Κομμωτής/τρια
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η παρούσα μελέτη περιλαμβάνει το επαγγελματικό περίγραμμα και το πλαίσιο εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης για το επάγγελμα του/της «Κομμωτή/τριας».
Σύμφωνα με θεσμοθετημένο, όπως ισχύει, ορισμό του επαγγέλματος, ο/η Κομμωτής/τρια είναι ο/η εργαζόμενος/η στον κλάδο παροχής υπηρεσιών υγειονομικού ενδιαφέροντος και πιο συγκεκριμένα στο προσωπικό καταστημάτων σε κομμωτήρια-κουρεία, το οποίο παρέχει κάθε είδους εργασία κομμώσεως σε παιδιά, άνδρες και γυναίκες, όπως κούρεμα, χτένισμα απλό ή καλλιτεχνικό, απλό ή ειδικό λούσιμο, αποχρωματισμό, αποχρώσεις, ανταύγειες (MECHES), κατσάρωμα (PERMANENTE), ίσιωμα, τοποθέτηση τοπικής περούκας και περούκας, ξύρισμα και λοιπές καλλιτεχνικές εργασίες.
Το επάγγελμα είναι ένα νομοθετικά κατοχυρωμένο επάγγελμα με αναγνωρισμένα επαγγελματικά δικαιώματα και για την άσκησή του χορηγούνται τύποι αδειών, που αντιστοιχούν σε συγκεκριμένα προσόντα, η απόκτηση των οποίων λαμβάνεται μέσω ποικιλίας υφιστάμενων, στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, εκπαιδευτικών διαδρομών. Η διαφορά των διαδρομών αυτών έγκειται στον χρόνο προϋπηρεσίας και στην ύπαρξη διαδικασιών εξετάσεων ή/και πιστοποιήσεων ή μη, με τα επαγγελματικά δικαιώματα να μην αλλάζουν όταν καταλήγουν στο ίδιο επίπεδο προσόντων. Επίσης, οι χώροι άσκησης του επαγγέλματος διέπονται από ένα ευρύ νομοθετικό πλαίσιο που καθορίζει τον τρόπο έκδοσης αδειών λειτουργίας.
Η κομμωτική τέχνη είναι ένας σημαντικός τομέας της ανθρώπινης ιστορίας και του πολιτισμού, που δεν έχει μείνει στάσιμος στην πάροδο των ετών, αντίθετα ακολουθεί τις τεχνολογικές εξελίξεις, οι οποίες τη διανθίζουν με νέες υπηρεσίες περιποίησης – ομορφιάς, εξασφαλίζοντας έτσι τη διαχρονικότητα του επαγγέλματος. Αρκεί να δηλωθεί ότι κατά το έτος 2021, από τις υπηρεσίες του κλάδου ομορφιάς, οι υπηρεσίες κομμωτικής κατείχαν την πρώτη θέση στην παγκόσμια αγορά, με ποσοστό μεγαλύτερο του 75%.
Όλα τα παραπάνω και πολλά άλλα αξιοσημείωτα στοιχεία για το επάγγελμα του/της «Κομμωτή/τριας» αναλύονται εκτενώς στο παρόν επαγγελματικό περίγραμμα (ΕΠ), το οποίο με τη συνοδεία αντίστοιχου πλαισίου εκπαιδευτικών προδιαγραφών (ΠΕΠ), που αποτελεί τον συνδετικό ιστό που οδηγεί με ασφάλεια από ένα ΕΠ στον σχεδιασμό σύγχρονων και στοχευμένων προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης / κατάρτισης, αλλά και με το ήδη διαμορφωμένο νομοθετικό πλαίσιο του επαγγέλματος και την ενεργή αντιπροσωπευτική εκπροσώπησή του σε εργοδοτικές οργανώσεις και οργανώσεις εργαζομένων, προσδοκάται ότι θα συνεισφέρουν σε μεγάλο βαθμό στη διαχρονική, ομαλή και ασφαλή λειτουργικότητα και ανάπτυξη του κλάδου.
ABSTRACT
The present study concerns the occupational profile and the framework of educational standards of vocational training curricula of the “Hairdresser”.
According to the statutory definition of the profession, as in force, a Hairdresser is a worker in the health service industry, and more specifically in the salon-barber shop sector, who provides all types of hairdressing services to children, men and women, such as haircuts, hairstyling, simple or artistic, simple or special shampooing, discolouration, tinting, highlights (MECHES), curling (PERMANENTE), straightening, straightening, application of local wigs and wigs, shaving and other artistic work.
The profession is a statutory profession with recognised professional rights and for its exercise, types of licences are granted, corresponding to specific qualifications, the acquisition of which is obtained through a variety of existing educational paths in the Greek educational system. The difference between these pathways lies in the length of time spent in service and the existence of examination and/or certification procedures or not, with professional rights not changing when they reach the same level of qualification. In addition, the places of practice are governed by a broad legislative framework which determines how licences are issued.
Hairdressing is an important sector of human history and culture, which has not remained stagnant over the years, but has instead followed technological developments, which have enriched it with new beauty services, thus ensuring the timelessness of the profession. Suffice it to state, that in the year 2021, of the beauty industry services, hairdressing services, held the first place in the global market with a share of more than 75%.
