Η παρούσα μελέτη αφορά στο επαγγελματικό περίγραμμα του/της «Τεχνίτης Παραγωγής Ελαιολάδου». Ο/Η «Τεχνίτης Παραγωγής Ελαιολάδου» απασχολείται σε ελαιοτριβεία αναλαμβάνοντας καθήκοντα που περιλαμβάνουν την παραλαβή, τον έλεγχο και την  προετοιμασία του ελαιοκάρπου καθώς και τον χειρισμό και τη συντήρηση του εξοπλισμού του ελαιοτριβείου για την παραγωγή του  ελαιολάδου. Παράλληλα συμμετέχει στην εξέταση της ποιότητας του παραγόμενου ελαιολάδου με στόχο τον προσδιορισμό των χημικών χαρακτηριστικών του και την αποθήκευση του σύμφωνα με την ποιοτική κατηγορία του βάσει της νομοθεσίας.

This study concerns the professional profile of the “Olive Oil Production Technician”. The “Olive Oil Production Technician” is employed in olive mills undertaking tasks that include receiving, checking and preparing the olive fruit as well as handling and maintaining the mill’s equipment for the production of olive oil. At the same time, participates in the examination of the quality of the produced olive oil with the aim of determining its chemical characteristics and storing it according to its quality category based on the legislation.

Η παρούσα μελέτη περιλαμβάνει το επαγγελματικό περίγραμμα και το πλαίσιο εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης για το επάγγελμα του/της «Τεχνίτης Παραγωγής Ελαιολάδου».

Το επαγγελματικό περίγραμμα συνιστά μια κωδικοποιημένη αποτύπωση του περιεχομένου του επαγγέλματος, καθώς και των απαιτούμενων για την άσκησή του προσόντων, όπως ορίζονται στην υπ΄αριθμ. 110988 ΚΥΑ (ΦΕΚ 566/8.5.06) με περιεχόμενο «Πιστοποίηση Επαγγελματικών Περιγραμμάτων». Αντίστοιχα, το πλαίσιο εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης αξιοποιεί στο ακέραιο την «πρώτη ύλη» του επαγγελματικού περιγράμματος και διατυπώνει τις ελάχιστες βασικές προδιαγραφές που προηγούνται του κάθε εκπαιδευτικού σχεδιασμού, ανεξάρτητα από τα ιδιαίτερα θεσμικά του χαρακτηριστικά.

Η δομή, το περιεχόμενο και ο τρόπος παρουσίασης της μελέτης, δίνει τη δυνατότητα αξιοποίησής της από πολλαπλές ομάδες απεύθυνσης, εξυπηρετώντας διαφορετικούς κάθε φορά σκοπούς. Ειδικότερα, μπορεί να αξιοποιηθεί από:

− εργαζόμενους ή ανέργους, ως εργαλείο πληροφόρησης για το επάγγελμα ή περιγραφής και τεκμηρίωσης των γνώσεων/δεξιοτήτων/ικανοτήτων τους,
− υπηρεσίες απασχόλησης και συμβουλευτικής σταδιοδρομίας, κατά τη παροχή των υπηρεσιών τους
− φορείς εκπαίδευσης/κατάρτισης, για να προσαρμόσουν τα προγράμματά τους,
− επιχειρήσεις, για να περιγράψουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τις δεξιότητες και τα προσόντα των εργαζομένων στις σχετικές θέσεις εργασίας.

Η μελέτη ακολουθεί ένα δομημένο πρότυπο με συγκεκριμένες μεθοδολογικές προδιαγραφές που ορίζονται στις Προδιαγραφές Εκσυγχρονισμένης Μεθοδολογίας, Προτύπων και Εργαλείων Εκπόνησης Επαγγελματικών Περιγραμμάτων και Πλαισίων Προδιαγραφών Προγραμμάτων² , οι οποίες εγκρίθηκαν με την υπ’ αριθμ. ΓΔ/12832/15- 04-21 Απόφαση της υπ’ αριθμ. 443ης/14-04 21 Συνεδρίασης του Δ.Σ. του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.

