Τεχνίτης/τρια Εγκατάστασης Ικριωμάτων
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η παρούσα μελέτη αφορά την ανάπτυξη του επαγγελματικού περιγράμματος του/της Τεχνίτη/τριας Εγκατάστασης Ικριωμάτων.
Ο/Η Τεχνίτης/τρια Εγκατάστασης Ικριωμάτων είναι ένας/μια ειδικευμένος/η τεχνίτης/τρια, ικανός/ή να εκτελεί αυτόνομα, υπεύθυνα και αποτελεσματικά τις εργασίες συναρμολόγησης, εγκατάστασης και αποξήλωσης ικριωμάτων.
Ένας/Μία Τεχνίτης/τρια Εγκατάστασης Ικριωμάτων γνωρίζει να χειρίζεται αποτελεσματικά τον εξοπλισμό του συνεργείου που εγκαθιστά – αποξηλώνει ικριώματα και συμμετέχει σε διάφορες άλλες παραγωγικές διαδικασίες, όπως στην πρωτοβάθμια συντήρηση του εξοπλισμού, τους ελέγχους ποιότητας και την εκπαίδευση των συναδέλφων στην πράξη. Για να μπορέσει να ανταποκριθεί σε αυτά τα καθήκοντα, πρέπει να διαθέτει τις απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες, ώστε να εμπλέκεται αποτελεσματικά σε μια σειρά από δραστηριότητες όπως:
• Προετοιμασία και οργάνωση της εργασίας
• Αναγνώριση και εκτέλεση των επιμέρους τμημάτων της :
• Συναρμολόγηση,
• Τοποθέτηση,
• Ασφάλιση και
• Απεγκατάσταση ικριωμάτων
• Ποιοτικός έλεγχος σε όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας
• Έλεγχος των εργαλείων και μηχανημάτων
• Τήρηση νομοθεσίας και κανόνων υγείας και ασφάλειας και προστασίας του περιβάλλοντος
Στο παρόν εγχειρίδιο περιλαμβάνεται το σύνολο των κύριων και επιμέρους επαγγελματικών λειτουργιών της ειδικότητας. Για κάθε μία από αυτές, αναλύονται τα αντίστοιχα κριτήρια επαγγελματικής ανταπόκρισης και το εύρος εφαρμογής τους. Επίσης, προσδιορίζονται οι γνώσεις, οι δεξιότητες και οι ικανότητες που απαιτούνται για την αποτελεσματική εκτέλεση αυτών των λειτουργιών, καθώς και
ενδεικτικοί τρόποι αξιολόγησής τους.
Τέλος, προτείνονται οι σχετικές διαδρομές εκπαίδευσης, κατάρτισης και επαγγελματικής εμπειρίας, που μπορούν να ακολουθηθούν για την απόκτηση των απαραίτητων προσόντων και προϋποθέσεων για την άσκηση του επαγγέλματος.
ABSTRACT
The present study refers to the development of the occupational profile of “Scaffolding Technician Installer’’. The Scaffolding Technician Installer is a specialized craftsman capable of performing autonomously, responsibly and effectively the work of assembly, mounting (erecting) and dismantling of scaffolding. A Scaffolding Technician Installer knows how to operate efficiently the equipment of the workgroup that erects/ dismantles scaffolding, as well as to take part at other various productive procedures, such asprimary equipment maintenance, quality control and on-the-job training of his coworkers. As to be efficient at these tasks, he must have the essential knowledge, skills and abilities in order to be effectively involved in a series of activities as:
• Work Preparation and organization
• Identification αnd execution of its individual parts:
• Assembly,
• Mounting,
• Securing and
• Uninstalling scaffolding
• Quality control at all stages of production procedure
• Check of all the tools and machinery/equipment
• Compliance with legislation and the health and safety rules and environment protection.