All the above and many other remarkable facts about the profession of “Hairdresser” are extensively analyzed in this professional outline (OP), which, accompanied by a corresponding framework of educational specifications (EP), which is the connecting tissue that leads safely from an OP to the design of modern and targeted vocational education / training programs, but also with the already formed legislative framework of the profession and its active representative representation in employers’ organizations and employers’ organizations it is expected that they will contribute greatly to the long-term, smooth and safe operation and development of the industry.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η παρούσα μελέτη περιλαμβάνει το επαγγελματικό περίγραμμα και το πλαίσιο εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης για το επάγγελμα του/της «Κομμωτή/τριας».
Το επαγγελματικό περίγραμμα συνιστά μια κωδικοποιημένη αποτύπωση του περιεχομένου του επαγγέλματος, καθώς και των απαιτούμενων για την άσκησή του προσόντων, όπως ορίζονται στην υπ.’ αριθμ. 110988 ΚΥΑ (ΦΕΚ B’ 566/08-05-2006) με περιεχόμενο «Πιστοποίηση Επαγγελματικών Περιγραμμάτων». Αντίστοιχα, το πλαίσιο εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης αξιοποιεί στο ακέραιο την «πρώτη ύλη» του επαγγελματικού περιγράμματος και διατυπώνει τις ελάχιστες βασικές προδιαγραφές που προηγούνται του κάθε εκπαιδευτικού σχεδιασμού, ανεξάρτητα από τα ιδιαίτερα θεσμικά του χαρακτηριστικά.
Η δομή, το περιεχόμενο και ο τρόπος παρουσίασης της μελέτης δίνουν τη δυνατότητα αξιοποίησής της από πολλαπλές ομάδες απεύθυνσης, εξυπηρετώντας διαφορετικούς κάθε φορά σκοπούς.
Ειδικότερα, μπορεί να αξιοποιηθεί από:
- εργαζόμενους ή ανέργους, ως εργαλείο πληροφόρησης για το επάγγελμα ή περιγραφής και τεκμηρίωσης των γνώσεων/δεξιοτήτων/ικανοτήτων τους,
- υπηρεσίες απασχόλησης και συμβουλευτικής σταδιοδρομίας, κατά την παροχή των υπηρεσιών τους,
- φορείς εκπαίδευσης/κατάρτισης, για να προσαρμόσουν τα προγράμματά τους,
- επιχειρήσεις, για να περιγράψουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τις δεξιότητες και τα προσόντα των εργαζομένων στις σχετικές θέσεις εργασίας.
Η μελέτη ακολουθεί ένα δομημένο πρότυπο με συγκεκριμένες μεθοδολογικές προδιαγραφές που ορίζονται στις Προδιαγραφές Εκσυγχρονισμένης Μεθοδολογίας, Προτύπων και Εργαλείων Εκπόνησης Επαγγελματικών Περιγραμμάτων και Πλαισίων Προδιαγραφών Προγραμμάτων[1], οι οποίες εγκρίθηκαν με την υπ’ αριθμ. ΓΔ/12832/15-04-21 Απόφαση της υπ’ αριθμ. 443ης/14-04-21 Συνεδρίασης του Δ.Σ. του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.
Συγκεκριμένα, η μελέτη εμπεριέχει: i) την εισαγωγή, ii) τη σύνοψη του επαγγελματικού περιγράμματος, iii) την ανάλυση του επαγγελματικού περιγράμματος, iv) τη βιβλιογραφία και v) το Πλαίσιο Εκπαιδευτικών Προδιαγραφών Προγραμμάτων.
i) Η εισαγωγή προσδιορίζει αδρά το περιεχόμενο της μελέτης και τον τρόπο αξιοποίησής της.
ii) Η σύνοψη του επαγγελματικού περιγράμματος παρουσιάζει περιληπτικά τις βασικές πληροφορίες της ανάλυσης του επαγγέλματος.
iii) Η ανάλυση του επαγγελματικού περιγράμματος περιλαμβάνει τις παρακάτω ενότητες:
- Ενότητα Α: Τίτλος και ορισμός του επαγγέλματος / ειδικότητας.
- Ενότητα Β: Ανάλυση του επαγγέλματος / ειδικότητας – «προδιαγραφές».
- Ενότητα Γ: Απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες για την άσκηση του επαγγέλματος / ειδικότητας.
- Ενότητα Δ: Προτεινόμενες διαδρομές για την απόκτηση των απαιτούμενων προσόντων.
- Ενότητα Ε: Ενδεικτικοί τρόποι αξιολόγησης των απαιτούμενων γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων.
Στην Ενότητα Α καταγράφονται οι γενικότερες συνθήκες άσκησης του επαγγέλματος, οι τεχνολογικές και άλλες αλλαγές που το επηρεάζουν, οι προοπτικές του επαγγέλματος στην αγορά εργασίας και των κλάδων δραστηριότητας στους οποίους ασκείται, καθώς και οι ρυθμίσεις που ισχύουν σχετικά με την άσκησή του.
Στην Ενότητα Β αποτυπώνεται το περιεχόμενο του επαγγέλματος. Αναλύεται σε Κύριες Επαγγελματικές Λειτουργίες (ΚΕΛ1 έως ΚΕΛν), κάθε ΚΕΛ αναλύεται σε Επιμέρους Επαγγελματικές Λειτουργίες (ΕΕΛ) και κάθε ΕΕΛ σε Επαγγελματικές Εργασίες (ΕΕ). Για κάθε ΕΕΛ προσδιορίζονται τα Κριτήρια Επαγγελματικής Ανταπόκρισης (ΚΕΑ) και το Εύρος Εφαρμογής (ΕυΕ) της.
