Η παρούσα μελέτη αφορά στο επαγγελματικό περίγραμμα του/της «Στελέχους Τμήματος Ποιότητας». Ως στέλεχος τμήματος ποιότητας ορίζεται ένα στέλεχος που δρα επικουρικά, κάτω από τις εντολές του υπεύθυνου ποιότητας, για την επίβλεψη και την εφαρμογή των διαδικασιών ποιοτικού ελέγχου και διασφάλισης ποιότητας σε έναν οργανισμό. Τα στελέχη αυτά διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη διασφάλιση ότι η εταιρεία παράγει προϊόντα και υπηρεσίες που ανταποκρίνονται ή υπερβαίνουν τις προσδοκίες των πελατών, τα πρότυπα του κλάδου και τις ρυθμιστικές απαιτήσεις.

Τα καθήκοντα ενός στελέχους τμήματος ποιότητας περιλαμβάνουν την ανάπτυξη και εφαρμογή πολιτικών και διαδικασιών ποιότητας, τη διενέργεια ελέγχων ποιότητας, τη διαχείριση έργων που σχετίζονται με την ποιότητα και την ανάλυση δεδομένων για τον εντοπισμό τομέων προς βελτίωση. Τα στελέχη αυτά συνεργάζονται στενά με τμήματα της επιχείρησης, όπως η παραγωγή και η εξυπηρέτηση πελατών, για να διασφαλίσουν ότι η ποιότητα ενσωματώνεται σε όλες τις πτυχές των λειτουργιών του οργανισμού.

Στην Ελλάδα, το συγκεκριμένο επάγγελμα έχει μια σταθερή αυξητική τάση η οποία οφείλεται στην παγκόσμια δυναμική του αντικειμένου της ποιότητας. Η παρούσα επικαιροποίηση του επαγγελματικού περιγράμματος καθώς και η δημιουργία εκπαιδευτικής διαδρομής που θα οδηγεί στη διδασκαλία του επαγγέλματος αυτού είναι παράγοντες που θα συντελέσουν στην αποδοχή σε ευρύτερο βαθμό της αναγκαιότητας του καθώς και στην αύξηση των δεικτών απασχόλησης που σχετίζονται με το επάγγελμα αυτό.

The present study presents the occupational profile of the “Quality Professional”. A Quality Professional is an employee who acts as an assistant, under the orders of the quality manager, to oversee and implement the quality control and quality assurance processes in an organization. These employees play a critical role in ensuring that the company produces products and services that meet or exceed customer expectations, industry standards and regulatory requirements.

The duties of a quality professional include developing and implementing quality policies and procedures, conducting quality audits, managing quality-related projects, and analyzing data to identify areas for improvement. These executives work closely with business departments, such as production and customer service, to ensure that quality is embedded in all aspects of the organization’s operations.

In Greece, the specific profession has a steady upward trend which is due to the global dynamics of quality. The current updating of the professional outline as well as the creation of an educational path that will lead to the teaching of this profession are factors that will contribute to a wider acceptance of its necessity as well as to an increase in the employment indicators related to this profession.

Η παρούσα μελέτη περιλαμβάνει το επαγγελματικό περίγραμμα και το πλαίσιο εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης για το επάγγελμα του «Στελέχους Τμήματος Ποιότητας ».

Το επαγγελματικό περίγραμμα συνιστά μια κωδικοποιημένη αποτύπωση του περιεχομένου του επαγγέλματος, καθώς και των απαιτούμενων για την άσκησή του προσόντων, όπως ορίζονται στην υπ΄αριθμ. 110988 ΚΥΑ (ΦΕΚ 566/8.5.06) με περιεχόμενο «Πιστοποίηση Επαγγελματικών Περιγραμμάτων». Αντίστοιχα, το πλαίσιο εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης αξιοποιεί στο ακέραιο την «πρώτη ύλη» του επαγγελματικού περιγράμματος και διατυπώνει τις ελάχιστες βασικές προδιαγραφές που προηγούνται του κάθε εκπαιδευτικού σχεδιασμού, ανεξάρτητα από τα ιδιαίτερα θεσμικά του χαρακτηριστικά.

