Στέλεχος Διαμεταφοράς
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η παρούσα μελέτη αφορά στο επαγγελματικό περίγραμμα του «Στελέχους Διαμεταφοράς».
«ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΔΙΑΜΕΤΑΦΟΡΑΣ» (freight forwarder) καλείται το επάγγελμα το οποίο χαρακτηρίζεται ή διέπεται ή σχετίζεται με υπηρεσίες που αφορούν στην μεταφορά, συγκέντρωση, αποθήκευση, διαχείριση, συσκευασία ή διανομή αγαθών.
Επίσης το επάγγελμα του διαμεταφορέα περιλαμβάνει την παροχή συμπληρωματικών και συμβουλευτικών υπηρεσιών χωρίς να περιορίζονται οι υπηρεσίες αυτές σε τελωνειακές και δημοσιονομικά θέματα.
Παράλληλα οι παρεχόμενες υπηρεσίες διαμεταφοράς, περιλαμβάνουν επίσης υπηρεσίες logistics όπου η σύγχρονη τεχνολογία της πληροφορικής και των επικοινωνιών συνδυάζεται με την μεταφορά, διαχείριση ή αποθήκευση των αγαθών και με την ολοκληρωμένη διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Η παρούσα μελέτη περιλαμβάνει το επαγγελματικό περίγραμμα και το πλαίσιο εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης για το επάγγελμα του «Στελέχους Διαμεταφοράς».
ABSTRACT
The present study concerns the occupational profile of the “Freight Forwarder”.
Freight Forwarder is a profession that is characterized, assimilates, or relates to transportation, assembly, storage, management, packaging, or distribution services.
In addition, this profession incorporates supplementary and advisory services without them being confined to customs or fiscal matters.
Correspondingly, the administered freight forwarder services consist of logistic services that integrate modern information and communication science with transportation, management, or storage together with the complete distribution chain management.
The present study concerns the occupational profile of the “Freight Forwarder”
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η παρούσα μελέτη περιλαμβάνει το επαγγελματικό περίγραμμα και το πλαίσιο εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης για το επάγγελμα του «Στελέχους Διαμεταφοράς».
Το επαγγελματικό περίγραμμα συνιστά μια κωδικοποιημένη αποτύπωση του περιεχομένου του επαγγέλματος, καθώς και των απαιτούμενων για την άσκησή του προσόντων, όπως ορίζονται στην υπ΄αριθμ. 110988 ΚΥΑ (ΦΕΚ 566/8.5.06) με περιεχόμενο «Πιστοποίηση Επαγγελματικών Περιγραμμάτων». Αντίστοιχα, το πλαίσιο εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης αξιοποιεί στο ακέραιο την «πρώτη ύλη» του επαγγελματικού περιγράμματος και διατυπώνει τις ελάχιστες βασικές προδιαγραφές που προηγούνται του κάθε εκπαιδευτικού σχεδιασμού, ανεξάρτητα από τα ιδιαίτερα θεσμικά του χαρακτηριστικά.
Η δομή, το περιεχόμενο και ο τρόπος παρουσίασης της μελέτης, δίνει τη δυνατότητα αξιοποίησής της από πολλαπλές ομάδες απεύθυνσης, εξυπηρετώντας διαφορετικούς κάθε φορά σκοπούς.
Ειδικότερα, μπορεί να αξιοποιηθεί από:
− εργαζόμενους ή ανέργους, ως εργαλείο πληροφόρησης για το επάγγελμα ή περιγραφής και τεκμηρίωσης των γνώσεων/δεξιοτήτων/ικανοτήτων τους,
− υπηρεσίες απασχόλησης και συμβουλευτικής σταδιοδρομίας, κατά τη παροχή των υπηρεσιών τους
− φορείς εκπαίδευσης/κατάρτισης, για να προσαρμόσουν τα προγράμματά τους,
− επιχειρήσεις, για να περιγράψουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τις δεξιότητες και τα προσόντα των εργαζομένων στις σχετικές θέσεις εργασίας.
Η μελέτη ακολουθεί ένα δομημένο πρότυπο με συγκεκριμένες μεθοδολογικές προδιαγραφές που ορίζονται στις Προδιαγραφές Εκσυγχρονισμένης Μεθοδολογίας, Προτύπων και Εργαλείων Εκπόνησης Επαγγελματικών Περιγραμμάτων και Πλαισίων Προδιαγραφών Προγραμμάτων2 , οι οποίες εγκρίθηκαν με την υπ’ αριθμ. ΓΔ/12832/15-04-21 Απόφαση της υπ’ αριθμ. 443ης/14-04-21 Συνεδρίασης του Δ.Σ. του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.