Στην Ενότητα Γ αναλύονται οι απαιτούμενες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες που είναι απαραίτητες για την αποτελεσματική εκτέλεση κάθε ΕΕΛ.
Στην Ενότητα Δ καταγράφονται οι διαδρομές για την απόκτηση των απαιτούμενων προσόντων.
Στην Ενότητα Ε αποτυπώνονται οι ενδεικτικοί τρόποι αξιολόγησης των απαιτούμενων γνώσεων και δεξιοτήτων.
iv) Στη βιβλιογραφία παρατίθενται βιβλία, άρθρα κ.λπ. πάνω στα οποία στηρίζεται η συγγραφή των ενοτήτων του επαγγελματικού περιγράμματος, ενώ, παράλληλα, συνιστούν προτάσεις για περαιτέρω μελέτη και εμβάθυνση στο αντικείμενο ή στο επάγγελμα.
Για την ανάπτυξη της παρούσας μελέτης συστάθηκε ομάδα εργασίας στην οποία συμμετείχαν η κα Παναγιώτα Κοσμά (συγγραφέας), η κα Μαρία Τσουκαλά (εμπειρογνώμονας-εκπρόσωπος αντιπροσωπευτικής οργάνωσης εργαζομένων, εν προκειμένω της ΓΣΕΕ), η κα Μαρία Σωτηροπούλου (εμπειρογνώμονας-εκπρόσωπος αντιπροσωπευτικής οργάνωσης εργοδοτών, εν προκειμένω της ΓΣΕΒΕΕ), η κα Παναγιώτα Κοβάνη (εμπειρογνώμονας επαγγέλματος) και η κα Γεωργία Μιχαλοπούλου (σύμβουλος επαγγελματικού περιγράμματος).
Η τελική σύνθεση του Επαγγελματικού Περιγράμματος πραγματοποιήθηκε από τη συγγραφέα με την υποστήριξη των επιστημονικών στελεχών του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ κ.κ. Γεωργίας Μιχαλοπούλου και Κωνσταντίνας Λουλούδη, υπό την επιστημονική εποπτεία του Εκτελεστικού Διευθυντή του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ κου Παρασκευά Λιντζέρη.
ΣΥΝΟΨΗ
ΣΥΝΟΨΗ |
Κομμωτής1 |
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ |
Ο Κομμωτής συγκαταλέγεται στο προσωπικό καταστημάτων παροχής υπηρεσιών υγειονομικού ενδιαφέροντος και συγκεκριμένα σε κομμωτήρια – κουρεία, που παρέχει «κάθε είδους εργασία κομμώσεως σε παιδιά, άνδρες και γυναίκες, όπως κούρεμα, χτένισμα απλό ή καλλιτεχνικό, απλό ή ειδικό λούσιμο, αποχρωματισμό, αποχρώσεις, ανταύγειες (MECHES), κατσάρωμα (PERMANENTE), ίσιωμα, τοποθέτηση τοπικής περούκας και περούκας, ξύρισμα και λοιπές καλλιτεχνικές εργασίες» (Ν. 4281/2014, άρθρο 237). Πέραν των κομμωτηρίων – κουρείων, ο Κομμωτής μπορεί να απασχολείται ως υπάλληλος ή ελεύθερος επαγγελματίας και σε ευρύτερους χώρους άσκησης του επαγγέλματός του, όπως σε:
Αναλυτικότερα, είναι υπεύθυνος για την παροχή μιας σειράς προσωπικών υπηρεσιών που σχετίζονται με την κομμωτική, όπως:
Επιγραμματικά, ο Κομμωτής είναι υπεύθυνος για μια σειρά παρεμβάσεων αυτόνομα ή μετά από ανάθεση από την προϊστάμενη αρχή του χώρου στον οποίο εργάζεται, σύμφωνα με τις κείμενες νομοθετικές διατάξεις αναφορικά με τα επαγγελματικά δικαιώματα των μελών του κλάδου. Πιο συγκεκριμένα:
|
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΗΣ |
Ο Κομμωτής μπορεί να εργαστεί ως ελεύθερος επαγγελματίας ή μισθωτός σε:
Επίσης, μπορεί να εργαστεί:
|
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ |
-
-
Το επάγγελμα είναι νομοθετικά κατοχυρωμένο με αναγνωρισμένα επαγγελματικά δικαιώματα και για την άσκησή του χορηγούνται τύποι αδειών. Επίσης, οι χώροι άσκησης του επαγγέλματος διέπονται από ένα ευρύ νομοθετικό πλαίσιο που καθορίζει τον τρόπο έκδοσης αδειών λειτουργίας. Ειδικότερα οι προϋποθέσεις άσκησης διέπονται από τον Ν. 4386/2016, ΦΕΚ Α΄ 83/11-05-2016, όπως ισχύει, με τις ακόλουθες τροποποιήσεις/καταργήσεις:
-
Ν. 4512/2018, Άρθρο 244 – Ρύθμιση θεμάτων για την άσκηση των επαγγελμάτων του κομμωτή – κουρέα και τεχνίτη περιποίησης χεριών – ποδιών.
