Τεχνικός Αμπελουργίας και Οινοποιίας

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η παρούσα μελέτη αφορά στο επαγγελματικό περίγραμμα του/της «Τεχνικού Αμπελουργίας και Οινοποιίας».
Ο/Η Τεχνικός Αμπελουργίας και Οινοποιίας είναι ο εργαζόμενος που απασχολείται σε αμπελουργικές, οινοποιητικές ή μικτές αμπελοοινικές επιχειρήσεις διαφόρων μορφών (π.χ. ιδιωτικούς, συνεταιριστικούς ή κρατικούς αμπελώνες, φυτώρια, οινοβιομηχανίες και επιχειρήσεις εμπορίας και τυποποίησης, οινολογικά εργαστήρια, ιδρύματα και σταθμούς έρευνας, Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κλπ.). Το βασικό αντικείμενο της εργασίας του είναι η καλλιέργεια της αμπέλου και η παραγωγή κρασιού υπό την καθοδήγηση του επιστημονικού προσωπικού (οινολόγου, γεωπόνου) και ειδικότερα:
• η εφαρμογή καλλιεργητικών φροντίδων της αμπέλου,
• η εφαρμογή πρακτικών οινοποίησης και κατεργασίας οίνων,
• η συμμετοχή στις υποστηρικτικές λειτουργίες του αμπελώνα και του οινοποιείου (διεργασίες διαχείρισης ασφάλειας και ποιότητας, προώθηση οίνου, διαχείριση προγραμμάτων ξενάγησης σε χώρους οινοποιείου και αμπελώνες, γευσιγνωσίες κ.α.).
Στο παρόν εγχειρίδιο περιλαμβάνονται πληροφορίες για την ιστορική εξέλιξη του επαγγέλματος, για το περιβάλλον ενασχόλησης και την οικονομία του κλάδου, για τις προϋποθέσεις άσκησης του επαγγέλματος, καθώς και για τις υφιστάμενες και προτεινόμενες διαδρομές απόκτησης των απαιτούμενων προσόντων. Καταγράφονται οι σχετικές με το επάγγελμα επαγγελματικές οργανώσεις και φορείς, και παρατίθενται μέσα και πηγές πληροφόρησης σχετικές με το επάγγελμα. Παρουσιάζονται ακόμη οι αρμοδιότητες, καθώς και οι επαγγελματικές γνώσεις και δεξιότητες που θα πρέπει να διαθέτει ο Αμπελουργίας και Οινοποιίας.
ABSTRACT
This study concerns the occupational profile of the “Viticulture and winemaking technician”. Α viticulture and winemaking technician is the worker employed in vineyards, winemaking enterprises or small winemaking businesses of various forms (i.e. private, cooperative or state-owned vineyards, nurseries, wineries, and marketing and standardization companies, oenological laboratories, institutions and research stations, Ministry of Rural Development and Food offices, etc.). The main subject of his work is the cultivation of the vine and the production of wine under the guidance of the scientific staff (oenologist, agronomist) and in particular:
• the application of vine cultivation practices,
• the application of vinification and wine processing practices,
• the participation in the supporting functions of the vineyard and the winery (safety and quality management processes, wine promotion, management of winery and vineyard tours, wine tastings organization, etc.).
This study includes information on the historical development of the profession, on the work environment and the economy of the sector, on the conditions for practicing the profession, as well as on the existing and proposed paths to obtaining the required qualifications. Professional organizations and bodies relevant to the occupation are listed, and media and sources of information relevant to the profession are listed. The responsibilities, as well as the essential knowledge and skills that the Viticulture and Winemaking technician should possess are also presented.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η παρούσα μελέτη περιλαμβάνει το επαγγελματικό περίγραμμα και το πλαίσιο εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης για το επάγγελμα του/της «Τεχνικού αμπελουργίας και οινοποιίας».
Το επαγγελματικό περίγραμμα συνιστά μια κωδικοποιημένη αποτύπωση του περιεχομένου του επαγγέλματος, καθώς και των απαιτούμενων για την άσκησή του προσόντων, όπως ορίζονται στην υπ΄ αριθμ. 110988 ΚΥΑ (ΦΕΚ 566/8.5.06) με περιεχόμενο «Πιστοποίηση Επαγγελματικών Περιγραμμάτων». Αντίστοιχα, το πλαίσιο εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης αξιοποιεί στο ακέραιο την «πρώτη ύλη» του επαγγελματικού περιγράμματος και διατυπώνει τις ελάχιστες βασικές προδιαγραφές που προηγούνται του κάθε εκπαιδευτικού σχεδιασμού, ανεξάρτητα από τα ιδιαίτερα θεσμικά του χαρακτηριστικά.
Η δομή, το περιεχόμενο και ο τρόπος παρουσίασης της μελέτης, δίνει τη δυνατότητα αξιοποίησής της από πολλαπλές ομάδες απεύθυνσης, εξυπηρετώντας διαφορετικούς κάθε φορά σκοπούς.