Συγκεκριμένα, η μελέτη εμπεριέχει: i) την εισαγωγή, ii) τη σύνοψη του επαγγελματικού περιγράμματος, iii) την ανάλυση του επαγγελματικού περιγράμματος, iv) τη βιβλιογραφία και v) το Πλαίσιο Εκπαιδευτικών Προδιαγραφών Προγραμμάτων.

i) Η εισαγωγή προσδιορίζει αδρά το περιεχόμενο της μελέτης και τον τρόπο αξιοποίησής της.

ii) Η σύνοψη του επαγγελματικού περιγράμματος, παρουσιάζει περιληπτικά τις βασικές πληροφορίες της ανάλυσης του επαγγέλματος.

iii) Η ανάλυση του επαγγελματικού περιγράμματος περιλαμβάνει τις παρακάτω ενότητες:

• Ενότητα Α: Τίτλος και ορισμός του επαγγέλματος / ειδικότητας.
• Ενότητα Β: Ανάλυση του επαγγέλματος / ειδικότητας – «προδιαγραφές».
• Ενότητα Γ: Απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες για την άσκηση του επαγγέλματος / ειδικότητας.
• Ενότητα Δ: Προτεινόμενες διαδρομές για την απόκτηση των απαιτούμενων προσόντων.
• Ενότητα Ε: Ενδεικτικοί τρόποι αξιολόγησης των απαιτούμενων γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων.

Στην Ενότητα Α καταγράφονται οι γενικότερες συνθήκες άσκησης του επαγγέλματος, οι τεχνολογικές και άλλες αλλαγές που το επηρεάζουν, οι προοπτικές του επαγγέλματος στην αγορά εργασίας και των κλάδων δραστηριότητας στους οποίους ασκείται, καθώς και οι ρυθμίσεις που ισχύουν σχετικά με την άσκησή του.

Στην Ενότητα Β αποτυπώνεται το περιεχόμενο του επαγγέλματος. Αναλύεται σε Κύριες Επαγγελματικές Λειτουργίες (ΚΕΛ1
έως ΚΕΛν ), κάθε ΚΕΛ αναλύεται σε Επιμέρους Επαγγελματικές Λειτουργίες (ΕΕΛ) και κάθε ΕΕΛ σε Επαγγελματικές Εργασίες (ΕΕ). Για κάθε ΕΕΛ προσδιορίζονται τα Κριτήρια Επαγγελματικής Ανταπόκρισης (ΚΕΑ) και το Εύρος Εφαρμογής (ΕυΕ) της.

Στην Ενότητα Γ αναλύονται οι απαιτούμενες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες που είναι απαραίτητες για την αποτελεσματική εκτέλεση κάθε ΕΕΛ.

Στην Ενότητα Δ καταγράφονται οι διαδρομές για την απόκτηση των απαιτούμενων προσόντων.

1 Όπου στο κείμενο του επαγγελματικού περιγράμματος αναφέρεται ο όρος «Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης» ή το αρκτικόλεξο «Ι.Ε.Κ.», νοούνται οι Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης ή το αρκτικόλεξο «Σ.Α.Ε.Κ.», αντίστοιχα. Σχετ. παρ.2, άρθρο 3 του ν. 5082/2024 (Α’9)
2 Καραλής, Θ., Μαρκίδης, Κ., Βαρβιτσιώτη, Ρ., Νάτσης, Π., Καρατράσογλου, Ι., Παπαευσταθίου, Κ., Γούλας, Χ., & Λιντζέρης, Π. (2021) Μεθοδολογικές προσεγγίσεις ανάπτυξης επαγγελματικών περιγραμμάτων και πλαισίων εκπαιδευτικών προδιαγραφών προγραμμάτων, Αθήνα: ΙΝΕ ΓΣΕΕ.

Στην Ενότητα Ε οι ενδεικτικοί τρόποι αξιολόγησης των απαιτούμενων γνώσεων και δεξιοτήτων.

iv) Στη βιβλιογραφία παρατίθενται βιβλία, άρθρα κ.λπ. πάνω στα οποία στηρίζεται η συγγραφή των ενοτήτων του επαγγελματικού περιγράμματος ενώ, παράλληλα, συνιστούν προτάσεις για περαιτέρω μελέτη και εμβάθυνση στο αντικείμενο ή στο επάγγελμα.