-
Κοινή Υπουργική Απόφαση K1/87231/2019 – ΦΕΚ Β΄ 2146/07-06-2019 (Καταργημένη)
-
Κοινή Υπουργική Απόφαση 36429/Κ6/2021 – ΦΕΚ Β΄ 1463/13-04-2021 (Καταργημένη)
-
Κοινή Υπουργική Απόφαση 141814/Κ6/2022 – ΦΕΚ Β΄ 5854/17-11-2022
-
Νόμος 4957/21-7-2022 του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων Άρθρο 403 «Συμμετοχή στις εξετάσεις πιστοποίησης επαγγελματικής επάρκειας κομμωτών – κουρέων και τεχνιτών περιποίησης χεριών και ποδιών
-
Τροποποίηση άρθρου 108 ν. 4763/2020» – ΦΕΚ Α’ 141/21-7-2022.
-
1 Στην παρούσα μελέτη η φράση «Κομμωτής» αναφέρεται και στα δύο φύλα. Το αρσενικό γραμματικό γένος χρησιμοποιείται για καθαρά πρακτικούς λόγους.
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΑΠΟΚΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ |
||||||||||||||||||||||||
Για την απόκτηση των απαιτούμενων προσόντων του Κομμωτή δύναται να ακολουθηθεί μια ποικιλία υφιστάμενων εκπαιδευτικών διαδρομών. Η διαφορά των διαδρομών έγκειται στον χρόνο προϋπηρεσίας και στην ύπαρξη εξετάσεων/ πιστοποιήσεων ή μη. Τα επαγγελματικά δικαιώματα δεν αλλάζουν όταν καταλήγουν στο ίδιο επίπεδο προσόντων (ΕΚΕΠΙΣ, 2008). ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ
|
||||||||||||||||||||||||
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ | ||||||||||||||||||||||||
Η Κλαδική Ομοσπονδία Καταστηματαρχών Κουρέων Κομμωτών Ελλάδος (ΚΟΚΚΚΕ), μέλος της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδος, (ΓΣΕΒΕΕ) (τριτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση), αποτελεί δευτεροβάθμιο συνδικαλιστικό όργανο, στο οποίο με τη σειρά τους ανήκουν πρωτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις (σωματεία). Κάθε νόμιμα εγγεγραμμένος Κομμωτής/Κουρέας στο ως άνω δευτεροβάθμιο συνδικαλιστικό όργανο ή/και στις πρωτοβάθμιες οργανώσεις έχει τη δυνατότητα να συμμετέχει σε καλλιτεχνικές – τεχνικές εκδηλώσεις, φεστιβάλ και διαγωνισμούς, σε επιχειρησιακά προγράμματα, στην καλλιτεχνική και διεθνή ομάδα κομμωτικής και στον Παγκόσμιο Οργανισμό Ανάδειξης Πρωταθλητών Κουρέων/ Κομμωτών μεταξύ των πέντε (5) ηπείρων.
(Πηγές: ΚΟΚΚΚΕ, 2022· Blogkommoton, 2022) Οργανώσεις εργαζομένων:
|
||||||||||||||||||||||||
ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ | ||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ | ||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||
ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ | ||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||
ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ | ||||||||||||||||||||||||
Το επάγγελμα του Κομμωτή αντιπροσωπεύεται από την Κλαδική Ομοσπονδία Καταστηματαρχών Κουρέων Κομμωτών Ελλάδος (ΚΟΚΚΚΕ) ως δευτεροβάθμιο συνδικαλιστικό όργανο, στην οποία ανήκουν οι πρωτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις (σωματεία), και είναι μέλος της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδος (ΓΣΕΒΕΕ), (Τριτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση). Κάθε νόμιμα εγγεγραμμένος Κομμωτής/Κουρέας έχει τη δυνατότητα να συμμετέχει σε καλλιτεχνικές – τεχνικές εκδηλώσεις, φεστιβάλ και διαγωνισμούς. Επιπλέον, συμμετέχει σε επιχειρησιακά προγράμματα διαφόρων φορέων, στην καλλιτεχνική και διεθνή ομάδα κομμωτικής και στον Παγκόσμιο Οργανισμό Ανάδειξης Πρωταθλητών Κουρέων/ Κομμωτών μεταξύ των πέντε (5) ηπείρων. Επίσης, οι δράσεις των επαγγελματιών κομμωτικής αφορούν και κοινωνικό έργο μέσω δωρεών τμημάτων μαλλιών και συλλογής αποκομμάτων τριχών για την κατασκευή περουκών σε συνάνθρωπους μας, καθώς και τρόπους διαχείρισης των αποβλήτων των προϊόντων κομμωτηρίων προστατεύοντας το περιβάλλον. (ΚΟΚΚΚΕ), Κλαδική Ομοσπονδία Καταστηματαρχών Κουρέων Κομμωτών Ελλάδος (Coiffure EU), Ευρωπαϊκή Ένωση Εθνικών Οργανώσεων Εργοδοτών Κομμωτικής (OMC HAIRWORD), Παγκόσμιος Οργανισμός Πρωταθλητών 5 ηπείρων Θέματα Υγείας και Ασφάλειας αποτελούν αντικείμενα που λαμβάνονται υπόψη σε κάθε περίπτωση ανάπτυξης προγραμμάτων Συνεχιζόμενης Κατάρτισης του Επαγγέλματος.
|
Α.1 Προτεινόμενος γενικός τίτλος του επαγγέλματος
Ο νέος προτεινόμενος τίτλος του επαγγέλματος, σε αντικατάσταση του προγενέστερου τίτλου «Κομμωτής – Τεχνικός Περιποίησης Κόμης» (ΕΚΕΠΙΣ, 2008) είναι «Κομμωτής» (Hairdresser), καθώς είναι ο τίτλος που έχει καθιερωθεί διεθνώς για το επάγγελμα (ISCO-08, 2008:380).
