επίπεδο εκπαιδευτικών περιεχομένων όσο και μεθοδολογικών κατευθύνσεων. Με άλλα λόγια, τα ΕΠ, και πιο συγκεκριμένα τα Πλαίσια Εκπαιδευτικών Προδιαγραφών, προαναγγέλλουν, αλλά δεν καθορίζουν με απόλυτο τρόπο τη μορφή και τη διάρθρωση όλων των δυνατών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Αντίθετα, μπορούν να προτείνουν συγκεκριμένα μεθοδολογικά πλαίσια, τα οποία να συνιστούν ένα είδος ελάχιστης ποιοτικής βάσης ή ακόμη μια δέσμη μεθοδολογικών κατευθύνσεων που να μπορούν να προσανατολίσουν τη διεργασία του εκπαιδευτικού σχεδιασμού προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης.
Στη συνέχεια, αξιοποιώντας το ΕΠ και τις Προδιαγραφές Εκσυγχρονισμένης Μεθοδολογίας, Προτύπων και Εργαλείων Εκπόνησης Επαγγελματικών Περιγραμμάτων και Πλαισίων Προδιαγραφών Προγραμμάτων[5] παρουσιάζεται το Πλαίσιο Εκπαιδευτικών Προδιαγραφών Προγραμμάτων για τον/τη «Βοηθό Φυσικοθεραπευτή/τριας», βάσει των παρακάτω θεμελιωδών ενοτήτων:
1) Ενότητα Προσδοκώμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων, όπως περιγράφεται στο ΕΠ με όρους ΕΕΛ και ΚΕΑ.
2) Γενική θεσμική περιγραφή των διαθέσιμων δομών εκπαίδευσης και κατάρτισης.
3) Γενικό προφίλ καταρτιζομένων/εκπαιδευομένων.
4) Γενικό προφίλ εκπαιδευτών.
ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ/ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ
ΓΙΑ ΤΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ «ΒΟΗΘΟΣ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗ» |
|||
Ενότητες Προσδοκώμενων Αποτελεσμάτων | |||
Α.
«Προετοιμασία του/της ασθενή και υποβοήθηση του φυσικοθεραπευτή στην εφαρμογή φυσικοθεραπευτικών μέσων και μεθόδων» |
Β.
«Προετοιμασία των μέσων και του χώρου θεραπείας και υποστήριξη της οργάνωσης και λειτουργίας του |
||
Α.
«Προετοιμασία του/της ασθενή και υποβοήθηση του φυσικοθεραπευτή στην εφαρμογή φυσικοθεραπευτικών μέσων και μεθόδων» |
Τι αναμένεται να κάνει ένας/μία επαγγελματίας, προκειμένου να ανταποκρίνεται με επάρκεια
στην Ενότητα Α Προσδοκώμενων Αποτελεσμάτων. |
||
|
|||
Β.
«Προετοιμασία των μέσων και του χώρου θεραπείας και υποστήριξη της οργάνωσης και λειτουργίας του» |
Τι αναμένεται να κάνει ένας/μία επαγγελματίας, προκειμένου να ανταποκρίνεται με επάρκεια
στην Ενότητα Β Προσδοκώμενων Αποτελεσμάτων. |
||
|
|||
Γενική θεσμική περιγραφή των διαθέσιμων δομών εκπαίδευσης και κατάρτισης[6] | |||
Δομές επαγγελματικής εκπαίδευσης: | ΕΠΑΛ Τομέα Υγείας – Πρόνοιας
ΕΠΑΣ μαθητείας ΔΥΠΑ (εφόσον διατίθεται η ειδικότητα) ΕΠΑΣ Υπουργείου Παιδείας Ν. 3475/2006 (δεν διατίθεται στην παρούσα φάση) |
||
Δομές αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης: | Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (Σ.Α.Ε.Κ.) Τομέα Υγείας – Πρόνοιας
Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.) Τομέα Υγείας – Πρόνοιας ΕΠΑΛ – Μεταλυκειακό έτος – Τάξη μαθητείας βάσει του Ν. 4763/2020 |
||
Δομές Συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης: | |||
