Στέλεχος διοίκησης τουριστικών επιχειρήσεων

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η παρούσα μελέτη αφορά στο επαγγελματικό περίγραμμα του «Στελέχους Διοίκησης Τουριστικών Επιχειρήσεων». Τα «Στελέχη Διοίκησης Τουριστικών Επιχειρήσεων» μπορούν να οριστούν ως: «Οι επαγγελματίες που μέσω της εργασίας τους υποστηρίζουν διευθυντές να καθοδηγήσουν την εφαρμογή των βασικών λειτουργιών της διοίκησης (Προγραμματισμό, Οργάνωση, Στελέχωση, Καθοδήγηση και
Έλεγχο) στα επίπεδα: της διοίκησης πρώτης γραμμής, της μεσαίας και της ανώτερης διοίκησης σε τουριστικές επιχειρήσεις». Ως τουριστικές επιχειρήσεις ορίζονται οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα του τουρισμού και είναι οι εξής: Τουριστικά καταλύματα, Εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής, Τουριστικά γραφεία, Γραφεία ενοικιάσεως αυτοκινήτων, Επιχειρήσεις εκμίσθωσης Μοτοσικλετών, Τρίτροχων και Τετράτροχων οχημάτων άνω των 50 κ.εκ., Τουριστικές Επιχειρήσεις Οδικών Μεταφορών (Τ.Ε.Ο.Μ.), Ναυλομεσιτικά Γραφεία και Επιβατηγά αυτοκίνητα δημόσιας χρήσεως χωρίς μετρητή (λιμουζίνες) με οδηγό.
Οι τουριστικές επιχειρήσεις στην προσπάθεια τους να ανταποκριθούν στις προκλήσεις που το ανταγωνιστικό επιχειρησιακό τουριστικό περιβάλλον δημιουργεί, εφαρμόζουν τις αρχές των διαφορετικών «Σχολών Διοικητικής Σκέψης» προσαρμοσμένες στις ιδιαίτερες κοινωνικές, πολιτικές, οικονομικές και τεχνολογικές συνθήκες κάθε εποχής. Αυτό διαχρονικά επηρεάζει σε σημαντικά το επάγγελμα του «Στελέχους Διοίκησης Τουριστικών Επιχειρήσεων» αφού σε μεγάλο βαθμό η εφαρμογή της εργασίας του εξαρτάται από το μείγμα των αρχών των «Σχολών Διοικητικής Σκέψης» που η διοίκηση της τουριστικής επιχείρησης για την οποία εργάζεται έχει επιλέξει (εκούσια ή ακούσια) να ακολουθήσει.
Βάσει των παραπάνω η παρούσα μελέτη θέτει υψηλό βαθμό πρωτοτυπίας και χρησιμότητας για την ελληνικό τουριστικό κλάδο καθώς καταγραφεί, τις συνθήκες εργασίας, τα καθήκοντα, τις γνώσεις, τις δεξιότητες, τις ικανότητες, τις εκπαιδευτικές διαδρομές απόκτησης αυτών, κ.λπ., για το επάγγελμα του «Στελέχους Διοίκησης Τουριστικών Επιχειρήσεων», στο σύγχρονο ανταγωνιστικό επιχειρησιακό
τουριστικό περιβάλλον.
ABSTRACT
The present study concerns the occupational profile of the “Management Executive of Tourism Businesses”. “Management Executives of Tourism Businesses ” can be defined as: “Professionals who through their work support managers to guide the implementation of the basic functions of management (Planning, Organizing, Staffing, Directing and Controlling) at the levels of first-line management, middle and senior management in tourism businesses’. Tourist businesses are defined as businesses that operate in the tourism sector and are as
follows: Tourist accommodation, Special tourist infrastructure facilities, Travel Agencies, Car rental offices, Motorcycle, Tricycle and Quadricycle rental companies over 50 cc.., Tourist Road Transport Companies (T.E.O.M.), Shipping Agencies and public passenger cars without a meter (limousines) with a driver.