Ειδικότερα, μπορεί να αξιοποιηθεί από:
− εργαζόμενους ή ανέργους, ως εργαλείο πληροφόρησης για το επάγγελμα ή περιγραφής και τεκμηρίωσης των γνώσεων/δεξιοτήτων/ικανοτήτων τους,
− υπηρεσίες απασχόλησης και συμβουλευτικής σταδιοδρομίας, κατά τη παροχή των υπηρεσιών τους
− φορείς εκπαίδευσης/κατάρτισης, για να προσαρμόσουν τα προγράμματά τους,
− επιχειρήσεις, για να περιγράψουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τις δεξιότητες και τα προσόντα των εργαζομένων στις σχετικές θέσεις εργασίας.
Η μελέτη ακολουθεί ένα δομημένο πρότυπο με συγκεκριμένες μεθοδολογικές προδιαγραφές που ορίζονται στις Προδιαγραφές Εκσυγχρονισμένης Μεθοδολογίας, Προτύπων και Εργαλείων Εκπόνησης Επαγγελματικών Περιγραμμάτων και Πλαισίων Προδιαγραφών Προγραμμάτων2 , οι οποίες εγκρίθηκαν με την υπ’ αριθμ. ΓΔ/12832/15-04-21 Απόφαση της υπ’ αριθμ. 443ης/14-04-21 Συνεδρίασης του Δ.Σ. του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.
Συγκεκριμένα, η μελέτη εμπεριέχει: i) την εισαγωγή, ii) τη σύνοψη του επαγγελματικού περιγράμματος, iii) την ανάλυση του επαγγελματικού περιγράμματος, iv) τη βιβλιογραφία και v) το Πλαίσιο Εκπαιδευτικών Προδιαγραφών Προγραμμάτων.
i) Η εισαγωγή προσδιορίζει αδρά το περιεχόμενο της μελέτης και τον τρόπο αξιοποίησής της.
ii) Η σύνοψη του επαγγελματικού περιγράμματος, παρουσιάζει περιληπτικά τις βασικές πληροφορίες της ανάλυσης του επαγγέλματος.
iii) Η ανάλυση του επαγγελματικού περιγράμματος περιλαμβάνει τις παρακάτω ενότητες:
1 «Όπου στο κείμενο του επαγγελματικού περιγράμματος αναφέρεται ο όρος «Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης» ή το αρκτικόλεξο «Ι.Ε.Κ.», νοούνται οι Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης ή το αρκτικόλεξο «Σ.Α.Ε.Κ.», αντίστοιχα. Σχετ. παρ.2, άρθρο 3 του ν. 5082/2024 (Α’9)
2 Καραλής, Θ., Μαρκίδης, Κ., Βαρβιτσιώτη, Ρ., Νάτσης, Π., Καρατράσογλου, Ι., Παπαευσταθίου, Κ., Γούλας, Χ., & Λιντζέρης, Π. (2021) Μεθοδολογικές προσεγγίσεις ανάπτυξης επαγγελματικών περιγραμμάτων και πλαισίων εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων, Αθήνα: ΙΝΕ ΓΣΕΕ.
• Ενότητα Α: Τίτλος και ορισμός του επαγγέλματος / ειδικότητας.
• Ενότητα Β: Ανάλυση του επαγγέλματος / ειδικότητας – «προδιαγραφές».
• Ενότητα Γ: Απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες για την άσκηση του επαγγέλματος / ειδικότητας.
• Ενότητα Δ: Προτεινόμενες διαδρομές για την απόκτηση των απαιτούμενων προσόντων.
• Ενότητα Ε: Ενδεικτικοί τρόποι αξιολόγησης των απαιτούμενων γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων.
Στην Ενότητα Α καταγράφονται οι γενικότερες συνθήκες άσκησης του επαγγέλματος, οι τεχνολογικές και άλλες αλλαγές που το επηρεάζουν, οι προοπτικές του επαγγέλματος στην αγορά εργασίας και των κλάδων δραστηριότητας στους οποίους ασκείται, καθώς και οι ρυθμίσεις που ισχύουν σχετικά με την άσκησή του.
Στην Ενότητα Β αποτυπώνεται το περιεχόμενο του επαγγέλματος. Αναλύεται σε Κύριες Επαγγελματικές Λειτουργίες (ΚΕΛ1 έως ΚΕΛν), κάθε ΚΕΛ αναλύεται σε Επιμέρους Επαγγελματικές Λειτουργίες (ΕΕΛ) και κάθε ΕΕΛ σε Επαγγελματικές Εργασίες (ΕΕ). Για κάθε ΕΕΛ προσδιορίζονται τα Κριτήρια Επαγγελματικής Ανταπόκρισης (ΚΕΑ) και το Εύρος Εφαρμογής (ΕυΕ) της.
Στην Ενότητα Γ αναλύονται οι απαιτούμενες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες που είναι απαραίτητες για την αποτελεσματική εκτέλεση κάθε ΕΕΛ.
Στην Ενότητα Δ καταγράφονται οι διαδρομές για την απόκτηση των απαιτούμενων προσόντων.