Συγκεκριμένα, η μελέτη εμπεριέχει: i) την εισαγωγή, ii) τη σύνοψη του επαγγελματικού περιγράμματος, iii) την ανάλυση του επαγγελματικού περιγράμματος, iv) τη βιβλιογραφία και v) το Πλαίσιο Εκπαιδευτικών Προδιαγραφών Προγραμμάτων.
i)Η εισαγωγή προσδιορίζει αδρά το περιεχόμενο της μελέτης και τον τρόπο αξιοποίησής της.
ii) Η σύνοψη του επαγγελματικού περιγράμματος, παρουσιάζει περιληπτικά τις βασικές πληροφορίες της ανάλυσης του επαγγέλματος.
iii) Η ανάλυση του επαγγελματικού περιγράμματος περιλαμβάνει τις παρακάτω ενότητες:
• Ενότητα Α: Τίτλος και ορισμός του επαγγέλματος / ειδικότητας.
• Ενότητα Β: Ανάλυση του επαγγέλματος / ειδικότητας – «προδιαγραφές».
1 Όπου στο κείμενο του επαγγελματικού περιγράμματος αναφέρεται ο όρος «Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης» ή το αρκτικόλεξο «Ι.Ε.Κ.», νοούνται οι Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης ή το αρκτικόλεξο «Σ.Α.Ε.Κ.», αντίστοιχα. Σχετ. παρ.2, άρθρο 3 του ν. 5082/2024 (Α’9)
2 Καραλής, Θ., Μαρκίδης, Κ., Βαρβιτσιώτη, Ρ., Νάτσης, Π., Καρατράσογλου, Ι., Παπαευσταθίου, Κ., Γούλας, Χ., & Λιντζέρης, Π. (2021) Μεθοδολογικές προσεγγίσεις ανάπτυξης επαγγελματικών περιγραμμάτων και πλαισίων εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων, Αθήνα: ΙΝΕ ΓΣΕΕ.
• Ενότητα Γ: Απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες για την άσκηση του επαγγέλματος / ειδικότητας.
• Ενότητα Δ: Προτεινόμενες διαδρομές για την απόκτηση των απαιτούμενων προσόντων.
• Ενότητα Ε: Ενδεικτικοί τρόποι αξιολόγησης των απαιτούμενων γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων.
Στην Ενότητα Α καταγράφονται οι γενικότερες συνθήκες άσκησης του επαγγέλματος, οι τεχνολογικές και άλλες αλλαγές που το επηρεάζουν, οι προοπτικές του επαγγέλματος στην αγορά εργασίας και των κλάδων δραστηριότητας στους οποίους ασκείται, καθώς και οι ρυθμίσεις που ισχύουν σχετικά με την άσκησή του.
Στην Ενότητα Β αποτυπώνεται το περιεχόμενο του επαγγέλματος. Αναλύεται σε Κύριες Επαγγελματικές Λειτουργίες (ΚΕΛ1 έως ΚΕΛν), κάθε ΚΕΛ αναλύεται σε Επιμέρους Επαγγελματικές Λειτουργίες (ΕΕΛ) και κάθε ΕΕΛ σε Επαγγελματικές Εργασίες (ΕΕ). Για κάθε ΕΕΛ προσδιορίζονται τα Κριτήρια Επαγγελματικής Ανταπόκρισης (ΚΕΑ) και το Εύρος Εφαρμογής (ΕυΕ) της.
Στην Ενότητα Γ αναλύονται οι απαιτούμενες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες που είναι απαραίτητες για την αποτελεσματική εκτέλεση κάθε ΕΕΛ.
Στην Ενότητα Δ καταγράφονται οι διαδρομές για την απόκτηση των απαιτούμενων προσόντων.
Στην Ενότητα Ε οι ενδεικτικοί τρόποι αξιολόγησης των απαιτούμενων γνώσεων και δεξιοτήτων.
iv) Στη βιβλιογραφία παρατίθενται βιβλία, άρθρα κ.λπ. πάνω στα οποία στηρίζεται η συγγραφή των ενοτήτων του επαγγελματικού περιγράμματος ενώ, παράλληλα, συνιστούν προτάσεις για περαιτέρω μελέτη και εμβάθυνση στο αντικείμενο ή στο επάγγελμα.
Για την ανάπτυξη της παρούσας μελέτης συστάθηκε ομάδα εργασίας στην οποία συμμετείχαν ο Ηλίας Γεράκος (συγγραφέας), ο Νικόλαος Αργυρίδης (εμπειρογνώμονας εκπρόσωπος στο υπό εξέταση επάγγελμα) και οι Σπυρίδων Κοττώρης και Βασίλειος Γεωργιάδης (εμπειρογνώμονες επαγγέλματος).