Η δομή, το περιεχόμενο και ο τρόπος παρουσίασης της μελέτης, δίνει τη δυνατότητα αξιοποίησής της από πολλαπλές ομάδες απεύθυνσης, εξυπηρετώντας διαφορετικούς κάθε φορά σκοπούς. Ειδικότερα, μπορεί να αξιοποιηθεί από:

− εργαζόμενους ή ανέργους, ως εργαλείο πληροφόρησης για το επάγγελμα ή περιγραφής και τεκμηρίωσης των γνώσεων/δεξιοτήτων/ικανοτήτων τους,
− υπηρεσίες απασχόλησης και συμβουλευτικής σταδιοδρομίας, κατά τη παροχή των υπηρεσιών τους
− φορείς εκπαίδευσης/κατάρτισης, για να προσαρμόσουν τα προγράμματά τους,
− επιχειρήσεις, για να περιγράψουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τις δεξιότητες και τα προσόντα των εργαζομένων στις σχετικές θέσεις εργασίας.

Η μελέτη ακολουθεί ένα δομημένο πρότυπο με συγκεκριμένες μεθοδολογικές προδιαγραφές που ορίζονται στις Προδιαγραφές Εκσυγχρονισμένης Μεθοδολογίας, Προτύπων και Εργαλείων Εκπόνησης Επαγγελματικών Περιγραμμάτων και Πλαισίων Προδιαγραφών Προγραμμάτων2 , οι οποίες εγκρίθηκαν με την υπ’ αριθμ. ΓΔ/12832/15-04-21 Απόφαση της υπ’ αριθμ. 443ης/14-04-21 Συνεδρίασης του Δ.Σ. του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.

Συγκεκριμένα, η μελέτη εμπεριέχει: i) την εισαγωγή, ii) τη σύνοψη του επαγγελματικού περιγράμματος, iii) την ανάλυση του επαγγελματικού περιγράμματος, iv) τη βιβλιογραφία και v) το Πλαίσιο Εκπαιδευτικών Προδιαγραφών Προγραμμάτων.

i) Η εισαγωγή προσδιορίζει αδρά το περιεχόμενο της μελέτης και τον τρόπο αξιοποίησής της.

ii) Η σύνοψη του επαγγελματικού περιγράμματος, παρουσιάζει περιληπτικά τις βασικές πληροφορίες της ανάλυσης του επαγγέλματος.

iii) Η ανάλυση του επαγγελματικού περιγράμματος περιλαμβάνει τις παρακάτω ενότητες:

• Ενότητα Α: Τίτλος και ορισμός του επαγγέλματος / ειδικότητας.
• Ενότητα Β: Ανάλυση του επαγγέλματος / ειδικότητας – «προδιαγραφές».

¹ Όπου στο κείμενο του επαγγελματικού περιγράμματος αναφέρεται ο όρος «Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης» ή το αρκτικόλεξο «Ι.Ε.Κ.», νοούνται οι Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης ή το αρκτικόλεξο «Σ.Α.Ε.Κ.», αντίστοιχα. Σχετ. παρ.2, άρθρο 3 του ν. 5082/2024 (Α’9)»
² Καραλής, Θ., Μαρκίδης, Κ., Βαρβιτσιώτη, Ρ., Νάτσης, Π., Καρατράσογλου, Ι., Παπαευσταθίου, Κ., Γούλας, Χ., & Λιντζέρης, Π. (2021) Μεθοδολογικές προσεγγίσεις ανάπτυξης επαγγελματικών περιγραμμάτων και πλαισίων εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων, Αθήνα: ΙΝΕ ΓΣΕΕ.

• Ενότητα Γ: Απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες για την άσκηση του επαγγέλματος / ειδικότητας.
• Ενότητα Δ: Προτεινόμενες διαδρομές για την απόκτηση των απαιτούμενων προσόντων.
• Ενότητα Ε: Ενδεικτικοί τρόποι αξιολόγησης των απαιτούμενων γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων.

Στην Ενότητα Α καταγράφονται οι γενικότερες συνθήκες άσκησης του επαγγέλματος, οι τεχνολογικές και άλλες αλλαγές που το επηρεάζουν, οι προοπτικές του επαγγέλματος στην αγορά εργασίας και των κλάδων δραστηριότητας στους οποίους ασκείται, καθώς και οι ρυθμίσεις που ισχύουν σχετικά με την άσκησή του.

Στην Ενότητα Β αποτυπώνεται το περιεχόμενο του επαγγέλματος. Αναλύεται σε Κύριες Επαγγελματικές Λειτουργίες (ΚΕΛ1 έως ΚΕΛ2), κάθε ΚΕΛ αναλύεται σε Επιμέρους Επαγγελματικές Λειτουργίες (ΕΕΛ) και κάθε ΕΕΛ σε Επαγγελματικές Εργασίες (ΕΕ). Για κάθε ΕΕΛ προσδιορίζονται τα Κριτήρια Επαγγελματικής Ανταπόκρισης (ΚΕΑ) και το Εύρος Εφαρμογής (ΕυΕ) της.