Tourism businesses in their effort to respond to the challenges that the competitive business tourism environment creates, apply the principles of the different “Schools of Management Thought” adapted to the particular social, political, economic, and technological conditions of each era. This over time significantly affects the profession of the “Management Executive of Tourism Businesses” since to a large extent the implementation of his/her work depends on the mix of principles of the “Schools of Management Thought” that the management of the tourism business for which he works has chosen (voluntarily or unintentionally) to follow.
Based on the above, this study sets a high degree of originality and usefulness for the Greek tourism industry as it records the working conditions, tasks, knowledge, skills, abilities, educational paths to acquire them, etc., for the profession of the “Management Executive of Tourism Businesses”, in the modern competitive business tourism environment.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΣΥΝΟΨΗ
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ
Τα «Στελέχη Διοίκησης Τουριστικών Επιχειρήσεων» μπορούν να οριστούν ως: «Οι επαγγελματίες που μέσω της εργασίας τους
υποστηρίζουν διευθυντές τουριστικών επιχειρήσεων να καθοδηγήσουν την εφαρμογή των βασικών λειτουργιών της διοίκησης
(Προγραμματισμό, Οργάνωση, Στελέχωση, Καθοδήγηση και Έλεγχο) στα επίπεδα: της διοίκησης πρώτης γραμμής, της μεσαίας και
της ανώτερης διοίκησης».
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΗΣ
Σύμφωνα με το Άρθρο 1 του Νόμου 4276/2014, «Απλούστευση διαδικασιών λειτουργίας τουριστικών επιχειρήσεων και
τουριστικών υποδομών, ειδικές μορφές τουρισμού και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α΄155/30.7.2014), «ως τουριστικές επιχειρήσεις
ορίζονται οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα του τουρισμού και είναι οι εξής:
− Τουριστικά καταλύματα.
− Εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής.
− Τουριστικά γραφεία.
− Γραφεία ενοικιάσεως αυτοκινήτων.
− Επιχειρήσεις εκμίσθωσης Μοτοσικλετών, Τρίτροχων και Τετράτροχων οχημάτων άνω των 50 κ.εκ..
− Τουριστικές Επιχειρήσεις Οδικών Μεταφορών (Τ.Ε.Ο.Μ.).
− Ναυλομεσιτικά Γραφεία..
− Επιβατηγά αυτοκίνητα δημόσιας χρήσεως χωρίς μετρητή (λιμουζίνες) με οδηγό.
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ
Δεν υπάρχουν.
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΑΠΟΚΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΕΣ ΔΙΔΑΔΡΟΜΕΣ
Οι υφιστάμενες εκπαιδευτικές διαδρομές είναι αυτές που προσδιορίζονται από νομοθετικές ρυθμίσεις, οι οποίες είναι σε ισχύ και
περιγράφουν τις προϋποθέσεις για την απόκτηση επαγγελματικών αδειών και επαγγελματικών δικαιωμάτων για ένα
συγκεκριμένο επάγγελμα. Για το παρόν επαγγελματικό περίγραμμα δεν απαιτείται άδεια άσκησης επαγγέλματος.
Παρακάτω προτείνονται εναλλακτικές επιλογές διαδρομών που μπορεί να ακολουθήσει κάποιος για να αποκτήσει τα
απαιτούμενα προσόντα άσκησης του επαγγέλματος.