Στην Ενότητα Ε οι ενδεικτικοί τρόποι αξιολόγησης των απαιτούμενων γνώσεων και δεξιοτήτων.
iv) Στη βιβλιογραφία παρατίθενται βιβλία, άρθρα κ.λπ. πάνω στα οποία στηρίζεται η συγγραφή των ενοτήτων του επαγγελματικού περιγράμματος ενώ, παράλληλα, συνιστούν προτάσεις για περαιτέρω μελέτη και εμβάθυνση στο αντικείμενο ή στο επάγγελμα.
Για την ανάπτυξη της παρούσας μελέτης συστάθηκε ομάδα εργασίας στην οποία συμμετείχαν η Ελισάβετ Μπουλούμπαση (συγγραφέας), ο Κωνσταντίνος Στάμου (εμπειρογνώμονας εκπρόσωπος εργαζομένων στο υπό εξέταση επάγγελμα), ο Άγγελος Ζαμάνης (εμπειρογνώμονας εκπρόσωπος εργοδοτών στο υπό εξέταση επάγγελμα) και ο Ανδρέας Παπαβλασόπουλος (εμπειρογνώμονας επαγγέλματος).
Η τελική σύνθεση του Επαγγελματικού Περιγράμματος πραγματοποιήθηκε από τον συγγραφέα, υπό τη συμβουλευτική υποστήριξη του Αθανάσιου Δερμετζόπουλου και υπό την επιστημονική εποπτεία και τον συντονισμό των επιστημονικών στελεχών του Ινστιτούτο Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ)
ΣΥΝΟΨΗ
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ
Ο Τεχνικός Αμπελουργίας και Οινοποιίας είναι ο εργαζόμενος που απασχολείται σε αμπελουργικές, οινοποιητικές ή μικτές αμπελοοινικές επιχειρήσεις διαφόρων μορφών (πχ. ιδιωτικούς, συνεταιριστικούς ή κρατικούς αμπελώνες, φυτώρια, οινοβιομηχανίες και επιχειρήσεις εμπορίας και τυποποίησης, οινολογικά εργαστήρια, ιδρύματα και σταθμούς έρευνας, Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κλπ.). Παράλληλα, ο Τεχνικός αμπελουργίας και οινοποιίας δύναται να εργαστεί και ως αυτοαπασχολούμενος. Το βασικό αντικείμενο της εργασίας του είναι η καλλιέργεια της αμπέλου και η παραγωγή κρασιού υπό την καθοδήγηση του επιστημονικού προσωπικού (οινολόγου, γεωπόνου) και ειδικότερα:
• η εφαρμογή καλλιεργητικών φροντίδων της αμπέλου,
• η εφαρμογή πρακτικών οινοποίησης και κατεργασίας οίνων,
• η συμμετοχή στις υποστηρικτικές λειτουργίες του αμπελώνα και του οινοποιείου (διεργασίες διαχείρισης ασφάλειας και ποιότητας, προώθηση οίνου, διαχείριση προγραμμάτων ξενάγησης σε χώρους οινοποιείου και αμπελώνες, γευσιγνωσίες κ.α.).
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΗΣ
− Αμπελουργική εκμετάλλευση.
− Οινοποιείο / οινοβιομηχανία.
− Μικτή εκμετάλλευση (αμπελώνες, οινοποιείο).
− Συνεταιριστικός ή κρατικός αμπελώνας.
− Φυτωριακή επιχείρηση.
− Επιχείρηση τυποποίησης και εμπορίας.
− Μονάδα παραγωγής αμπελόφυλλων.
− Οινολογικό εργαστήριο.
− Ιδρύματα και σταθμοί αγροτικής έρευνας.
− Υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
− Οξοποιία.
− Μονάδες παραγωγής αμπελουργικών και οινοποιητικών μηχανημάτων και παρελκόμενων.
− Πωλητής αμπελουργικών και οινολογικών προϊόντων.
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ
Για την εξάσκηση του επαγγέλματος του Τεχνικού αμπελουργίας και οινοποιίας δεν απαιτείται η κατοχή άδειας ασκήσεως επαγγέλματος. Δεν απαιτείται επιπλέον η εγγραφή σε κάποιο επαγγελματικό φορέα ή σε κάποιο συνδικαλιστικό όργανο.
Ως προϋπόθεση άσκησης του καλλιεργητή οινοποιήσιμων ποικιλιών αμπέλου είναι η απόκτηση άδειας φύτευσης (αφορά στη φύτευση νέου αμπελώνα έκτασης άνω του 1 στρ. με οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου) σύμφωνα με τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 64, του Καν (ΕΕ) 1308/2013 και την υπ’ αριθμ. 2454/235853/20.09.2019 κοινή Απόφαση του Υπουργού και Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΦΕΚ Β΄ 3645/01.10.2019).