The present contains all the main and individual professional functions, as well as the corresponding professional response criteria and the range of application for each of them. It also identifies the knowledge, skills and competencies required to perform these functions effectively, as well as indicative ways of evaluating them.Finally, there is an analysis of proposed paths of education, training and professional experience, which can be followed to obtain the necessary qualifications and conditions for practicing the profession.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η ανάπτυξη του επαγγελματικού περιγράμματος του «Τεχνίτη Εγκατάστασης Ικριωμάτων» έγινε υπό τον συντονισμό του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ στο πλαίσιο της Πράξης «Υποστήριξη – προώθηση της ποιοτικής ανάπτυξης της κλαδικής επαγγελματικής κατάρτισης και διασύνδεσή της με διαδικασίες πιστοποίησης εργατικού δυναμικού στο πλαίσιο της διαρθρωτικής προσαρμογής των εργαζομένων 5003379», που υλοποιήθηκε μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία», του Υποέργου 1 «Υποστήριξη – προώθηση της ποιοτικής ανάπτυξης της κλαδικής επαγγελματικής κατάρτισης και διασύνδεσή της με διαδικασίες πιστοποίησης εργατικού δυναμικού στο πλαίσιο της διαρθρωτικής προσαρμογής των εργαζομένων» και του ΠΕ 2: «Σχεδιασμός και ανάπτυξη επαγγελματικών περιγραμμάτων συγκεκριμένων κλάδων, επαγγελμάτων και ειδικοτήτων και ανάπτυξη πλαισίων προγραμμάτων».
Το μεθοδολογικό πλαίσιο στο οποίο βασίστηκε η παρούσα μελέτη προσδιορίζεται στις Προδιαγραφές Εκσυγχρονισμένης Μεθοδολογίας, Προτύπων και Εργαλείων Εκπόνησης Επαγγελματικών Περιγραμμάτων και Πλαισίων Προδιαγραφών Προγραμμάτων που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο των εργασιών της Κοινής Επιστημονικής Επιτροπής μεταξύ του «Ινστιτούτου Εργασίας της Γενικής
Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος» (ΙΝΕ ΓΣΕΕ) και του «Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ» (ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ) – με τη συμμετοχή εκπροσώπων του Υπουργείου Παιδείας, του Υπουργείου Εργασίας και του ΟΑΕΔ / ΔΥΠΑ – με στόχο την αναδιαμόρφωση και τον επαναπροσδιορισμό της μεθοδολογίας ανάπτυξης Επαγγελματικών Περιγραμμάτων και Πλαισίων Εκπαιδευτικών Προδιαγραφών Προγραμμάτων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης.
Η ανάπτυξη των Επαγγελματικών Περιγραμμάτων γίνεται βάσει συγκεκριμένων προδιαγραφών, όπως αυτές προσδιορίζονται στην ΚΥΑ [110998/ 08.05.06 (ΦΕΚ 566Β’)].
Βάσει των ανωτέρω, η περιγραφή των επαγγελματικών περιγραμμάτων ακολουθεί τους εξής πέντε άξονες:
Ενότητα Α: Τίτλος και ορισμός του επαγγέλματος / ειδικότητας.
Ενότητα Β: Ανάλυση του επαγγέλματος/ειδικότητας – «προδιαγραφές».
Ενότητα Γ: Απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες για την άσκηση του
επαγγέλματος/ειδικότητας.
Ενότητα Δ: Προτεινόμενες διαδρομές για την απόκτηση των απαιτούμενων προσόντων.
Ενότητα Ε: Ενδεικτικοί τρόποι αξιολόγησης των απαιτούμενων γνώσεων, δεξιοτήτων και
ικανοτήτων.
Στην Ενότητα Α καταγράφονται οι γενικότερες συνθήκες άσκησης του επαγγέλματος, οι τεχνολογικές και άλλες αλλαγές που το επηρεάζουν, οι προοπτικές του επαγγέλματος στην αγορά εργασίας και των κλάδων δραστηριότητας στους οποίους ασκείται, καθώς και οι ρυθμίσεις που ισχύουν σχετικά με την άσκησή του.
2 «Όπου στο κείμενο του επαγγελματικού περιγράμματος αναφέρεται ο όρος «Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης» ή το αρκτικόλεξο «Ι.Ε.Κ.»,
νοούνται οι Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης ή το αρκτικόλεξο «Σ.Α.Ε.Κ.», αντίστοιχα. Σχετ. παρ.2, άρθρο 3 του ν. 5082/2024 (Α’9)
Στην Ενότητα Β το επάγγελμα αναλύεται σε Κύριες Επαγγελματικές Λειτουργίες (ΚΕΛ1 έως ΚΕΛν), κάθε ΚΕΛ αναλύεται σε Επιμέρους Επαγγελματικές Λειτουργίες (ΕΕΛ) και κάθε ΕΕΛ σε Επαγγελματικές Εργασίες (ΕΕ).
Διάγραμμα 1: Ανάλυση επαγγέλματος σε ΚΕΛ-ΕΕΛ-ΕΕ
Για κάθε ΕΕΛ προσδιορίζονται τα Κριτήρια Επαγγελματικής Ανταπόκρισης (ΚΕΑ) και το Εύρος Εφαρμογής (ΕυΕ) της.