Γενικό προφίλ καταρτιζομένων /εκπαιδευομένων ανά διαθέσιμη δομή εκπαίδευσης και κατάρτισης[7] | |||
Δομές επαγγελματικής εκπαίδευσης: | Απολυτήριο Α’Τάξης Λυκείου → ΕΠΑΣ Υπουργείου Παιδείας Ν. 3475/2006
Απολυτήριο Α’ Τάξης Λυκείου → ΕΠΑΣ μαθητείας ΟΑΕΔ Ν. 3475/2006 Απολυτήριο Γυμνασίου → ΕΠΑΣ μαθητείας ΔΥΠΑ Ν. 4763/2020 Τίτλος Υποχρεωτικής ή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης → ΕΠΑΛ |
||
Δομές αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης: | Απολυτήριο Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης → ΣΑΕΚ (πρώην ΙΕΚ)
Πτυχίο οικείας ειδικότητας ΕΠΑΛ → Μεταλυκειακό έτος τάξης μαθητείας |
||
Δομές Συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης: |
Προφίλ εκπαιδευτών ανά ενότητα προσδοκώμενων αποτελεσμάτων | |||
Ενότητες Προσδοκώμενων Αποτελεσμάτων | Κωδικοί ΣΤΕΠ Εκπαιδευτών & Αναλυτική Ονομασία | Κωδικοί ΠΕ/ΤΕ/ΔΕ &Αναλυτική Ονομασία
(Αν υπάρχει εφαρμογή) |
Παρατηρήσεις |
Α.Εφαρμογή φυσικοθεραπευτικών μέσων και μεθόδων | 2221:Ιατροί εν γένει
3226:Φυσικοθεραπευτές και ασκούντες συναφή επαγγέλματα 2370: Νοσηλευτές και μαίες 3222: Τεχνολόγοι υγιεινής, δημόσιας υγείας και περιβάλλοντος |
ΠΕ 87.01: Ιατρικής
ΠΕ 87.08: Φυσιοθεραπείας ΠΕ 87.02: Νοσηλευτικής ΠΕ 87.10: Δημόσιας υγιεινής |
– |
Β. Οργάνωση και λειτουργία φυσικοθεραπευτηρίου | 3226:Φυσικοθεραπευτές και ασκούντες συναφή επαγγέλματα
3222: Τεχνολόγοι υγιεινής, δημόσιας υγείας και περιβάλλοντος |
ΠΕ 87.08: Φυσιοθεραπείας
ΠΕ 87.10: Δημόσιας υγιεινής |
– |
- Όπου στο κείμενο του επαγγελματικού περιγράμματος αναφέρεται ο όρος «Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης» ή το αρκτικόλεξο «Ι.Ε.Κ.», νοούνται οι Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης ή το αρκτικόλεξο «Σ.Α.Ε.Κ.», αντίστοιχα. Σχετ. παρ.2, άρθρο 3 του ν. 5082/2024 (Α’9) ↑
- Καραλής, Θ., Μαρκίδης, Κ., Βαρβιτσιώτη, Ρ., Νάτσης, Π., Καρατράσογλου, Ι., Παπαευσταθίου, Κ., Γούλας, Χ., &Λιντζέρης, Π. (2021).Μεθοδολογικές προσεγγίσεις ανάπτυξης επαγγελματικών περιγραμμάτων και πλαισίων εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων.Αθήνα: ΙΝΕ ΓΣΕΕ. ↑
- Στην παρούσα μελέτη η φράση «Βοηθός Φυσικοθεραπευτή» αναφέρεται και στα δύο φύλα. Το αρσενικό γραμματικό γένος χρησιμοποιείται για καθαρά πρακτικούς λόγους. ↑
- International Standard Classification of Education. ↑
- Καραλής, Θ., Μαρκίδης, Κ., Βαρβιτσιώτη, Ρ., Νάτσης, Π., Καρατράσογλου, Ι., Παπαευσταθίου, Κ., Γούλας, Χ., &Λιντζέρης, Π. (2021) Μεθοδολογικές προσεγγίσεις ανάπτυξης επαγγελματικών περιγραμμάτων και πλαισίων εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων. Αθήνα: ΙΝΕ ΓΣΕΕ. ↑
- Αφορά σε δυνατότητες εισόδου σε εκπαιδευτικές δομές είτε διαθέσιμες κατά το παρελθόν ή υφιστάμενες κατά την παρούσα περίοδο ή εν δυνάμει διαθέσιμες σε μελλοντική περίοδο ↑
- Αφορά την εκπαιδευτική διαδρομή (προφίλ) των απασχολούμενων στην ειδικότητα στην σημερινή αγορά εργασίας ↑