3 Στην παρούσα μελέτη η φράση «Τεχνικός αμπελουργίας και οινοποιίας» αναφέρεται και στα δύο φύλα. Το αρσενικό γραμματικό γένος χρησιμοποιείται για καθαρά πρακτικούς λόγους
Η φύτευση με οινοποιήσιμες ποικιλίες πραγματοποιείται με τις συνιστώμενες και επιτρεπόμενες διεθνείς και τοπικές ποικιλίες σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 2919/95506/13.09.2017 κοινή Απόφαση του Υπουργού και Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΦΕΚ Β΄ 3276/18.09.2017).
Σε κάθε περίπτωση, τα αμπελοτεμάχια πρέπει να είναι καταχωρημένα στο Αμπελουργικό Μητρώο που τηρεί η αρμόδια Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 8 της υπ’ αριθμ. 2454/235853/20.09.2019 κοινής Απόφασης του Υπουργού και υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΦΕΚ Β΄ 3645/01.10.2019).
Για τους εργαζόμενους σε οινοποιητικές επιχειρήσεις τεχνικούς αμπελουργίας και οινοποιίας ισχύουν οι κονονιστικές διατάξεις και προϋποθέσεις που αφορούν στους χειριστές τροφίμων (εργαζόμενοι σε καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος / επιχειρήσεις τροφίμων), όπως καθορίζονται από τον Ενιαίο Φορέα Ελέγχου τροφίμων και την Εθνική νομοθεσία και περιλαμβάνουν την έκδοση και διατήρηση σε ισχύ πιστοποιητικού υγείας, καθώς και την εκπαίδευση στις βασικές αρχές υγιεινής και ασφάλειας τροφίμων.
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΑΠΟΚΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ
Προτεινόμενες διαδρομές
1η διαδρομή: Δίπλωμα ΣΑΕΚ (π.ΙΕΚ) επιπέδου 5 του ΕΠΠ «Τεχνικός Αμπελουργίας και Οινολογίας» ή Τάξης Μαθητείας ΕΠΑΛ
αντίστοιχης ειδικότητας.
2η διαδρομή: Δίπλωμα ΣΑΕΚ (π.ΙΕΚ) επιπέδου 5 του ΕΠΠ ειδικότητας στον τομέα της φυτικής παραγωγής ή στην τεχνολογία
και έλεγχο τροφίμων και ποτών ή Τάξης Μαθητείας ΕΠΑΛ αντίστοιχης ειδικότητας (Τεχνικός Τεχνολογίας Τροφίμων και Ποτών, Τεχνικός Φυτικής Παραγωγής) – συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση για την απόκτηση των γνώσεων που αντιστοιχούν στις ΚΕΛ του επαγγέλματος.
3η διαδρομή: Πτυχίο ΕΠΑΛ επιπέδου 4 του ΕΠΠ ειδικότητας «Τεχνικός Φυτικής Παραγωγής» ή «Τεχνικός Τεχνολογίας Τροφίμων
και Ποτών» – ένα (1) έτος συναφής επαγγελματική εμπειρία – συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση για την απόκτηση των γνώσεων που αντιστοιχούν στις ΚΕΛ του επαγγέλματος.
4η διαδρομή: Πτυχίο ΕΠΑΛ επιπέδου 4 του ΕΠΠ (διαφορετικής ειδικότητας) ή ΓΕΛ – δύο (2) έτη συναφής επαγγελματική εμπειρία – συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση για την απόκτηση των γνώσεων που αντιστοιχούν στις ΚΕΛ του επαγγέλματος.
5η διαδρομή: Απολυτήριο Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης επιπέδου 2 του ΕΠΠ – τρία (3) έτη συναφής επαγγελματική εμπειρία – συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση για την απόκτηση των γνώσεων που αντιστοιχούν στις ΚΕΛ του επαγγέλματος.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ
Συνδικαλιστικές οργανώσεις
− Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Αμπέλου και Οίνου (ΕΔΟΑΟ) – Έχει αναγνωριστεί ως Εθνική με την αριθ. 339037/9-2-2001 Απόφαση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων https://winesofgreece.org/el/
− Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ) www.gsevee.gr
− Κεντρική Συνεταιριστική Ένωση Αμπελοοινικών Προϊόντων (ΚΕΟΣΟΕ) www. keosoe.gr
− Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου (ΣΕΟ) www.greekwinefederation.gr
− Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών https://www.etheas.gr/
− Σύνδεσμος Μικρών Οινοποιών Ελλάδος (ΣΜΟΕ) http://smoe.com.gr/
− ΕΝΟΑΒΕ – Ένωση Οινοπαραγωγών Αμπελώνα Βορείου Ελλάδος, «Οίνοι Βορείου Ελλάδος» https://winemakersofnorthgreece.gr/ – ιδρύθηκε το 1999, έχει 33 μέλη.
− ΕΝΟΑΚΕ – Ένωση Οινοπαραγωγών Αμπελώνα Κεντρικής Ελλάδος https://www.enoake.gr/- ιδρύθηκε το 2008, έχει 24 μέλη.
− ΕΝΟΑΠ – Ένωση Οινοπαραγωγών του αμπελώνα της Πελοποννήσου https://www.enoap.gr/ – ιδρύθηκε το 1998, έχει 60 μέλη.