Στην Ενότητα Γ αναλύονται οι απαιτούμενες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες που είναι απαραίτητες για την αποτελεσματική εκτέλεση κάθε ΕΕΛ.
Στην Ενότητα Δ καταγράφονται οι διαδρομές για την απόκτηση των απαιτούμενων προσόντων και στην Ενότητα Ε οι ενδεικτικοί τρόποι αξιολόγησης των απαιτούμενων γνώσεων και δεξιοτήτων. Για την ανάπτυξη της παρούσας μελέτης συστάθηκε ομάδα εργασίας στην οποία συμμετείχαν ο Αναστάσιος Ι. Χονδροματίδης (συγγραφέας) και ο Βενιαμίν Κουντούρης (εμπειρογνώμονας). Η τελική σύνθεση του Επαγγελματικού Περιγράμματος πραγματοποιήθηκε από τον συγγραφέα, υπό την επιστημονική εποπτεία και τον συντονισμό των επιστημονικών στελεχών του ΙΝΕ ΓΣΕΕ Ρένας Βαρβιτσιώτη, Ιάκωβου Καρατράσογλου και Παναγιώτη Νάτση.
ΣΥΝΟΨΗ
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ
Ο Τεχνίτης Εγκατάστασης Ικριωμάτων1 είναι ένας ειδικευμένος τεχνίτης, ικανός να εκτελεί αυτόνομα, υπεύθυνα και αποτελεσματικά τις εργασίες συναρμολόγησης, τοποθέτησης και αποξήλωσης ικριωμάτων, χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα υλικά και εργαλεία και ακολουθώντας τις ενδεικνυόμενες μεθόδους, σύμφωνα με τις ανάγκες και απαιτήσεις του εκάστοτε έργου. Πρέπει να χειρίζεται αποτελεσματικά τον εξοπλισμό του συνεργείου και να είναι σε θέση να συμμετέχει σε διάφορες άλλες παραγωγικές διαδικασίες, όπως στην πρωτοβάθμια συντήρηση, τους ελέγχους ποιότητας και την εκπαίδευση των συναδέλφων του στην πράξη.
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Σήμερα, η εγκατάσταση ικριωμάτων ικανοποιεί κατά το πλείστον εργασιακές ανάγκες κατασκευών και επισκευών στην οικοδομική δραστηριότητα (σύγχρονες κατασκευές, συντήρηση παλαιών και αρχαίων κτισμάτων), καθώς και στη βιοτεχνία, τη βιομηχανία και τη ναυτιλία, ενώ παράλληλα εξυπηρετεί και τις σχετικές ανάγκες διαφόρων άλλων αθλητικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων και γεγονότων (κερκίδες, πυλώνες, εξέδρες, κ.λπ.).
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ
Μέχρι σήμερα, δεν υπάρχουν εξειδικευμένες τυπικές ή θεσμικές προϋποθέσεις για την άσκηση του επαγγέλματος.
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΑΠΟΚΤΗΣΗΣ ΤΩΝ
ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ
Δεν υπάρχουν υφιστάμενες διαδρομές απόκτησης των απαιτούμενων προσόντων. Προτείνονται, όμως, συγκεκριμένες εκπαιδευτικές διαδρομές, μέσω των οποίων είναι δυνατή η απόκτηση των τυπικών και ουσιαστικών εφοδίων, ώστε να είναι δυνατή η εξέλιξη στο βαθμό του Τεχνίτη Εγκατάστασης Ικριωμάτων (καθώς επίσης και του εργοδηγού). Ενδεικτικά, αναφέρονται σπουδές που αποκτώνται μέσω ΙΕΚ, ΕΠΑΛ, ΕΠΑΣ, ΤΕΣ κ.λπ., καθώς και σεμινάρια εξειδικευμένου περιεχομένου με κατάλληλες εξετάσεις και αντίστοιχη εμπειρία επ’ έργω σε κάθε ιεραρχική βαθμίδα του επαγγέλματος.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ
Εκτός από τις πρωτοβάθμιες και δευτεροβάθμιες οργανώσεις του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος, υφίσταται ο ΣΕΠΙΕ (Σύνδεσμος Επαγγελματιών Ικριωμάτων Ελλάδος, www.sepie.gr).
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ
• Μεταφέρει τον κατάλληλο εξοπλισμό στον τόπο του έργου.
• Προσδιορίζει τη θέση εγκατάστασης και εγκαθιστά τη βάση του ικριώματος.