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ
Στέλεχος διοίκησης τουριστικών επιχειρήσεων |
1η Διαδρομή | Δίπλωμα Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ) επιπέδου 5 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων (ΕΠΠ) στην ειδικότητα: «Τεχνολογίες Επικοινωνίας και Πληροφοριών στην Ταξιδιωτική Βιομηχανία» της Υπουργικής Απόφασης ΦΒ6/33022/K3/23.03.2021 (ΦΕΚ 1315/τ.Β’/5.4.2021) → Συναφής επαγγελματική εμπειρία τουλάχιστον δύο (2) ετών → Συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση (Θεωρία) στην ΚΕΛ του επαγγέλματος. |
2η Διαδρομή | Δίπλωμα Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ) επιπέδου 5 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων (ΕΠΠ) στην ειδικότητα: «Στέλεχος Διοίκησης και Οικονομίας» του Ν.4186/2013 (ΦΕΚ 193/Α/17-9/2013) ή ισότιμων και συναφών τίτλων του Ν.2009/1992, (ΦΕΚ 18/Α/14.2.1992) ή του Ν.4763/2020 (ΦΕΚ Α 254/21.12.2020) → Συναφής επαγγελματική εμπειρία τουλάχιστον δύο (2) ετών → Συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση (Θεωρία) στην ΚΕΛ του επαγγέλματος |
3η Διαδρομή | Δίπλωμα Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ) επιπέδου 5 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων (ΕΠΠ) στην ειδικότητα: «Στέλεχος Διοίκησης και Οικονομίας στον Τομέα του Τουρισμού» του Ν.4186/2013 (ΦΕΚ 193/Α/17-9/2013) ή ισότιμων και συναφών τίτλων του Ν.2009/1992, (ΦΕΚ 18/Α/14.2.1992) ή του Ν.4763/2020 (ΦΕΚ Α 254/21.12.2020) → Συναφής επαγγελματική εμπειρία τουλάχιστον δύο (2) ετών → Συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση (Θεωρία) στην ΚΕΛ του επαγγέλματος. |
4η Διαδρομή | Δίπλωμα Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ) επιπέδου 5 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων (ΕΠΠ) στην ειδικότητα: «Τεχνικός Τουριστικών Μονάδων και Επιχειρήσεων Φιλοξενίας (Υπηρεσία υποδοχής – Υπηρεσία ορόφων – Εμπορευματογνωσία)» του Ν.4186/2013 (ΦΕΚ 193/Α/17.9.2013) ή ισότιμων και συναφών τίτλων του Ν.2009/1992, (ΦΕΚ 18/Α/14.2.1992) ή του Ν.4763/2020 (ΦΕΚ Α 254/21.12.2020) → Συναφής επαγγελματική εμπειρία τουλάχιστον δύο (2) ετών → Συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση (Θεωρία) στην ΚΕΛ του επαγγέλματος. |
5η Διαδρομή | Δίπλωμα Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ) επιπέδου 5 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων (ΕΠΠ) στην ειδικότητα: «Στέλεχος Διοίκησης και Οικονομίας στον Τομέα της Ναυτιλίας» του Ν.4186/2013 (ΦΕΚ 193/Α/17.9.2013) ή ισότιμων και συναφών τίτλων του Ν.2009/1992, (ΦΕΚ 18/Α/14.2.1992) ή του Ν.4763/2020 (ΦΕΚ Α 254/21.12.2020) → Συναφής επαγγελματική εμπειρία τουλάχιστον δύο (2) ετών → Συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση (Θεωρία) στην ΚΕΛ του επαγγέλματος. |
6η Διαδρομή | Δίπλωμα Μεταλυκειακού Έτους – Τάξης Μαθητείας Επαγγελματικού Λυκείου (ΕΠΑΛ) επιπέδου 5 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων (ΕΠΠ) της ειδικότητας «Υπάλληλος Τουριστικών Επιχειρήσεων» → Συναφής επαγγελματική εμπειρία τουλάχιστον δύο (2) ετών → Συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση (Θεωρία) στην ΚΕΛ του επαγγέλματος. |
7η Διαδρομή | Πτυχίο Επαγγελματικού Λυκείου (ΕΠΑΛ) επιπέδου 4 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων (ΕΠΠ) της ειδικότητας «Υπάλληλος Τουριστικών Επιχειρήσεων» → Συναφής επαγγελματική εμπειρία τουλάχιστον τριών (3) ετών → Συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση (Θεωρία) στην ΚΕΛ του επαγγέλματος. |
8η Διαδρομή | Πτυχίο Επαγγελματικής Σχολής (ΕΠΑΣ) Μαθητείας ΔΥΠΑ επιπέδου 3 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων (ΕΠΠ)της ειδικότητας «Υπάλληλος Διοικητικών Καθηκόντων» → Συναφής επαγγελματική εμπειρία τουλάχιστον τεσσάρων (4) ετών → Συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση (Θεωρία) στην ΚΕΛ του επαγγέλματος. |
9η Διαδρομή | Πτυχίο Επαγγελματικής Σχολής (ΕΠΑ.Σ.) Μαθητείας ΔΥΠΑ επιπέδου 3 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων (ΕΠΠ)της ειδικότητας «Ξενοδοχειακών Επιχειρήσεων» → Συναφής επαγγελματική εμπειρία τουλάχιστον τεσσάρων (4) ετών → Συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση (Θεωρία) στην ΚΕΛ του επαγγέλματος. |
10η Διαδρομή | Απολυτήριο Γενικού Λυκείου επιπέδου 4 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων (ΕΠΠ)→ Συναφής επαγγελματική εμπειρία τουλάχιστον τεσσάρων (4) ετών → Συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση (Θεωρία) στην ΚΕΛ του επαγγέλματος. |
3* Στην παρούσα μελέτη η φράση «Στέλεχος Διοίκησης Τουριστικών Επιχειρήσεων» αναφέρεται και στα δύο φύλα. Το αρσενικό γραμματικό γένος χρησιμοποιείται
για καθαρά πρακτικούς λόγους.