− ΕΝΟΑΑ – Ένωση Οινοπαραγωγών Αττικής http://enoaa.gr/el/ – ιδρύθηκε το 1999, έχει 34 μέλη.
− ΕΝΟΑΝΑ – Ένωσης Οινοποιών Αμπελουργών Νήσων Αιγαίου https://aegeanwineries.gr/ – έχει 29 μέλη.
− Άλλες ενώσεις οινοπαραγωγών
− Σ.Ε.A.Ο.Π. Σύνδεσμος Ελλήνων Παραγωγών Αποσταγμάτων και Αλκοολούχων Ποτών ΣΕΑΟΠ – https://www.seaop.gr Επιστημονικές οργανώσεις -σωματεία
− International Organisation of Vine and Wine – Διεθνής Οργανισμός Αμπέλου και Οίνου https://www.oiv.int/
− Ένωση Ελλήνων Οινολόγων
− Πανελλήνια Ένωση Πτυχιούχων Οινολόγων (Π.Α.Ν.Ε.Π.Ο.) https://panepo.gr/
− Τμήμα Αγροτικής Βιοτεχνολογίας και Οινολογίας – Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος http://abo.ihu.gr/
− Τμήμα επιστημών Οίνου, αμπέλου και Ποτών – Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής https://wvbs.uniwa.gr/
− Ένωση Ελλήνων Χημικών https://www.eex.gr/
− Πανελλήνια Ένωση Οινοχόων (Π.ΕΝ.Ο.) http://www.greeksom.gr
− Ένωση Διακινητών Εμπόρων Οίνων & Ποτών Μακεδονίας – Θράκης (ΕΔΕΟΠ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ)
http://www.edeopthe.gr/
− Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός (ΕΛΓΟ) Δήμητρα – Ινστιτούτο Τεχνολογίας Αγροτικών Προϊόντων
https://itap.com.gr/oinologias/
− Σύνδεσμος Ελληνίδες του Κρασιού https://www.womenofwine.gr/
ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ
− Εκτελεί εργασίες εγκατάστασης νέου αμπελώνα.
− Εκτελεί καλλιεργητικές φροντίδες στον αμπελώνα.
− Συμμετέχει στη μετασυλλεκτική διαχείριση των σταφυλιών επιτραπέζιας χρήσης και σταφιδοποιίας, καθώς και στη διάθεση.
− Συμμετέχει στη διαχείριση του πολλαπλασιαστικού υλικού.
− ∆ιενεργεί την παραλαβή σταφυλιού.
− Συμμετέχει στην επεξεργασία των σταφυλιών (οινοποίηση).
− Παρακολουθεί την ωρίμανση του οίνου.
− Εφαρμόζει τα συστήματα διαχείρισης ποιότητας, ασφάλειας τροφίμων, περιβάλλοντος, πιστοποίησης της πρωτογενούς παραγωγής κ.α.
− Χειρίζεται την παραγγελιοληψία και την εκτέλεση των παραγγελιών.
− Οργανώνει και διεξάγει οινοτουριστικές και άλλες δραστηριότητες.
− Διαχειρίζεται τα υπολείμματα της καλλιέργειας, τα υποπροϊόντα και απόβλητα του οινοποιείου.
− Επιλέγει, χειρίζεται, συντηρεί και προβαίνει σε μικρο-επιδιορθώσεις των γεωργικών μηχανημάτων και του εξοπλισμού της εκμετάλλευσης.
− Καθαρίζει – εξυγιαίνει τον μηχανολογικό εξοπλισμό (δεξαμενές, συσκευές, σωληνώσεις, βαρέλια κλπ.) και τους εσωτερικούς χώρους.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ
− Βασικές γνώσεις βοτανικής
− Βασικές γνώσεις πολλαπλασιασμού φυτών, φυσιολογίας φυτών, φύτευσης
− Βασικές γνώσεις εδαφολογίας
− Χρήση και λειτουργία αγροτικών εργαλείων – μηχανημάτων
− Αναγνώριση ύπαρξης φυτοπροστατευτικού προβλήματος
− Μέθοδοι φυτοπροστασίας και ορθή εφαρμογή τους
− Βασικές γνώσεις γεωργικής υδραυλικής / αρδεύσεις
− Βασικές γνώσεις μετεωρολογίας
− Βασικές αρχές υγιεινής και ασφάλειας στον χώρο εργασίας.