Η τελική σύνθεση του Επαγγελματικού Περιγράμματος πραγματοποιήθηκε από τον συγγραφέα, υπό τη συμβουλευτική υποστήριξη του Παναγιώτη Γ. Παπαδημητρίου και υπό την επιστημονική εποπτεία και τον συντονισμό των επιστημονικών στελεχών του ΚΑΕΛΕ Δημήτρη Πρίφτη, Χρήστου Συρομάχου και Μαρίας Περγιουδάκη.
ΣΥΝΟΨΗ
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ
Ο εργαζόμενος ως «Στέλεχος Διαμεταφοράς» είναι υπεύθυνος διαμεταφοράς εμπορευμάτων. Σχεδιάζει και οργανώνει εγχώριες και διεθνείς αποστολές φορτίων. Επικοινωνεί με τους μεταφορείς και διαπραγματεύεται με τον καλύτερο τρόπο την αποστολή του φορτίου στον προορισμό του, ο οποίος μπορεί να είναι ένας πελάτης ή ένα σημείο διανομής. Το «Στέλεχος Διαμεταφοράς» ενεργεί ως εμπειρογνώμονας στη διαχείριση της αλυσίδας εφοδιασμού. Γνωρίζει και εφαρμόζει τους κανόνες και τους κανονισμούς για κάθε συγκεκριμένο τύπο φορτίου και γνωστοποιεί στους πελάτες τους όρους και το κόστος.
Ο εργαζόμενος ως «Στέλεχος Διαμεταφοράς» διεκπεραιώνει εργασίες, σχετικές με τον συντονισμό της εκτέλεσης μεταφορικού έργου με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο, το οποίο έργο συχνά απαιτεί τον συνδυασμό περισσοτέρων του ενός μεταφορικών μέσων.
Στο αντικείμενο εργασίας του περιλαμβάνεται κατά βάση η συμμετοχή του στις λειτουργίες της εφοδιαστικής αλυσίδας ώστε να επιτυγχάνεται η διαμόρφωση του μεταφορικού σεναρίου, η υλοποίηση του μεταφορικού έργου και η παροχή υποστηρικτικών υπηρεσιών στη διεύθυνση της επιχείρησης διαμεταφοράς στην οποία εργάζεται.
Το περιεχόμενο της εργασίας του αφορά όλο το εύρος των λειτουργιών της επιχείρησης που σχετίζονται με την παροχή υπηρεσιών, διεθνούς και εθνικής διαμεταφοράς. Οργανώνει το αίτημα, αναλύει την εκάστοτε ζήτηση εξυπηρέτησης μεταφορικού έργου, προτείνει την δέουσα λύση, ανοίγει την μερίδα, παρακολουθεί την εξέλιξη της μεταφοράς, εκδίδει τα απαιτούμενα συνοδευτικά της μεταφοράς παραστατικά, συντονίζει και συνεργάζεται με το τμήμα εξυπηρέτησης πελατών, παρέχει γνώση χειρισμού συστημάτων διαμεταφοράς και τέλος παρακολουθεί τις τάσεις της αγοράς στον κλάδο της διαμεταφοράς και της εφοδιαστικής αλυσίδας, γενικότερα.
Εκτός των ανωτέρω βασικών λειτουργιών, το περιεχόμενο της εργασίας του ποικίλλει και εξειδικεύεται σε πληθώρα άλλων δραστηριοτήτων, αναλόγως της δομής της επιχείρησης αλλά και του μεγέθους της. Η εκτέλεση αυτών των εργασιών πραγματοποιείται υπό την επίβλεψη και εποπτεία ιεραρχικά ανώτερων, στους οποίους αναφέρεται και από τους οποίους ελέγχεται.
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΗΣ
− Επιχειρήσεις Διαμεταφοράς.
− Εταιρίες που παρέχουν υπηρεσίες εφοδιαστικής αλυσίδας (3PL) Third Party Logistics.
− Διαχείριση δικτύου (πελάτες, προμηθευτές, άλλα τμήματα της εταιρίας).
− Πλαίσιο εφαρμογής στο διευρυμένο περιβάλλον της εφοδιαστικής αλυσίδας.
− Συνεργασία με εξωτερικούς συνεργάτες εφόσον η επιχείρηση που εργάζεται δεν έχει δικό του τμήμα εφοδιαστικής αλυσίδας.