Σημείωση: Οι ειδικότητες ΙΕΚ στον τομέα του τουρισμού μπορούν να εντοπιστούν στην ιστοσελίδα της Γ.Γ.Ε.Ε.Κ ΔΒΜ&Ν: https://www.gsvetlly.minedu.gov.gr/dimosia-institoyta-epaggelmatikis-katartisis-d-i-e-k/odigoi-katartisis-spoudon αλλά και στην ιστοσελίδα του Δημόσιων Σχολών Τουριστικής Εκπαίδευσης του Υπουργείου Τουρισμού: http://www.mintour.edu.gr/index.php Όπου στο κείμενο του επαγγελματικού περιγράμματος αναφέρεται ο όρος «Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης» ή το αρκτικόλεξο «Ι.Ε.Κ.», νοούνται οι Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης ή το αρκτικόλεξο «Σ.Α.Ε.Κ.», αντίστοιχα. Σχετ. παρ.2, άρθρο 3 του ν. 5082/2024 (Α’9)
Οι παραπάνω επαγγελματικές προϋπηρεσίες, κατά περίπτωση, υπόκεινται σε επανεκτίμηση ή εν γένει εκτίμηση του χρόνου για την απόκτηση επαγγελματικών αδειών από το αρμόδιο Υπουργείο, σε περίπτωση επικαιροποίησης του οικείου θεσμικού πλαισίου.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ
− Γενική Πανελλαδική Ομοσπονδία Επιχειρήσεων Τουρισμού, ΓΕΠΟΕΤ: http://poet.gr/%ce%b7-%ce%b3%ce%b5-%cf%80-%ce%bf-
%ce%b5-%cf%84/
− Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας, ΓΣΕΕ: https://gsee.gr/
− Ελληνικός Σύνδεσμος Θαλασσίου Τουρισμού: https://www.gya.gr/
− Ένωση Μαρίνων Ελλάδας, ΕΜΑΕ: https://greek-marinas.gr/el/
− Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδας, ΞΕΕ: https://www.grhotels.gr/
− Πανελλήνια Ένωση Αξιωματικών & Κατώτερων Πληρωμάτων Επαγγελματικών & Ιδιωτικών Θαλαμηγών Σκαφών,
ΠΕΑΚΠΕΙΘΣ: https://www.hyca.gr/
− Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στον Επισιτισμό – Τουρισμό (ΠΟΕΕΤ): https://www.poeet.gr/
− Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων, ΠΟΞ: https://www.hhf.gr/
− Πανελλήνια Ομοσπονδία Τουριστικών Γραφείων: https://www.potour.gr/
− Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εργαζομένων στη Ναυτιλία και τον Τουρισμό, ΠΑΣΕΝΤ: http://www.pasent.gr/
− Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, ΣΕΤΕ: https://sete.gr/
− Σύνδεσμος Ελλήνων Επαγγελματιών Οργανωτών Συνεδρίων, HAPCO: https://hapco.gr
− Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας, ΣΕΕΝ: https://seen.org.gr/el/
− Σύνδεσμος Τουριστικών Επιχειρήσεων Ενοικιάσεις Αυτοκινήτων Ελλάδας, ΣΤΕΕΑΣ: https://www.steea.gr /
− Σύνδεσμος των εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων, HATTA: http://www.hatta.gr/
− Συνομοσπονδία Επιχειρηματιών Τουριστικών Καταλυμάτων Ελλάδας, ΣΕΤΚΕ: https://www.setke.gr/el
ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ
− Υποστηρίζει την διοίκηση στην διαμόρφωση και τον προγραμματισμό των στόχων της τουριστικής επιχείρησης ή τμήματος αυτής.