− Βασικές γνώσεις στα γεωργικά φάρμακα (επικινδυνότητα, λειτουργία-χρήση εξοπλισμού, τρόποι εφαρμογής, διάθεση άδειων συσκευασιών, αποθήκευση φυτοπροστατευτικών προϊόντων, διάθεση εναπομείναντος ψεκαστικού διαλύματος, καθαρισμός εξοπλισμού)
− Γνώσεις Ορθής Γεωργικής Πρακτικής / Αιρεσιμότητας
− Βασικές γνώσεις φυσιολογίας φυτών, βοτανικής
− Βασικές γνώσεις φυτοπροστασίας
− Βασικές γνώσεις εδαφολογίας/λίπανσης
− Βασικές γνώσεις ζιζανιολογίας
− Βασικές γνώσεις μετεωρολογίας
− Βασικές γνώσεις άρδευσης
− Αρχές κλαδέματος αμπέλου
− Διαλογή σταφυλιών και ταξινόμηση με βάση κριτήρια
− Συσκευασία και τυποποίηση σταφυλιών
− Μέθοδοι αποξήρανσης σταφυλιών
− Αποθήκευση σταφυλιών σε θαλάμους
− Εξαγωγή συσκευασμένων σταφυλιών από θαλάμους αποθήκευσης
− Φόρτωση συσκευασμένων σταφυλιών
− Κανόνες εμβολιασμού
− Μέθοδοι εμβολιασμού
− Διεξαγωγή ποιοτικής διαλογής/ οπτικού ελέγχου με βάση κριτήρια αποδοχής
− Διεξαγωγή βασικών χημικών αναλύσεων γλεύκους
− Αρχές οινολογίας
− Πρωτόκολλα οινοποίησης λευκών/ροζέ/ερυθρών οίνων
− Προετοιμασία, ανάμιξη βοηθητικών υλών
− Παρακολούθηση πορείας απολάσπωσης, εκχύλισης, πίεσης
− Διεξαγωγή μετάγγισης οίνου σε δεξαμενές ή βαρέλια
− Διεξαγωγή ανάμιξης οίνων
− Διεξαγωγή κατεργασιών οίνου
− Διεξαγωγή σταθεροποίησης οίνου
− Έλεγχος οίνων κατά την ωρίμανση και παλαίωση
− Έλεγχος και τροποποίηση συνθηκών ωρίμανσης/παλαίωσης οίνου
− Διεξαγωγή φιλτραρίσματος οίνου
− Διεξαγωγή και έλεγχος ορθής πορείας εμφιάλωσης /συσκευασίας /τυποποίησης οίνου
− Εφαρμογή οδηγίας εμφιάλωσης
− Εφαρμογή διαδικασιών και οδηγιών εργασίας συστημάτων ποιότητας
− Τήρηση /συμπλήρωση αρχείων ποιότητας
− Τήρηση μητρώου εισροών – εκροών και καλλιεργητικών εργασιών
− Τήρηση προγράμματος ελέγχων διασφάλισης ποιότητας
− Εφαρμογή οπτικού ελέγχου, οργανοληπτικού ελέγχου και απλών αναλύσεων ποιότητας σε σταφύλια, γλεύκη και οίνους
− Παραλαβή πρώτων και βοηθητικών υλών, υλικών συσκευασίας
− Αποθήκευση πρώτων και βοηθητικών υλών, υλικών συσκευασίας, ενδιάμεσων και τελικών προϊόντα
− Διοίκηση και εποπτεία τομέα ευθύνης
− Διαχείριση παραπόνων
− Διεξαγωγή τεχνικής εκπαίδευσης
− Διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού.
− Διαχείριση παραγγελιών
− Βασικές τεχνικές πωλήσεων
− Έκδοση παραστατικών εμπορικών συναλλαγών ή διακίνησης
− Υποδοχή /παραλαβή επισκεπτών
− Διεξαγωγή της ξενάγησης στους χώρους παραγωγής-αποθήκευσης ή/και στους αμπελώνες
− Διεξαγωγή γευσιγνωσίας οίνων
− Δημιουργία πλάνου ξεναγήσεων/ ραντεβού με επισκέπτες
− Διαμόρφωση των προσφερόμενων πακέτων γευσιγνωσίας
− Διαχείριση υπολειμμάτων της καλλιέργειας (κληματίδες, βλαστοί, πράσινα σταφύλια κ.α.) και των αποβλήτων από τις διάφορες καλλιεργητικές εργασίες
− Συγκέντρωση αποβλήτων και υποπροϊόντων των διεργασιών οινοποίησης
− Διαχωρισμός αποβλήτων και υποπροϊόντων των διεργασιών οινοποίησης
− Προώθηση υποπροϊόντων σε διεργασίες ή μονάδες παραγωγής προϊόντων προστιθέμενης αξίας
− Προώθηση αποβλήτων σε χώρους υγειονομικής ταφής ή βιολογικούς καθαρισμούς
− Ενημέρωση αρμόδιων ελεγκτικών φορέων για την διάθεση/καταστροφή αποβλήτων που περιέχουν αλκοόλη
− Συμπλήρωση εντύπων διαχείρισης των αποβλήτων/υποπροϊόντων
− Επιλογή και χρήση γεωργικών μηχανημάτων και εξοπλισμού καλλιέργειας