Για την ανάπτυξη της παρούσας μελέτης συστάθηκε ομάδα εργασίας στην οποία συμμετείχαν οι κ.κ. Γεραμπίνης Κυριάκος (συγγραφέας), Γατσέλος Λάζαρος (εμπειρογνώμονας-εκπρόσωπος αντιπροσωπευτικής οργάνωσης εργαζομένων, εν προκειμένω της ΓΣΕΕ), Αναγνωστοπούλου Αριάδνη (εμπειρογνώμονας-εκπρόσωπος αντιπροσωπευτικής εργοδοτικής οργάνωσης, εν προκειμένω της ΓΣΕΒΕΕ), Στάμου Κωνσταντίνος (εμπειρογνώμονας επαγγέλματος) και Ζήσιμος Λυκούδης (σύμβουλος επαγγελματικού περιγράμματος).

Η τελική σύνθεση του Επαγγελματικού Περιγράμματος πραγματοποιήθηκε από τον συγγραφέα, υπό την επιστημονική εποπτεία και τον συντονισμό των επιστημονικών στελεχών του ΙΝΕ ΓΣΕΕ Καρατράσογλου Ιάκωβος, Βαρβιτσιώτη Ρένα, Νάτσης Παναγιώτης.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ

Ο «Τεχνίτης Παραγωγής Ελαιολάδου» είναι ο/η εργαζόμενος/-η που απασχολείται σε ελαιοτριβεία και συνοπτικά: α) Παραλαμβάνει, ελέγχει και προετοιμάζει τις πρώτες ύλες ελαιοκάρπου, β) Χειρίζεται και ελέγχει τον μηχανολογικό εξοπλισμό και τα σκεύη στην γραμμή παραγωγής/εξαγωγής του ελαιολάδου με προκαθορισμένες οδηγίες, γ) Εξετάζει την ποιότητα του παραγόμενου ελαιολάδου, εκτελώντας εργαστηριακές δοκιμές για τον προσδιορισμό των χημικών χαρακτηριστικών του ελαιολάδου, δ) Αποθηκεύει το ελαιόλαδο και ε) Συντηρεί, ρυθμίζει και καθαρίζει τον εξοπλισμό και τους χώρους του ελαιοτριβείου. Σε επίπεδο επιχείρησης, μπορεί κανείς να ανιχνεύσει εκτός του ιδιοκτήτη της (ιδιοκτήτης, αυτοαπασχολούμενος), μέλη της οικογένειας και μόνιμα ή εποχιακά εργαζόμενους. Σε περιπτώσεις μεγάλων επιχειρήσεων όπου απασχολείται σημαντικός αριθμός εργαζομένων, έχει παρατηρηθεί συχνά να ορίζεται/ονται επιστάτης/τες με συγκεκριμένο τομέα ευθύνης και ομάδα ατόμων που προΐσταται.

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΗΣ

− Ελαιοτριβεία
− Έκθεση σε χαμηλές θερμοκρασίες ή/και υγρασία, θόρυβο, σωματική εργασία-καταπόνηση, ορθοστασία, άστατες ώρες και μέρες εργασίας ανάλογα με την ροή παραλαβής της ά ύλης.

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ

Για το επάγγελμα δεν απαιτείται κανενός είδους άδεια ασκήσεως του επαγγέλματος ούτε εγγραφή σε επαγγελματικό ή συνδικαλιστικό όργανο. Ισχύουν οι ίδιες διατάξεις που ισχύουν για τους χειριστές τροφίμων (καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος) του ΕΦΕΤ και απαιτείται το πιστοποιητικό υγείας για χειριστές τροφίμων και η εκπαίδευση στις βασικές αρχές ασφάλειας τροφίμων.

3 Στην παρούσα μελέτη η φράση «Τεχνίτης παραγωγής ελαιολάδου» αναφέρεται και στα δύο φύλα.