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ
Δεν υπάρχει θεσμοθετημένη επαγγελματική άδεια για το επάγγελμα του στελέχους διαμεταφοράς, το οποίο ασκείται ελεύθερα στην αγορά εργασίας. Για να ασκήσει κάποιος το επάγγελμα ως «Στέλεχος διαμεταφοράς» απαιτείται να αποκτήσει την άσκηση δραστηριότητας του που μπορεί να λάβουν φυσικά ή νομικά πρόσωπα με εκπρόσωπό τους, τα οποία είναι εγγεγραμμένα στο Μητρώο του Ε.Β.Ε.Π., Για την άσκηση της δραστηριότητας ως «Στέλεχος διαμεταφοράς» απαιτείται η έγγραφη στο τοπικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο και η χορήγηση σχετικής άδειας. Φυσικά απαιτείται να κάνει έναρξη δραστηριότητας στην εφορία την οποία υπάγεται στου κωδικούς που αναφέρουμε στην ενότητα Α 3
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΑΠΟΚΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ
3 Στην παρούσα μελέτη η φράση [«αναγράψτε τον τίτλο του επαγγέλματος στο αρσενικό γένος»] αναφέρεται και στα δύο φύλα. Το αρσενικό γραμματικό γένος χρησιμοποιείται για καθαρά πρακτικούς λόγους.
| [Στέλεχος Διαμεταφοράς] – Προτεινόμενες διαδρομές απόκτησης των απαιτούμενων προσόντων | |
| 1η Διαδρομή | Δίπλωμα επαγγελματικής κατάρτισης (ΙΕΚ), επιπέδου 5 του Ε.Π.Π. της ειδικότητας «Στέλεχος Υπηρεσιών Εφοδιαστικής Αλυσίδας» ή Πτυχίο Μεταλυκειακού Έτους- Τάξη Μαθητείας ΕΠΑΛ, επιπέδου 5 του Ε.Π.Π., της ειδικότητας «Υπάλληλος Αποθήκης και Συστημάτων Εφοδιασμού (Logistics)» και (6) έξι μήνες επαγγελματική προϋπηρεσία. |
| 1η Διαδρομή | Απολυτήριο Επαγγελματικού Λυκείου (ΕΠΑ.Λ.) επιπέδου 4 του Ε.Π.Π. ειδικότητας «Υπάλληλος Αποθήκης και Συστημάτων Εφοδιασμού» ή πτυχίο του τμήματος μαθητείας ΕΠΑΣ της ειδικότητας «Υπάλληλος Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας (LOGISTICS)», συναφής επαγγελματική εμπειρία ενός (1) έτους και συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση για το σύνολο των θεωρητικών γνώσεων που αντιστοιχούν στις κύριες επαγγελματικές λειτουργίες (ΚΕΛ) του επαγγέλματος |
| 1η Διαδρομή | Απολυτήριο Γενικού Λυκείου ή απολυτήριο ΕΠΑ.Λ., επιπέδου 4 του Ε.Π.Π. συναφής επαγγελματική εμπειρία τριών (3) ετών, συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση για το σύνολο των θεωρητικών γνώσεων που αντιστοιχούν στις κύριες επαγγελματικές λειτουργίες (ΚΕΛ) του επαγγέλματος |
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ
− Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου & Επιχειρηματικότητας (Ε.Σ.Ε.Ε.). https://esee.gr/
− Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδος (ΟΙΥΕ). https://oiye.gr/
− Σε Τριτοβάθμιο επίπεδο η Γ.Σ.Ε.Ε. αποτελεί το ανώτατο συνδικαλιστικό όργανο με κύριο σκοπό την προάσπιση των συμφερόντων των εργαζομένων της Ελλάδας. https://gsee.gr/
− Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Διεθνούς Διαμεταφοράς & Επιχειρήσεων Logistics Ελλάδος (ΣΥΝΔΔΕ&L) ως τακτικό μέλος της FIATA
(International Federation of Freight Forwarders Associations). http://www.synddel.gr
ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ
− Οργανώνει το αίτημα διεκπεραίωσης του μεταφορικού έργου
− Αναλύει αιτήματα εξυπηρέτησης μεταφορικού έργου
− Προτείνει την λύση της διαμεταφοράς
− Ανοίγει την μερίδα
− Παρακολουθεί την εξέλιξη της μεταφοράς
− Εκδίδει τα μεταφορικά έγγραφα
− Διαχειρίζεται προβλήματα σχετικά με τις διαμεταφορές
− Παρέχει επιτελική υποστήριξη στην επιχείρηση που προσφέρει τις υπηρεσίες του
− Παρακολουθεί τις τάσεις της αγοράς στον κλάδο της διαμεταφοράς
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ
Με τον όρο «Γνώσεις» προσδιορίζεται το αποτέλεσμα διανοητικής διεργασίας και εσωτερικής αναπαράστασης εννοιών, γεγονότων
και πράξεων, που είναι δυνατόν να προέρχονται τόσο από την επαγγελματική ή πρακτική εμπειρία όσο και από το σύστημα της τυπικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ (σε επίπεδο επιμέρους επαγγελματικών λειτουργιών)
− Βασικές αρχές εφοδιαστικής αλυσίδας
− Βασικές αρχές οργάνωσης και ∆ιοίκησης Επιχειρήσεων
− INCOTERMS -2020 (∆ιεθνείς κανόνες για την ερμηνεία των συνηθέστερα χρησιμοποιούμενων όρων)
− Βασικές Αρχές Πωλήσεων
− Βασικές αρχές και τεχνικές επιχειρησιακής επικοινωνίας.