− Επιθεώρηση έλεγχος καλής λειτουργίας γεωργικών μηχανημάτων και εξοπλισμού καλλιέργειας
− Διόρθωση μικροβλαβών γεωργικών μηχανημάτων και εξοπλισμού καλλιέργειας
− Εφαρμογή καθαρισμού και απολύμανσης των γεωργικών μηχανημάτων, του χώρου και του εξοπλισμού
− Βασικές γνώσεις καθαρισμού και απολύμανσης χώρων και εξοπλισμού (
− Τρόποι υπολογισμού δραστικών ουσιών απολυμαντικών
ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ
− Λήψη και διαχείριση δείγματος εδάφους για εδαφοανάλυση
− Προετοιμασία αγροτεμαχίου για εγκατάσταση αμπελιού
− Κατασκευή αναβαθμίδων
− Όργωμα
− Δημιουργία αποστραγγιστικού συστήματος
− Απομάκρυνση υπολειμμάτων καλλιεργειών
− Καθαρισμός από πέτρες
− Χειρισμός αγροτικών μηχανημάτων (τρακτέρ, υνί, φρέζα, κύλινδρος)
− Χειρισμός αγροτικών εργαλείων (αρίδα, κλαδευτήρι)
− Εφαρμογή/χειρισμός λίπανσης – υδρολίπανσης, φυτοπροστατευτικών προϊόντων και εδαφοβελτιωτικών υλικών
− Χάραξη γραμμών φύτευσης
− Τοποθέτηση συστήματος υποστύλωσης
− Τοποθέτηση συστήματος άρδευσης
− Χρήση σκαπτικών εργαλείων χειρός ή μεταφυτευτικής μηχανής
− για διάνοιξη λάκκων φύτευσης
− Διατήρηση πολλαπλασιαστικού υλικού
− Προετοιμασία/χειρισμός πολλαπλασιαστικού υλικού για φύτευση
− Διενέργεια φύτευσης
− Εφαρμογή άρδευσης (αυτοματοποιημένο σύστημα)
− Εφαρμογή εμβολιασμού
− Χειρισμός εργαλείων εμβολιασμού
− Χρήση μέσων ατομικής προστασίας
− Εφαρμογή κανόνων υγιεινής και ασφάλειας στον αγρό
− Λήψη και διαχείριση δείγματος εδάφους για εδαφοανάλυση και φύλλων για φυλλοδιαγνωστική
− Εφαρμογή/χειρισμός λιπασμάτων και βελτιωτικών εδάφους στον αμπελώνα
− Εφαρμογή προκλαδέματος, κλάδεματος διαμόρφωσης και καρποφορίας
− Εφαρμογή θερινών κλαδεμάτων
− Εφαρμογή άρδευσης στον αμπελώνα – χρήση/σύνδεση αυτοματοποιημένου συστήματος
− Προετοιμασία και εφαρμογή φυτοπροστατευτικών σκευασμάτων
− Ρύθμιση/χρήση εξοπλισμού φυτοπροστασίας
− Καθαρισμός ψεκαστικών μηχανημάτων και απόρριψη ψεκαστικού υπολείμματος
− Εφαρμογή μεθόδων ζιζανιοκτονίας
− Χρήση μέσων ατομικής προστασίας
− Εφαρμογή κανόνων υγιεινής και ασφάλειας στον αμπελώνα
− Εφαρμογή κανόνων χρήσης λιπασμάτων και φυτοπροστατευτικών προϊόντων
− Χρήση γεωργικών εργαλείων (αεροψάλιδο, πριόνι, κλαδευτήρι κ.α.)
− Χρήση γεωργικών μηχανημάτων (τρακτέρ και παρελκόμενα)
− Χρήση στερεοσκοπίου
− Εντοπισμός βιοτικών/αβιοτικών παραγόντων που προκαλούν ζημιά στο αμπέλι ζιζάνια, ασθένειες, εχθροί, χαλάζι, τροφοπενίες, παγετός κ.α.)
− Διαλογή και ταξινόμηση σταφυλιών
− Συσκευασία και τυποποίηση σταφυλιών
− Εφαρμογή κανόνων ορθής υγιεινής πρακτικής
− Εφαρμογή κανόνων ορθής αποθηκευτικής πρακτικής
− Εφαρμογή κανόνων υγιεινής και ασφάλειας κατά τη μεταφορά
− Εφαρμογή διαφόρων μεθόδων εμβολιασμού (επιτόπιος σχιστός εμβολιασμός, μαγιόρκειος επιτόπιος εμβολιασμός, επιτραπέζιος αγγλικός εμβολιασμός, εμβολιασμός με εγκοπή)
− Διατήρηση μοσχευμάτων αμπέλου
− Στρωμάτωση μοσχευμάτων αμπέλου
− Διατήρηση εμβολιασμένων φυτών
− Μέτρηση πυκνότητας του γλεύκους
− Μέτρηση σακχάρων (oBrix) των σταφυλιών και του γλεύκους
− Μέτρηση pH του γλεύκους
− Μέτρηση ολικής οξύτητας του γλεύκους
− Μέτρηση χρωματικών χαρακτηριστικών του γλεύκους
− Λειτουργία ηλεκτρονικού ζυγού