Αν και στην εγχώρια αγορά εργασίας απαντάται ο τίτλος «Κομμωτής – Κουρέας» (Ν. 4281/2014, άρθρο 237), προτείνεται, στο πλαίσιο του παρόντος επαγγελματικού περιγράμματος, να χρησιμοποιείται ο τίτλος «Κομμωτής», ώστε να βρίσκεται σε συμφωνία με το γενικότερο επάγγελμα σε διεθνές επίπεδο, το οποίο περιλαμβάνει ως υποκατηγορία τον «Κουρέα» (ISCO-08, 2008:380).
Α.2 Ορισμός του επαγγέλματος
Ο Κομμωτής συγκαταλέγεται στο προσωπικό καταστημάτων παροχής υπηρεσιών υγειονομικού ενδιαφέροντος και συγκεκριμένα σε κομμωτήρια – κουρεία, που παρέχουν «κάθε είδους εργασία κομμώσεως σε παιδιά, άνδρες και γυναίκες, όπως κούρεμα, χτένισμα απλό ή καλλιτεχνικό, απλό ή ειδικό λούσιμο, αποχρωματισμό, αποχρώσεις, ανταύγειες (MECHES), κατσάρωμα (PERMANENTE), ίσιωμα, τοποθέτηση τοπικής περούκας και περούκας, ξύρισμα και λοιπές καλλιτεχνικές εργασίες» (Ν. 4281/2014, άρθρο 237).
Πέραν των κομμωτηρίων – κουρείων, ο Κομμωτής μπορεί να απασχολείται ως υπάλληλος ή ελεύθερος επαγγελματίας και σε ευρύτερους χώρους άσκησης του επαγγέλματος του, όπως σε:
- Πολυδύναμους χώρους ομορφιάς [3] (κέντρα αισθητικής, κέντρα χαλάρωσης / ευεξίας –spa–, γυμναστήρια)
- Εταιρείες καλλυντικών (πωλητής, σύμβουλος προϊόντων κ.λπ.)
- Τουριστικές εγκαταστάσεις
- Δομές υγείας (μαιευτήρια, ιδιωτικές κλινικές, οίκους ευγηρίας κ.λπ.)
- Εκπαιδευτικούς φορείς (δημόσια και ιδιωτικά ΙΕΚ, μετεκπαιδευτικά κέντρα κ.λπ.)
- Τηλεοπτικούς σταθμούς
- Θεατρικές και κινηματογραφικές παραστάσεις
- Επιδείξεις μόδας, πολιτιστικές εκδηλώσεις κ.λπ.
- Πολυδύναμους χώρους ομορφιάς [3] (κέντρα αισθητικής, κέντρα χαλάρωσης / ευεξίας –spa–, γυμναστήρια)
- Εταιρείες καλλυντικών (πωλητής, σύμβουλος προϊόντων κ.λπ.)
- Τουριστικές εγκαταστάσεις
- Δομές υγείας (μαιευτήρια, ιδιωτικές κλινικές, οίκους ευγηρίας κ.λπ.)
- Εκπαιδευτικούς φορείς (δημόσια και ιδιωτικά ΙΕΚ, μετεκπαιδευτικά κέντρα κ.λπ.)
- Τηλεοπτικούς σταθμούς
- Θεατρικές και κινηματογραφικές παραστάσεις
- Επιδείξεις μόδας, πολιτιστικές εκδηλώσεις κ.λπ.
Αναλυτικότερα, είναι υπεύθυνος για την παροχή μιας σειράς προσωπικών υπηρεσιών που σχετίζονται με την κομμωτική, όπως:
- Λούσιμο, κούρεμα, χτένισμα μαλλιών
- Ξύρισμα ή περιποίηση γενειάδων και μουστακιών
- Βαφή, αποχρωματισμός, ισιωτική, περμανάντ
- Τοποθέτηση πρόσθετων μαλλιών (περούκα, hairpieces-ποστίς, extensions κτλ.)
- Παροχή θεραπειών στο τριχωτό της κεφαλής
- Παροχή συμβουλών σχετικά με την περιποίηση, τα προϊόντα και την επεξεργασία με ορισμένη τεχνοτροπία (styling) των μαλλιών
- Διευθέτηση ραντεβού και διαχείριση οικονομικών συναλλαγών
- Καθαρισμός των χώρων εργασίας και απολύμανση των εργαλείων
- Συντήρηση εξοπλισμού
- Λούσιμο, κούρεμα, χτένισμα μαλλιών
- Ξύρισμα ή περιποίηση γενειάδων και μουστακιών
- Βαφή, αποχρωματισμός, ισιωτική, περμανάντ
- Τοποθέτηση πρόσθετων μαλλιών (περούκα, hairpieces-ποστίς, extensions κτλ.)