Στην Ενότητα Γ αναλύονται οι απαιτούμενες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες που είναι απαραίτητες για την αποτελεσματική εκτέλεση κάθε ΕΕΛ.

Στην Ενότητα Δ καταγράφονται οι διαδρομές για την απόκτηση των απαιτούμενων προσόντων.

Στην Ενότητα Ε οι ενδεικτικοί τρόποι αξιολόγησης των απαιτούμενων γνώσεων και δεξιοτήτων.

Για την ανάπτυξη της παρούσας μελέτης συστάθηκε ομάδα εργασίας στην οποία συμμετείχαν ο κος Πέτρος Μαραβελάκης (συγγραφέας), ο κος Γδοντέλης Νικόλαος (εμπειρογνώμονας-εκπρόσωπος αντιπροσωπευτικής εργοδοτικής οργάνωσης, εν προκειμένω του ΙΝΣΕΤΕ), ο κος Κακαρούγκας Χρήστος (εμπειρογνώμονας-εκπρόσωπος αντιπροσωπευτικής οργάνωσης εργαζομένων, εν προκειμένω της ΓΣΕΕ), η κα Γεωργία Τσεινέ (εμπειρογνώμονας επαγγέλματος) και ο κος Αθανάσιος Δερμετζόπουλος (σύμβουλος επαγγελματικού περιγράμματος),.

Η τελική σύνθεση του Επαγγελματικού Περιγράμματος πραγματοποιήθηκε από τον συγγραφέα, υπό τη συμβουλευτική υποστήριξη του Αθανάσιου Δερμετζόπουλου και υπό την επιστημονική εποπτεία και τον συντονισμό των επιστημονικών στελεχών του ΙΝΣΕΤΕ.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ

Ένα στέλεχος του τμήματος ποιότητας είναι ένα στέλεχος που δρα επικουρικά, κάτω από τις εντολές του υπεύθυνου ποιότητας, για την επίβλεψη και την εφαρμογή των διαδικασιών ποιοτικού ελέγχου και διασφάλισης ποιότητας σε έναν οργανισμό (Evans, 2016). Διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στη διασφάλιση ότι η εταιρεία παράγει προϊόντα και υπηρεσίες που ανταποκρίνονται ή υπερβαίνουν τις προσδοκίες των πελατών, τα πρότυπα του κλάδου και τις ρυθμιστικές απαιτήσεις.

Τα καθήκοντα ενός στελέχους του τμήματος ποιότητας μπορεί να περιλαμβάνουν την ανάπτυξη και εφαρμογή πολιτικών και διαδικασιών ποιότητας, τη διενέργεια ελέγχων ποιότητας, τη διαχείριση έργων που σχετίζονται με την ποιότητα και την ανάλυση δεδομένων για τον εντοπισμό τομέων προς βελτίωση. Συνεργάζεται επίσης στενά με άλλα τμήματα, όπως η παραγωγή και η εξυπηρέτηση πελατών, για να διασφαλίσουν ότι η ποιότητα ενσωματώνεται σε όλες τις πτυχές των λειτουργιών του οργανισμού (Goetsch and Davis 2015).

Εκτός από την τεχνογνωσία, τα στελέχη του τμήματος ποιότητας χρειάζονται επίσης ισχυρές ηγετικές, διαπροσωπικές δεξιότητες και δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων για την αποτελεσματική διαχείριση των ομάδων, την επικοινωνία με τα ενδιαφερόμενα μέρη και τη συνεχή βελτίωση.

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΗΣ

Επιχειρήσεις όλων των κλάδων δραστηριότητας που έχουν τμήμα ποιότητας.

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ

Το επάγγελμα του Στελέχους Τμήματος Ποιότητας δεν έχει προϋποθέσεις άσκησης.

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΑΠΟΚΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ

Συνδικαλιστικές-επαγγελματικές ή επιστημονικές οργανώσεις σχετικές με το επάγγελμα/ειδικότητα

• Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας (ΓΣΕΕ): https://gsee.gr/
• Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδος (ΟΙΥΕ): https://oiye.gr/
• Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ): https://www.sev.org.gr/,

³ Στην παρούσα μελέτη η φράση [«Στέλεχος Τμήματος Ποιότητας»] αναφέρεται και στα δύο φύλα. Το αρσενικό γραμματικό γένος χρησιμοποιείται για καθαρά πρακτικούς λόγους

• Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου & Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ): https://esee.gr/,
• Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ): https://www.gsevee.gr/ Έντυπα και άλλα μέσα πληροφόρησης
• Εθνικό Σύστημα Υποδομών Ποιότητας (ΕΣΥΠ) – https://esyp.eu/
• Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης (ΕΣΥΔ) – https://esyd.gr/
• Ελληνικός Οργανισμός Τυποποίησης (ΕΛΟΤ) – https://elot.gr/
• Ελληνικό Ινστιτούτο Mετρολογίας (ΕΙΜ) – https://eim.gr/
• Ελληνική Ένωση Εργαστηρίων (HellasLab) – https://www.hellaslab.gr/
• Ελληνική Ένωση των Διαπιστευμένων Φορέων Επιθεώρησης και Πιστοποίησης (HellasCert) – https://www.hellascert.gr/
• www.qualitynet.gr
• International Organization for Standardization – www.iso.org
• European Committee for Standardization – www.cencenelec.eu
• European co-operation for Accreditation – www.european-accreditation.org
• European Organization For Quality – www.eoq.org
• The International Certification Network – Διεθνές Δίκτυο Πιστοποίησης ΙQNet – www.iqnet-certification.com
• Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για τη Διοίκηση Ποιότητας – www.efqm.org
• Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Γ.Γ. Βιομηχανίας, Διεύθυνση Πολιτικής Ποιότητας – https://www.ggb.gr/el/node/213
• HELLASLAB – Ελληνική Ένωση Εργαστηρίων – https://www.hellaslab.gr/

ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ

− Υποστηρίζει το σχεδιασμό του συστήματος ποιότητας
− Υποστηρίζει το σχεδιασμό του συστήματος ποιοτικού ελέγχου
− Υποστηρίζει την ανάπτυξη και έλεγχο της τεκμηρίωσης του συστήματος ποιότητας
− Διερευνά τα πρότυπα και προδιάγραφες ποιότητας
− Υποστηρίζει τη διαχείριση και έλεγχο της τεκμηρίωσης και την ακεραιότητα του συστήματος ποιότητας, όταν προγραμματίζονται αλλαγές
− Συμμετέχει στις διεργασίες του ποιοτικού ελέγχου
− Υποστηρίζει την εκπαίδευση του προσωπικού για το σύστημα ποιότητας
− Συμμετέχει στον καθορισμό και τη διενέργεια των κατάλληλων μετρήσεων για την αξιολόγηση της ποιότητας
− Συμμετέχει στην αξιολόγηση της ποιότητας των προϊόντων και υπηρεσιών και της αποτελεσματικότητας του συστήματος ποιότητας
− Συμμετέχει στη διαμόρφωση προτάσεων βελτίωσης του συστήματος ποιότητας

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ

− Αγγλικά/Αγγλική ορολογία για την ποιότητα.
− Αρχές ανάλυσης δεδομένων.
− Αρχές Διοίκησης Ανθρωπίνων Πόρων
− Αρχές μεθοδολογίας επιχειρησιακής έρευνας.
− Αρχές παρουσίασης αποτελεσμάτων επιχειρησιακής έρευνας.
− Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων
− Αρχές Διοίκησης Παραγωγής
− Αρχές Στατιστικού Ελέγχου Διεργασιών
− Αρχές και Τεχνικές Διοίκησης Ποιότητας
− Βασικές δεξιότητες χρήσης ηλεκτρονικών υπολογιστών, διαδικτύου και τεχνολογιών επικοινωνίας.
− Κανόνες προστασίας προσωπικών δεδομένων.

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ

− Ανάπτυξη εγγράφων και αναφορών.
− Βασική ανάλυση δεδομένων.
− Βασική διαχείριση προγραμμάτων πιστοποίησης ποιότητας π.χ. ISO 22000, ISO 14000, ISO 9000 κ.λπ.
− Διαχείριση αρχείου εγγράφων.
− Διαχείριση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και επιχειρησιακών επικοινωνιών.
− Εφαρμογή κανόνων δεοντολογίας και συμπεριφοράς
− Εφαρμογή κανόνων προστασίας προσωπικών δεδομένων.
− Καταγραφή προγραμματισμού επιχειρησιακών στόχων (Gantt charts).
− Οργάνωση επιχειρησιακών συναντήσεων (meetings).
− Οργάνωση και τήρηση αρχείων
− Πραγματοποίηση βασικής επιχειρησιακής έρευνας.
− Συμπλήρωση φορμών και τυποποιημένων εγγράφων.
− Τήρηση δεοντολογίας επαγγέλματος
− Χρήση εξαρτημάτων και περιφερειακών ηλεκτρονικών υπολογιστών.
− Χρήση προγραμμάτων παραγωγικότητας γραφείου π.χ. κειμενογράφο, παρουσιάσεων, υπολογιστικών φύλλων κ.λπ.

ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

—