− Ζύγιση -διάλυση- ανάμιξη βοηθητικών υλών
− Σύνδεση και λειτουργία σωληνώσεων και αντλιών
− Μεταφορά γλευκών, οίνων, σταφυλόμαζας
− Προσθήκη βοηθητικών υλικών
− Ψύξη, πίεση, σταθεροποίηση οίνου
− Μέτρηση θερμοκρασίας, ειδικού βάρους, σακχάρων, ολικής οξύτητας, pH γλεύκους/οίνου
− Λειτουργία ψυκτικού μηχανήματος
− Λειτουργία πιεστηρίου
− Μέτρηση θολερότητας
− Μέτρηση θερμοκρασίας/ υγρασίας χώρου ωρίμανσης / παλαίωσης και ρύθμιση συνθηκών
− Λειτουργία φίλτρου πλακών
− Χρήση και ρύθμιση θερμομέτρου, υγρασιομέτρου
− Λειτουργία εμφιαλωτικής μηχανής
− Ρύθμιση εμφιαλωτικής μηχανής
− Ρύθμιση αριθμού παρτίδας
− Εφαρμογή φιλτραρίσματος οίνου
− Εφαρμογή οδηγίας εμφιάλωσης / τυποποίησης / συσκευασίας οίνου
− Εφαρμογή κανόνων υγιεινής και ορθής βιομηχανικής πρακτικής
− Συμπλήρωση εντύπων συστημάτων ποιότητας
− Εφαρμογή οδηγιών μακροσκοπικού ελέγχου
− Εφαρμογή οπτικού ελέγχου, οργανοληπτικού ελέγχου και απλών αναλύσεων ποιότητας σε σταφύλια, γλεύκη καιοίνους
− Εφαρμογή κανόνων παραλαβής πρώτων και βοηθητικών υλών, υλικών συσκευασίας
− Εφαρμογή κριτηρίων αποδοχής κατά την παραλαβή πρώτων και βοηθητικών υλών και υλικών συσκευασίας,
− Εφαρμογή κανόνων ορθής αποθηκευτικής πρακτικής
− Εφαρμογή προγράμματος ελέγχων ποιότητας
− Εφαρμογή πλάνου εργασιών
− Λήψη παραγγελίας
− Εκτέλεση παραγγελίας
− Χρήση ταμειακής μηχανής/ υπολογιστή έκδοσης παραστατικών
− Επικοινωνία με επισκέπτες
− Ξενάγηση επισκεπτών
− Διεξαγωγή γευσιγνωσίας
− Πώληση προϊόντων επιχείρησης στους επισκέπτες
− Εφαρμογή οδηγιών και κανόνων ασφαλείας κατά τη διεξαγωγή ξεναγήσεων,
− Λήψη μέτρων προστασίας για την αποφυγή ατυχημάτων
− Καταστροφή υπολειμμάτων καλλιέργειας
− Μεταφορά υποπροϊόντων/αποβλήτων
− Αποθήκευση υποπροϊόντων/αποβλήτων
− Διαχωρισμός υποπροϊόντων/αποβλήτων
− Προώθηση υποπροϊόντων/αποβλήτων
− Σύνταξη πρωτοκόλλων καταστροφής υποπροϊόντων,
− Ενημέρωση αρμόδιων ελεγκτικών φορέων
− Συμπλήρωση εντύπων διαχείρισης υποπροϊόντων/αποβλήτων
− Εφαρμογή κανόνων προστασίας περιβάλλοντος και αειφόρου ανάπτυξης
− Εφαρμογή νομοθεσίας διαχείρισης υποπροϊόντων/αποβλήτων,
− Εφαρμογή βασικών κανόνων υγιεινής και ασφάλειας στους χώρους εργασίας
− Εφαρμογή του προτύπου περιβαλλοντικής διαχείρισης
− Χρήση οχημάτων, ελκυστήρων, κλαδευτηριών, ψεκαστήρων, υνιών, φρέζας, μισινέζας, λιπασματοδιανομέα
− Χρήση μέσων ατομικής προστασίας
− Εφαρμογή κανόνων ασφάλειας κατά τον χειρισμό εξοπλισμού στον αμπελώνα
− Εφαρμογή τυπικής προετοιμασίας εξοπλισμού και υλικών καθαριότητας
− Εφαρμογή κανόνων υγιεινής και ασφάλειας
− Εφαρμογή οδηγιών ελέγχου καλής λειτουργίας και συντήρησης εξοπλισμού.
− Έλεγχος κόστους και τήρηση αρχείων συντήρησης και επισκευών εξοπλισμού
− Καθαρισμός εσωτερικών χώρων (χώροι παραγωγής, εμφιάλωσης, αποθήκευσης, φόρτωσης, κάβα)
− Καθαρισμός εξοπλισμού (δεξαμενές, συσκευές, σωλήνες, βαρέλια, επιφάνειες εργασίας, κλπ.),
− Αποσυναρμολόγηση εξοπλισμού για εφαρμογή καθαρισμού
− Προετοιμασία καθαριστικών διαλυμάτων
− Έλεγχος δαπέδων, τοιχοποιίας και κτιριακών εγκαταστάσεων για φθορές
ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
∆εν υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο για τα επαγγελματικά δικαιώματα του Τεχνικού Αμπελουργίας και Οινοποιίας.