- Παροχή θεραπειών στο τριχωτό της κεφαλής
- Παροχή συμβουλών σχετικά με την περιποίηση, τα προϊόντα και την επεξεργασία με ορισμένη τεχνοτροπία (styling) των μαλλιών
- Διευθέτηση ραντεβού και διαχείριση οικονομικών συναλλαγών
- Καθαρισμός των χώρων εργασίας και απολύμανση των εργαλείων
- Συντήρηση εξοπλισμού
Επιγραμματικά, ο Κομμωτής είναι υπεύθυνος για μια σειρά παρεμβάσεων αυτόνομα ή μετά από ανάθεση από την προϊστάμενη αρχή του χώρου στον οποίο εργάζεται, σύμφωνα με τις κείμενες νομοθετικές διατάξεις αναφορικά με τα επαγγελματικά δικαιώματα των μελών του κλάδου. Πιο συγκεκριμένα:
-
- Την παροχή υπηρεσιών υποδοχής, ανάλυσης δέρματος κεφαλής/μαλλιών και συμβουλευτικής πελάτη
- υποδοχή πελάτη/-ισσας
- έλεγχος και αξιολόγηση του δέρματος και του τριχωτού κεφαλής
- καθοδήγηση στη λήψη απόφασης της προσφερόμενης υπηρεσίας
- Την παροχή υπηρεσιών κομμωτικής μετά από ειδική εκπαίδευση
- λούσιμο και θεραπεία του τριχωτού κεφαλής
- κοπή και ξύρισμα
- χτένισμα
- τεχνικές εφαρμογές κομμωτικής (βαφή, αποχρωματισμός, ισιωτική, περμανάντ)
- τοποθέτηση πρόσθετων μαλλιών
- Την παροχή υπηρεσιών οργάνωσης κομμωτηρίου, συντήρησης και απολύμανσης εξοπλισμού
- διαχείριση οικονομικών συναλλαγών, παραγγελιών και αποθεμάτων
- συντήρηση εξοπλισμού
- τήρηση κανόνων υγιεινής
-
- Την παροχή υπηρεσιών υποδοχής, ανάλυσης δέρματος κεφαλής/μαλλιών και συμβουλευτικής πελάτη
- Την παροχή υπηρεσιών υποδοχής, ανάλυσης δέρματος κεφαλής/μαλλιών και συμβουλευτικής πελάτη
- Την παροχή υπηρεσιών υποδοχής, ανάλυσης δέρματος κεφαλής/μαλλιών και συμβουλευτικής πελάτη
- υποδοχή πελάτη/-ισσας
- έλεγχος και αξιολόγηση του δέρματος και του τριχωτού κεφαλής
- καθοδήγηση στη λήψη απόφασης της προσφερόμενης υπηρεσίας
- Την παροχή υπηρεσιών κομμωτικής μετά από ειδική εκπαίδευση
- Την παροχή υπηρεσιών κομμωτικής μετά από ειδική εκπαίδευση
- Την παροχή υπηρεσιών κομμωτικής μετά από ειδική εκπαίδευση
- λούσιμο και θεραπεία του τριχωτού κεφαλής
- κοπή και ξύρισμα
- χτένισμα
- τεχνικές εφαρμογές κομμωτικής (βαφή, αποχρωματισμός, ισιωτική, περμανάντ)
- τοποθέτηση πρόσθετων μαλλιών
- Την παροχή υπηρεσιών οργάνωσης κομμωτηρίου, συντήρησης και απολύμανσης εξοπλισμού
- Την παροχή υπηρεσιών οργάνωσης κομμωτηρίου, συντήρησης και απολύμανσης εξοπλισμού
- Την παροχή υπηρεσιών οργάνωσης κομμωτηρίου, συντήρησης και απολύμανσης εξοπλισμού
- διαχείριση οικονομικών συναλλαγών, παραγγελιών και αποθεμάτων
- συντήρηση εξοπλισμού
- τήρηση κανόνων υγιεινής
Α.3 Αντιστοίχιση με το ισχύον Σύστημα Ταξινόμησης Επαγγελμάτων και Κλάδων Οικονομίας
Για την αντιστοίχιση του επαγγέλματος με το ισχύον Σύστημα Ταξινόμησης Επαγγελμάτων και Κλάδων Οικονομίας, χρησιμοποιήθηκαν η Στατιστική Ταξινόμηση Κλάδων Οικονομικών Δραστηριοτήτων (ΣΤΑΚΟΔ-08) και η Τυποποιημένη Διεθνής Ταξινόμηση Επαγγελμάτων (ISCO-08) αντίστοιχα.
Σύμφωνα με τη Στατιστική Ταξινόμηση Κλάδων Οικονομικών Δραστηριοτήτων (ΣΤΑΚΟΔ-08), το επάγγελμα του «Κομμωτή», υπάγεται στον Τομέα Σ –Άλλες δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών– και αφορά τους παρακάτω κωδικούς:
–
96 Άλλες δραστηριότητες παροχής προσωπικών υπηρεσιών
96.0 Άλλες δραστηριότητες παροχής προσωπικών υπηρεσιών
96.02 Δραστηριότητες κομμωτηρίων, κουρείων και κέντρων αισθητικής
Στην εν λόγω διψήφια κατάταξη περιλαμβάνονται γενικές και ειδικές υπηρεσίες κομμωτικής για άντρες, γυναίκες και παιδιά, υπηρεσίες περιποίησης χεριών-ποδιών, καθώς και υπηρεσίες αισθητικής περιποίησης προσώπου (μακιγιάζ) κ.λπ. Εξαίρεση από την κατάταξη αποτελεί η κατασκευή περουκών (κωδ. 32.99).