− Υποστηρίζει την διοίκηση στην οργάνωση της τουριστικής επιχείρησης ή τμήματος αυτής.
− Υποστηρίζει την διοίκηση στην στελέχωση της τουριστικής επιχείρησης ή τμήματος αυτής.
− Υποστηρίζει την διοίκηση στην διεύθυνση του ανθρώπινου δυναμικού της τουριστικής επιχείρησης ή τμήματος αυτής.
− Υποστηρίζει την διοίκηση στον έλεγχο της τουριστικής επιχείρησης ή τμήματος αυτής.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ
− Αγγλικά/Αγγλική τουριστική ορολογία.
− Αρχές ανάλυσης δεδομένων.
− Αρχές βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης.
− Αρχές γενικής λογιστικής.
− Αρχές διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού.
− Αρχές διαχείρισης κρίσεων στον τουρισμό.
− Αρχές εργασιακών σχέσεων.
− Αρχές εργατικού δίκαιου.
− Αρχές μεθοδολογίας επιχειρησιακής έρευνας.
− Αρχές νομοθεσία τουριστικών επιχειρήσεων.
− Αρχές παρουσίασης αποτελεσμάτων επιχειρησιακής έρευνας.
− Αρχές στρατηγικής διοίκησης τουριστικών επιχειρήσεων.
− Αρχές σύνταξης και κοινοποίησης αναφορών ελέγχου.
− Αρχές τουριστικού μάρκετινγκ.
− Αρχές ψηφιακού μάρκετινγκ.
− Διοίκηση ολικής ποιότητας.
− Διοίκηση τουριστικών επιχειρήσεων.
− Εισαγωγή στην τουριστική βιομηχανία.
− Εισαγωγή στις μεθόδους επιχειρησιακού ελέγχου.
− Επιχειρηματικότητα και καινοτομία στον τουρισμό.
− Επιχειρησιακές επικοινωνίες.
− Κανόνες προστασίας προσωπικών δεδομένων.
− Λογισμικό παραγωγικότητας γραφείου π.χ. κειμενογράφο, παρουσιάσεων, υπολογιστικών φύλλων κ.λπ. και διαδίκτυο.
− Οργάνωση και λειτουργία τουριστικών επιχειρήσεων
− Στοιχεία εμπορικού δικαίου.
− Τουριστική γεωγραφία.
ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ
− Ανάπτυξη εγγράφων και αναφορών.
− Βασική ανάλυση δεδομένων.
− Βασική αξιολόγηση των αναγραφόμενων σε βιογραφικό υποψηφίων για μια θέση εργασίας γνώσεων, ικανοτήτων και δεξιοτήτων.
− Βασική διαχείριση προγραμμάτων πιστοποίησης ποιότητας π.χ. ISO 22000, ISO 14000, ISO 9000 κ.λπ.
− Διαμόρφωση αγγελιών προσέλκυσης υποψήφιων για πρόσληψη.
− Διαχείριση αρχείου εγγράφων.
− Διαχείριση δραστηριοτήτων προώθησης και ανάδειξης τουριστικών επιχειρήσεων.
− Διαχείριση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και επιχειρησιακών επικοινωνιών.
− Εφαρμογή κανόνων προστασίας προσωπικών δεδομένων.
− Καταγραφή προγραμματισμού επιχειρησιακών στόχων (Gantt charts).
− Οργάνωση επιχειρησιακών συναντήσεων (meetings).
− Πραγματοποίηση βασικής επιχειρησιακής έρευνας.
− Συμπλήρωση φορμών και τυποποιημένων εγγράφων.
− Χρήση εξαρτημάτων και περιφερειακών ηλεκτρονικών υπολογιστών.
− Χρήση προγραμμάτων παραγωγικότητας γραφείου π.χ. κειμενογράφο, παρουσιάσεων, υπολογιστικών φύλλων κ.λπ.
ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
—