− Βασικές αρχές Marketing
− Βασικές γνώσεις συνδυασμένης διαμεταφοράς
− Βασικές γνώσεις περιγραφικής στατιστικής
− Βασικές γνώσεις κοστολόγησης, ABC, BPR
− Βασικές αρχές και τεχνικές επιχειρησιακής επικοινωνίας
− Βασικές αρχές διεθνούς και ελληνικού δικαίου για την μεταφορά των αγαθών
− Σύστημα CASS
− E.R.P Συστήματα/Τοπική μηχανογράφηση
− Logistics Management
− Διοίκηση ανθρωπίνων πόρων(Human Resources)
− Βασικές αρχές ολικής ποιότητας (TQM)
− Βασικές Αρχές Αποθήκης
− Βασικές αρχές λογιστικής
− Χωροταξική ανάπτυξη (γεωγραφικές περιοχές)
− Ανασχεδιασμός των σεναρίων διαμεταφοράς
− ∆ιεθνή μεταφορικά δίκτυα
− Βασικές αρχές εισαγωγικού δικαίου
− Διαχείριση συστημάτων διάδοσης πληροφορίας σε πραγματικό χρόνο (Τηλεματικές Εφαρμογές)
− Βασικές Αρχές Πωλήσεων
− Ανασχεδιασμός των σεναρίων διαμεταφοράς
− ∆ιεθνή μεταφορικά δίκτυα
ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ
− Επικοινωνία με μεταφορείς εμπορευμάτων
− Διαχείριση ηλεκτρονικών μηνυμάτων διεκπεραίωσης μεταφορικού έργου
− Διαχείριση τηλεφωνικών κλίσεων διεκπεραίωσης μεταφορικού έργου
− Καταχώριση αιτημάτων σε πληροφοριακά συστήματα
− Σύνταξη συγκεντρωτικής κατάστασης μηνυμάτων
− Έρευνα αγοράς σεναρίων μεταφοράς
− Χρήση συστημάτων κοστολόγησης σεναρίων μεταφοράς
− Μετρήσεις κόστους σεναρίων μεταφοράς
− Μετρήσεις εξόδων αποστολής
− Σύνταξη προσφοράς μεταφοράς
− Χειρισμός γραφειοκρατικών διατυπώσεων για την προσφορά και την εντολή ανάθεσης
− Χειρισμός πληροφοριακών συστημάτων αρχειοθέτησης εγγράφων
− Χρήση διαφορετικών διαύλων επικοινωνίας
− Χρήσης λογισμικών συστημάτων διαμεταφοράς
− Εφαρμογή γραφειοκρατικών διατυπώσεων για το άνοιγμα μερίδας
− Χειρισμός σηματογραφίας (ειδική αλληλογραφία) μεταφορικού έργου
− Εποπτεία δρομολογίου αποστολής
− Παρακολούθηση του web-site του carrier
− Εφαρμογή κανόνων των αρμόδιων φορέων μεταφορών
− Έκδοση παραστατικών μεταφοράς
− Έλεγχος ορθότητας ταξιδιωτικών εγγράφων
− Αποστολή ταξιδιωτικών εγγράφων στους εμπλεκόμενους
− Διαχείριση μεθόδων πληρωμής εμπορευμάτων
− Σύνταξη αναφοράς διαμεταφοράς
− Παρακολούθηση της κατάστασης φορτώσεων προϊόντων
− Ταξινόμηση των πελατών
− Έκδοση χρεωστικών εγγράφων
− Χρήση λογισμικού παρουσίασης πρότασης
− Εφαρμογή τεχνικών παρακολούθησης των ανταγωνιστών
ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