Σύμφωνα με την Τυποποιημένη Διεθνή Ταξινόμηση Επαγγελμάτων (International Standard Classification of Occupations – ISCO-08), το εν λόγω επάγγελμα ταξινομείται ως εξής:
5 Απασχολούμενοι στην παροχή υπηρεσιών και πωλητές
514 Κομμωτές, αισθητικοί και ασκούντες συναφή επαγγέλματα
5141 Κομμωτές
Α.4 Ιστορική εξέλιξη του επαγγέλματος
Η τέχνη της κομμωτικής συνδέεται άμεσα με την ανάγκη του ανθρώπου να αναβαθμίσει την εξωτερική του εμφάνιση. Η μακρά διαδρομή της κομμωτικής έχει άμεση σύνδεση με την ανθρώπινη φύση και ιστορία από την αρχαιότητα και τον Μεσαίωνα με τους «κουρείς – χειρουργούς» έως τη συντεχνιακή μεταστροφή του επαγγέλματος τον 19ο αιώνα σε «ομάδες κουρέων – δασκάλων» (Milady’s, 1995). Η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως πλήθος εργαλείων και αντικειμένων που χρησιμοποιούσαν οι λαοί προκειμένου να καλλωπίσουν τα μαλλιά τους. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στους Αιγύπτιους, στους Βαβυλώνιους, στους Σύριους, στους Ρωμαίους και φυσικά στους Έλληνες. Στα αρχαιολογικά μουσεία της χώρας μας εκτίθενται πολλά από αυτά τα ευρήματα που είναι φτιαγμένα από ξύλο, καλάμι, πηλό, οψιδιανό και καρπούς δέντρων (Μπαλή, 2009).
«κουρείς – χειρουργούς»
Η περιποίηση των μαλλιών και πιο συγκεκριμένα το κούρεμα και η βαφή χρησιμοποιήθηκε για τη βελτίωση της εξωτερικής εμφάνισης των ανθρώπων. Στην Παλαιολιθική Εποχή ανθρώπινες μορφές σε ειδώλια φέρουν σγουρά μαλλιά και η ανάγκη καλλωπισμού και ξεμπερδέματος μαλλιών με οστά ζώων ήταν απαραίτητη (The Unheard of History of the Hairdresser, 2022).
The Unheard of History of the HairdresserThe Unheard of History of the Hairdresser,
Πηγή: Κοσμά Π., Κοβάνη Π. (2023).
Πηγή:Κοσμά Π., Κοβάνη Π
Στην αρχαία Αίγυπτο έβαφαν τα μαλλιά τους με χένα, ένα φυτό που στα φύλλα του έχει χρωστικές ουσίες. Επίσης, για σχεδόν τρεις αιώνες έφτιαχναν περούκες ή κοντά ψεύτικα γένια που τα έβαφαν με μαύρη χένα,. Στην αρχαία Ελλάδα η κόμμωση των μαλλιών αποτέλεσε διακριτό γνώρισμα του φύλου, της ηλικίας και της κοινωνικής θέσης, καθώς και αναπόσπαστο κομμάτι των θρησκευτικών τελετών (Holleewoodhair, 2022). Πιο συγκεκριμένα, κατά τη Μινωική Εποχή αλλά και τη Μυκηναϊκή Εποχή τα χτενίσματα ήταν φτιαγμένα με ιδιαίτερη φαντασία και πολυπλοκότητα, γεγονός που γίνεται φανερό από τις τοιχογραφίες στη Θήρα και στις Μυκήνες που έχουν σωθεί (7news, 2022).
Η Πότνια θηρών ή Δέσποινα των ζώων είναι μία από τις τοιχογραφίες που ανακαλύφθηκαν στο Ακρωτήρι Θήρας και απεικονίζει μια θεά με εντυπωσιακή κόμμωση, με χρυσό διάδημα και ένα χρυσό κορδόνι πλεγμένο στα μαλλιά της (Καπούτσης, 2011).
Πότνια θηρών ή Δέσποινα των ζώωνΚαπούτσης
Από την άλλη πλευρά, η Μυκηναία είναι και αυτή μια τοιχογραφία που έχει διασωθεί και αποτελεί ενδεικτικό παράδειγμα των κομμώσεων των βοστρύχων αλλά και των προτύπων ομορφιάς της εποχής. Τα Ελληνικά χτενίσματα πάντα ξεχώριζαν για τη δημιουργικότητα αλλά και την απλότητά τους από την Μυκηναϊκή εποχή έως σήμερα και είναι γνωστά ως Grecian style (Archaiologia.gr, 2011).