• Συναρμολογεί το ικρίωμα.
• Τακτοποιεί τον χώρο εγκατάστασης του ικριώματος.
• Αποσυναρμολογεί το ικρίωμα.
1 Από εδώ και στο εξής, η φράση «Τεχνίτης Εγκατάστασης Ικριωμάτων» θα αναφέρεται και στα δύο φύλα. Το αρσενικό γραμματικό γένος χρησιμοποιείται καθαρά για πρακτικούς λόγους.
• Περισυλλέγει τα υλικά και τον εξοπλισμό.
• Τακτοποιεί τον χώρο τοποθέτησης του ικριώματος.
• Μεταφέρει τα υλικά από τον τόπο του έργου.
(Οι παρακάτω ισχύουν μόνο για τον εργοδηγό):
• Διενεργεί τις ανάλογες μετρήσεις ή χρησιμοποιεί τα δεδομένα των σχεδίων, σκαριφημάτων και μελετών, εκ των οποίων προκύπτει η επιλογή των κατάλληλων υλικών και εργαλείων.
• Επιβλέπει την προετοιμασία του χώρου όπου θα εγκατασταθεί το ικρίωμα και προγραμματίζει και οργανώνει την εργασία και τα υλικά.
• Επιβλέπει την εγκατάσταση και την αποξήλωση του ικριώματος και παρέχει κατάλληλες οδηγίες στον τεχνίτη
• Διενεργεί έλεγχο συμμόρφωσης με την ισχύουσα νομοθεσία / πρότυπο κατασκευής ή μελέτη και σημαίνει κατάλληλα το ικρίωμα.
• Παραδίδει το ικρίωμα προς χρήση.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ
• Υγεία και Ασφάλεια στην εργασία
• Μέσα Ατομικής Προστασίας (ΜΑΠ)
• Πρόληψη Εργατικών Ατυχημάτων
• Πρώτες Βοήθειες
• Εργαλεία Χειρός
• Εξαρτήματα Ικριωμάτων
• Σχέδιο
• Χρήση Οργάνων Μέτρησης (μέτρο, αποστασιόμετρο-κλινόμετρο laser, αλφάδι, αλφαδολάστιχο)
• Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία
• Μηχανική
• Μέσα Συνδέσεων
(Οι παρακάτω ισχύουν μόνο για τον εργοδηγό)
• Χρήση Οργάνων και Στοιχείων Σχεδίασης
• Μηχανουργική Τεχνολογία
• Κατεργασίες Υλικών
• Τεχνολογία Υλικών
• Φυσικές και Μηχανικές Ιδιότητες Μετάλλων, Κράματα και Εφαρμογές
• Στοιχεία Μηχανών
• Οργάνωση και Διοίκηση Επιχειρήσεων
• Οργάνωση και Διοίκηση Κινητών Συνεργείων
• Στοιχεία Μηχανών, Μέσα Συνδέσεων
• Νομοθεσία περί Ικριωμάτων και Πρότυπα Πιστοποίησης Ικριωμάτων
ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ
• Εργασία στο πλαίσιο κατασκευαστικής ομάδας
• Στοιβασία υλικών
• Ασφαλής χειρισμός μηχανών μεταφοράς και ανύψωσης φορτιών
• Πρόσδεση φορτίων
• Χρήση εργαλείων μέτρησης
• Εργασία στο πλαίσιο κατασκευαστικής ομάδας
• Χρήση εργαλείων και μηχανών
• Μεταφορά υλικών
• Χρήση ηλεκτρικών φορητών εργαλείων χειρός (τρυπάνι, κατσαβίδι τροχός)
• Χρήση μηχανών μεταφοράς και ανύψωσης φορτιών
• Ερμηνεία δισδιάστατων σχεδίων
• Τήρηση διαδικασιών υγείας και ασφάλειας στις οικοδομικές εργασίες
• Χρήση προστατευτικού εξοπλισμού στις οικοδομικές εργασίες
(Οι παρακάτω ισχύουν μόνο για τον εργοδηγό)
• Κατασκευή ικριώματος
• Έλεγχος συμμόρφωσης ικριώματος με κανονισμούς
• Ερμηνεία δισδιάστατων σχεδίων
• Ερμηνεία τρισδιάστατων σχεδίων
ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Η ιεραρχία των τεχνιτών εγκατάστασης ικριωμάτων έχει καθιερωθεί ως εξής:
• Βοηθός Τεχνίτη
• Τεχνίτης
• Εργοδηγός