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΑΠΟΚΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ

Σε εθνικό επίπεδο:
− Πανελλήνιος Σύνδεσμος Ελαιουργών (ΠΑ.Σ.ΕΛ.). https://www.pasel.gr/
− Παμμεσσηνιακός Σύνδεσμος Ελαιοτριβέων
− Σύλλογος Ελαιοτριβέων Αιγιάλειας
− Σύλλογος Ελαιοτριβέων Κέρκυρας
− Σύλλογος Ελαιοτριβέων Νομού Ηλείας
− Σύλλογος Ιδιοκτητών Ελαιοτριβείων Βόλου
− Σύλλογος Ιδιοκτητών Ελαιουργείων Νομού Χανίων
− Σύνδεσμος Ελαιοτριβείων Λέσβου
− Σύνδεσμος Ελαιουργών Νομού Ηρακλείου
− Σύνδεσμος Τυποποιητών Ελαιολάδου Κρήτης (ΣΥΤΕΚ)
− Σύνδεσμος Εξαγωγέων Κρήτης (ΣΕΚ)

Άλλοι επαγγελματικοί φορείς που δραστηριοποιούνται ευρύτερα τον κλάδο του ελαιόλαδου είναι οι εξής:
− Ελαιουργική – Κεντρική Συνεταιριστική Ένωση Ελαιοπαραγωγών Συν.Π.Ε.
− Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Ελαιολάδου (ΕΔΟΕ)
− Νέα Πανελλήνια Συνομοσπονδία Ενώσεων Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΝΕΑ ΠΑΣΕΓΕΣ)
− Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ)
− Σύνδεσμος Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων και Επιχειρήσεων Ελλάδος (Σ.Α.Σ.Ο.Ε.Ε.)
− Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Τυποποιήσεως Ελαιολάδου (ΣΕΒΙΤΕΛ)
− Σύνδεσμος Πυρηνελαιουργών Ελλάδος (ΣΠΕΛ)

Σε ευρωπαϊκό/διεθνές επίπεδο:
− Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου (International Olive Council)

ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ

− Προγραμματισμός και συντονισμός παραλαβής ελαιοκάρπου
− Προεργασία ελαιοκάρπου
− Εξαγωγή ελαιολάδου από τον ελαιόκαρπο
− Αποθήκευση ελαιολάδου
− Οργάνωση της παροχής υπηρεσίας εξαγωγής και της εμπορίας ελαιολάδου
− Συντήρηση σε πρωτοβάθμιο προληπτικό επίπεδο, ρύθμιση και καθαριότητα εξοπλισμού και χώρων ελαιοτριβείου