ΜυκηναίαArchaiologia.gr,
Στην Αρχαία Ρώμη, οι περισσότερες γυναίκες φορούσαν περούκες, αλλά πολλές έβαφαν τα μαλλιά τους με μια «συνταγή» παρόμοια με αυτήν των Αθηναίων γυναικών, ένα διάλυμα φτιαγμένο από στάχτες απανθρακωμένων φυτών ή ξηρών καρπών. Στην Βυζαντινή εποχή, οι γυναικείοι κότσοι ήταν διακοσμημένοι με διάδημα στο οποίο στερεωνόταν πέπλο καθώς επίσης καλύμματα κεφαλής από ασημένια ή χρυσά πλέγματα και σκούφοι που έμοιαζαν με τουρμπάνι. Οι άνδρες κάλυπταν το κεφάλι τους ανάλογα με το αξίωμά τους, μόνο αν ανήκαν στην άρχουσα τάξη φορούσαν έναν επίπεδο σκούφο, ενώ ο αυτοκράτορας φορούσε στέμμα. Οι άνδρες είχαν μακριά μαλλιά και τα έπλεκαν κότσο ή κοτσίδα. Το ξύρισμα σύντομα έγινε μόδα και το κουρείο έγινε ο τόπος συγκέντρωσης για τους Ρωμαίους άντρες (Worldsecrets, 2023).
WorldsecretsWorldsecrets
Πηγή: Κοσμά Π., Κοβάνη Π. (2023).
Πηγή:Κοσμά Π., Κοβάνη Π
Την εποχή του Ροκοκό, τα μαλλιά χτενίζονταν τόσο ψηλά στο κεφάλι που οι γυναίκες δεν χωρούσαν στις άμαξες. Έβαζαν στα μαλλιά τους καπέλα φτιαγμένα από δαντέλες, φτερά και άνθη. Οι άντρες έκαναν μπούκλες και τα στερέωναν στο πίσω μέρος του κεφαλιού σαν σάκο ή τα έπλεκαν κοτσίδες και τα μακιγιάριζαν με πούδρα, λευκά ή γκρίζα. Σε αυτήν την εποχή ανακαλύπτονται τα σίδερα για το κατσάρωμα των μαλλιών.
Την δεκαετία του 1920, είναι η εποχή της γυναικείας έκρηξης με χαρακτηριστικό το κοντό κούρεμα (Bob). Τις δεκαετίες 1930-1940 τα μακριά πλούσια μαλλιά χτενίζονται με μεγάλες μπούκλες στις άκρες τους και ειδικές τεχνικές στερέωσης, όπως: Peek-a-Boo, Victory Roll κ.λπ. Παράλληλα, οι πρώτες μόνιμες βαφές κάνουν την παρουσία τους, με το απόλυτο χρυσό, το φλογερό κόκκινο και το γλυκό ακαζού. Οι δεκαετίες 1970 και 1980 παρουσιάζουν μία ιδιαιτερότητα στα ογκώδη μαλλιά, στα afro χτενίσματα και στο έντονο κατσάρωμα.
Πηγή: Κοσμά Π., Κοβάνη Π. (2023).
Πηγή:Κοσμά Π., Κοβάνη Π
Στα τέλη του 20ού αιώνα, εμφανίζονται καινοτόμες τεχνικές και προϊόντα που αλλάζουν τον τρόπο που οι άνθρωποι επιλέγουν να φροντίζουν και να στυλίζουν τα μαλλιά τους. Παραδείγματα αυτών των καινοτομιών είναι η κερατίνη και άλλα προϊόντα επεξεργασίας μαλλιών που βοηθούν στην επανόρθωση και αποκατάσταση της υγείας τους.
Η Κομμωτική έχει επιβιώσει μέχρι σήμερα εξαιτίας και των τεχνολογικών ανακαλύψεων. Σήμερα, η κομμωτική, χαρακτηρίζεται από την υψηλή τεχνογνωσία που διαθέτει ο κλάδος αλλά, και από τις έντονες, ταχύτατες και τολμηρές αλλαγές και καινοτομίες. Η κομμωτική τέχνη εξελίσσεται μαζί με τις τάσεις της μόδας και γενικότερα κάθε δεκαετία που περνάει σηματοδοτεί και μια αλλαγή στο στυλ του καθημερινού ανθρώπου.
Είναι βέβαιο, πως τα μαλλιά μας καθορίζουν το στυλ μας, έτσι λοιπόν, δεν μπορούν παρά να παράγονται νέες τάσεις που εξαπλώνονται παγκοσμίως και τις ακολουθούν όλοι οι άνθρωποι ανά την υφήλιο.
Α.5 Οικονομία και επιχειρηματικό περιβάλλον
Τα επαγγέλματα του κλάδου παροχής υπηρεσιών καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα αναγκών των καταναλωτών και αποτελούν έναν σημαντικό τομέα της οικονομίας.
Ειδικότερα, στον τομέα υπηρεσιών ομορφιάς που συμπεριλαμβάνει την κομμωτική, έχει υπολογιστεί ότι υπάρχουν περίπου, από τετρακόσιες χιλιάδες (400.000) έως πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) κομμωτήρια στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με τον μεγαλύτερο αριθμό επιχειρήσεων να καταγράφεται στην Ιταλία, τη Γερμανία και τη Γαλλία. Ακολουθούν χώρες όπως η Ισπανία, η Πολωνία και το Ηνωμένο Βασίλειο με επίσης, μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων στον τομέα (Cosmeticseurope.eu, 2022:18).
Κοινωνικοοικονομική συμβολή της ευρωπαϊκής βιομηχανίας καλλυντικών
Κοινωνικοοικονομική συμβολή της ευρωπαϊκής βιομηχανίας καλλυντικών