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ

− Ποικιλίες ελιάς
− Ορθό στάδιο ωριμότητας ελαιοκάρπου για συλλογή/συγκομιδή
− Μέθοδοι και πρότυπα αξιολόγησης του ελαιοκάρπου με βάση τα μακροσκοπικά χαρακτηριστικά του
− Εξοπλισμός για την αποθήκευση και μεταφορά του ελαιοκάρπου
− Δομή και λειτουργία ελαιοτριβείου
− Κανόνες ορθής υγιεινής πρακτικής
− Κανόνες ορθής βιομηχανικής πρακτικής
− Κανόνες υγείας και ασφάλειας κατά τη χρήση εξοπλισμού και υλικών
− Σύστημα ποιότητας και ασφάλειας τροφίμων
− Ειδικοί κανόνες επαγγελματικής δεοντολογίας και συμπεριφοράς
− Γραμμή παραγωγής και εξοπλισμός για την εξαγωγή ελαιολάδου
− Ελληνική και ξένη μηχανολογική ορολογία
− Ιχνηλασιμότητα ελαιολάδου
− Δομή και λειτουργία εργαστηρίου ποιοτικού ελέγχου του ελαιοτριβείου
− Εργαστηριακός εξοπλισμός του ποιοτικού ελέγχου ελαιοτριβείου
− Κριτήρια αξιολόγησης ελαιολάδου
− Βασικές αρχές υγιεινής και ασφάλειας του εργαστηριακού χώρου και εξοπλισμού ελαιοτριβείου.
− Η αγορά του ελαιολάδου
− Πρότυπα κοστολόγησης και τιμολόγησης ελαιολάδου
− Λειτουργία του πίνακα ελέγχου του εξοπλισμού αποθήκευσης και μεταφοράς ελαιολάδου
− Εξοπλισμός για την αποθήκευση και μεταφορά του ελαιολάδου
− Μέθοδοι, εξοπλισμός και μέσα καθαρισμού του μηχανολογικού εξοπλισμού ελαιουργείου ή ελαιοτριβείου
− Οδήγηση φορτηγού ή/και περονοφόρου
− Χρήση παλετοφόρου
− Αξιολόγηση ελαιοκάρπου με βάση τα μακροσκοπικά χαρακτηριστικά του
− Συντονισμός της μεταφοράς ελαιοκάρπου από τον ελαιώνα στο ελαιοτριβείο
− Συντονισμός της εκφόρτωσης των περιεκτών του ελαιόκαρπου στο ελαιοτριβείο
− Συντονισμός της τοποθέτησης του ελαιοκάρπου σε σιλό ή περιέκτες του σε παλέτες
− Έκδοση συνοδευτικών εγγράφων παραλαβής ελαιοκάρπου
− Χειρισμός του πίνακα ελέγχου του μηχανολογικού εξοπλισμού της γραμμής παραγωγής του ελαιολάδου
− Ρύθμιση παραμέτρων λειτουργίας του μηχανολογικού εξοπλισμού της γραμμής παραγωγής για την εξαγωγή του ελαιολάδου
− Συντονισμός της εισαγωγής του ελαιοκάρπου στη γραμμή παραγωγής
− Συντονισμός ή διενέργεια αποφύλλωσης του ελαιοκάρπου
− Συντονισμός ή διενέργεια πλύσης του ελαιοκάρπου
− Συντονισμός ή διενέργεια ζύγισης του ελαιοκάρπου
− Συντονισμός ή διενέργεια θραύσης/άλεσης του ελαιοκάρπου σε ελαιοζύμη
− Συντονισμός ή διενέργεια μεταφοράς ελαιοζύμης στους μαλακτήρες
− Συντονισμός ή διενέργεια θερμομάλαξης της ελαιοζύμης.
− Συντονισμός ή διενέργεια διαχωρισμού της ελαιοζύμης από το ελαιόλαδο
− Συντονισμός ή διενέργεια καθαρισμού του ελαιολάδου
− Συντονισμός ή διενέργεια ζύγισης του ελαιολάδου
− Συντονισμός ή διενέργεια διαχωρισμού των αποβλήτων παραγωγής
− Δειγματοληψία του παραγόμενου ελαιολάδου από το τέλος της γραμμής παραγωγής
− Χειρισμός εργαστηριακού εξοπλισμού ποιοτικού ελέγχου του ελαιοτριβείου
− Πραγματοποίηση εργαστηριακών ελέγχων ποιότητας ελαιολάδου
− Ανάλυση εργαστηριακών ευρημάτων ελέγχων ποιότητας ελαιολάδου
− Καθαρισμός του εργαστηριακού χώρου και εξοπλισμού ποιοτικού ελέγχου του ελαιοτριβείου
− Αποθήκευση του ελαιολάδου
− Εκτέλεση οικονομικών συναλλαγών παροχής υπηρεσίας παραγωγής ή/και εμπορίας ελαιολάδου
− Κοστολόγηση ελαιολάδου
− Τιμολόγηση ελαιολάδου
− Συντονισμός της μεταφοράς και παράδοσης του ελαιολάδου ή των περιεκτών του.
− Αποκατάσταση βλαβών και φθορών των μηχανημάτων του ελαιοτριβείου
− Αποκατάσταση βλαβών και φθορών του εξοπλισμού του ελαιοτριβείου
− Συντήρηση σε πρωτοβάθμιο προληπτικό επίπεδο και ρύθμιση των μηχανημάτων
− Συντήρηση σε πρωτοβάθμιο προληπτικό επίπεδο και ρύθμιση του εξοπλισμού του ελαιοτριβείου
− Συντονισμός ή διενέργεια καθαρισμού των μηχανημάτων του ελαιοτριβείου
− Συντονισμός ή διενέργεια καθαρισμού εξοπλισμού του ελαιοτριβείου
− Καταγραφή όλων των εργασιών συντήρησης, ρύθμισης και καθαρισμού που πραγματοποιούνται/εκτελούνται.
− Εφαρμογή συστήματος ποιότητας και ασφάλειας τροφίμων
− Εφαρμογή κανόνων ορθής υγιεινής πρακτικής
− Εφαρμογή κανόνων ορθής βιομηχανικής πρακτικής
− Εφαρμογή κανόνων υγιεινής και ασφάλειας κατά τη χρήση εξοπλισμού και υλικών
− Εφαρμογή κανόνων επαγγελματικής δεοντολογίας και συμπεριφοράς
− Εφαρμογή κανόνων τεκμηρίωσης
− Εφαρμογή κανόνων αρχειοθέτησης

ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